در این بیش از ده سالی که در حوزه‌ی مطالعات عاشورا فعالیت می‌کنم، ادعا نمی‌کنم همه، اما بخش زیادی از مقاتل و نیز کتابها و آثاری که درباره‌ی تاریخ و تحلیل عاشورا منتشر شده است (در زبان فارسی) را دیده و خوانده‌ام. این فهرست، زبده‌ترین آن‌هاست... البته بدین معنا نیست که این آثار بی‌عیب و نقص‌اند یا محتوایشان کاملاً مورد تأیید است. کما‌ آن‌که برخی از آن‌ها در تحلیل با هم تفاوت و تعارض‌هایی دارند. معیاری که من در نظر داشتم، مواجهه‌ی تأمل‌برانگیز و داشتن ایده و نظریه‌ای قابل اعتنا بوده است...


محسن حسام مظاهری پژوهشگر و جامعه‌شناس دینی، در کانال تلگرامی خودش نوشت:

این روزها که به‌دلیل شرایط خاص برای بسیاری‌مان حضور در محافل و مجالس عاشورایی میسر نیست، فرصت خوبی است برای مطالعه و تأمل در آن واقعه.
در این بیش از ده سالی که در حوزه‌ی مطالعات عاشورا فعالیت می‌کنم، ادعا نمی‌کنم همه، اما بخش زیادی از مقاتل و نیز کتابها و آثاری که درباره‌ی تاریخ و تحلیل عاشورا منتشر شده است (در زبان فارسی) را دیده و خوانده‌ام. این فهرست، زبده‌ترین آن‌ها به انتخاب من است.
البته بدین معنا نیست که این آثار بی‌عیب و نقص‌اند یا محتوایشان کاملاً مورد تأیید است. کما‌ آن‌که برخی از آن‌ها در تحلیل با هم تفاوت و تعارض‌هایی دارند. معیاری که من در نظر داشتم، مواجهه‌ی تأمل‌برانگیز و داشتن ایده و نظریه‌ای قابل اعتنا بوده است. در شرایطی که اغلب آثاری که درباره‌ی عاشورا نوشته و منتشر می‌شوند و هرساله ده‌ها عنوان به آن‌ها افزوده می‌شود، چیزی جز تکرار مکررات یا مطالب ضعیف و سست نیست، این کتاب‌ها می‌توانند کمک کنند که درباره‌ی عاشورا بیندیشیم.

مقتل الحسین (بازسازی مقتل ابومخنف) / حجت‌الله جودکی

الف ـ تاریخ واقعه:

۱. مقتل الحسین (بازسازی مقتل ابومخنف) / حجت‌الله جودکی / انتشارات خیمه
۲. مقتل سیدالشهدا / محمدهادی یوسفی غروی / اطلاعات
۳. شهادت‌نامه‌ی امام‌حسین / محمد محمدی ری‌شهری و دیگران / دارالحدیث
۴. تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهدا / مهدی پیشوایی و دیگران / موسسه امام‌خمینی

 پس از پنجاه سال قیام حسین / سیدجعفر شهیدی

ب ـ تحلیل واقعه:

۵. پس از پنجاه سال قیام حسین / سیدجعفر شهیدی / دفتر نشر فرهنگ اسلامی
۶. عاشوراشناسی / محمد اسفندیاری / نشر نی
۷. حقیقت عاشورا / محمد اسفندیاری / نشر نی
۸. تأملی در نهضت عاشورا / رسول جعفریان / نشر علم

حسین وارث آدم حسین بن علی در افق معاصرت

۹. حسین وارث آدم / علی شریعتی / سپیده‌باوران
۱۰. حماسه حسینی / مرتضی مطهری / انتشارات صدرا
۱۱. شهید جاوید / نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی / امید فردا
۱۲. برترین هدف در برترین نهاد / عبدالله علایلی / ترجمه‌ی سیدمحمدمهدی جعفری / اطلاعات

عقلانیت در عاشورا

۱۳. آینه در کربلاست / محمدرضا سنگری / قدیانی
۱۴. فقاهت در عاشورا / محمد سروش محلاتی / میراث اهل قلم
۱۵. عقلانیت در عاشورا / محمد سروش محلاتی / میراث اهل قلم
۱۶. افسون گل سرخ / ابوالقاسم فنایی / نشر نگاه معاصر


این لیست عاشورا

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...