بیستم فروردین، شانزدهمین سالگرد شهادت سید مرتضی آوینی (1326 ـ 1372) است. به گزارش ایبنا، مهم‌ترین آثاری که به قلم شهید سید مرتضی آوینی یا درباره وی منتشر شده، عبارتند از:

سید مرتضی آوینی

ـ مرتضی و ما / سیدمحمد آوینی / کانون فرهنگی، علمی و هنری ایثارگران / 1373.
ـ مبانی نظری هنر از دیدگاه شهید آوینی / گروه مطالعات فرهنگی و هنری شهید آوینی / موسسه انتشارات نبوی (قم) / 1373.
ـ استعارات تأویلی (پ‍ژوه‍ش‍ی‌ در ان‍دی‍ش‍ه‌ه‍ای‌ ادب‍ی‌ ش‍ه‍ی‍د س‍ی‍دم‍رت‍ض‍ی‌ آوینی) / علی تاجدینی / نشر میثاق /1374.
ـ روایت محرم‏ / سیدمرتضی آوینی / مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی / 1374.
ـ همسفر خورشید (یادنامه سالگرد شهادت سیدمرتضی آوینی) / به کوشش علی تاجدینی / مرکز فرهنگی نشر قبله‏ / 1374.
ـ گنجینه آسمانی (متن گفتارهای مجموعه مستند روایت فتح‏) / سید مرتضی آوینی / کانون فرهنگی هنری ایثارگران و موسسه فرهنگی روایت فتح‏ / 1376.
ـ توسعه و مبانی تمدن غرب / سیدمرتضی آوینی / نشر ساقی / 1376.
ـ آینه جادو (جلد 1: مقالات سینمایی) / سیدمرتضی آوینی / نشر ساقی / 1377.
ـ آینه جادو (جلد 2: نقدهای سینمایی) / سیدمرتضی آوینی / نشر ساقی / 1377.
ـ سینمای اشراقی حقیقت در نظر شهید آوینی / محمد مددپور / بنیاد سینمایی فارابی / 1377.
ـ آغازی بر یک پایان‏ / سید مرتضی آوینی / نشر ساقی / 1378.
ـ آینه جادو (جلد 3: گفت‌وگوها، سخنرانی‌ها و مقالات سینمایی) / سیدمرتضی آوینی / نشر ساقی / 1378.
ـ امام (ره) و حیات باطنی انسان‏ / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح‏ / 1378.
ـ فردایی دیگر (مجموعه مقالات‏) / سیدمرتضی آوینی / برگ‏ / 1378.
ـ حلزون‌های خانه به‌دوش‏ / سیدمرتضی آوینی / نشر ساقی / 1379.
ـ رستاخیز جان‏ / سیدمرتضی آوینی / نشر ساقی / 1379.
ـ فتح خون‏ (روایت محرم‏) / سیدمرتضی آوینی / نشر ساقی / 1379.
ـ مرتضی آیینه زندگی‌ام بود (گفت‏وگو با مریم امینی همسر شهید سیدمرتضی آوینی) / گفت‏وگو از مرتضی سرهنگی، هدایت‏الله بهبودی / کمان‏ / 1379.
ـ یک تجربه ماندگار (روایت فتح به روایت شهید سیدمرتضی آوینی) / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / ‏1379.
ـ با من سخن بگو دوکوهه‏ (گفتار متن برنامه روایت فتح‏) / سیدمرتضی آوینی/ روایت فتح‏ / 1380.
 ـ شهید آوینی (سیری در آثار) / حبیبه جعفریان‏ / کتاب صبح‏ / 1380.
ـ مرکز آسمان‏ / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح‏ / 1380.
ـ لوح فشرده "با من سخن بگو دوکوهه" / مرتضی آوینی / روایت فتح / 1381.
ـ حکومت فرزانگان‏ (مروری بر مبانی حاکمیت سیاسی در اسلام‏) / سیدمرتضی آوینی / موسسه فرهنگی هنری شهید آوینی و نشر غنچه / 1382.
ـ شهید آوینی / محسن جعفری مطلق‏ / مدرسه (دفتر انتشارات کمک آموزشی سازمان پژوهش و برنامه‏ریزی آموزشی) / 1382.
ـ معبری از نور / موسسه فرهنگی و هنری شهید آوینی / 1382.
ـ سیدمرتضی آوینی (گوشه‏هایی از حیات سید شهیدان اهل قلم‏) / مجتبی زحمتکش‏ / فراندیش‏ / 1383.
ـ لوح فشرده "بر سیتغ جبال فتح" / سید مرتضی آوینی /  روایت فتح / 1384.
ـ سفر به سرزمین نور / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح /1384.
ـ افلاکیان زمین‏ (جلد 14: سیدمرتضی آوینی) / محمدحسین عباسی ولدی / نشر شاهد / 1384.
ـ بر ستیغ جبال فتح‏ (یادداشت‌هایی درباره فیلم‏های مستند سیدمرتضی آوینی) / جهانگیر خسروشاهی / روایت فتح‏ / 1384.
ـ لوح فشرده "پاتک چهارم" / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / 1384.
ـ شهری در آسمان‏ / شهید سیدمرتضی آوینی / روایت فتح‏ / 1384.
ـ اندیشه‌های شهید مرتضی آوینی / زهرا حسینی / انتشارات استرآباد (گرگان) / 1384.
ـ نسیم حیات‏ (گفتار متن فیلم‏های مستند) / سیدمرتضی آوینی / نشر ساقی / 1384.
ـ لوح فشرده "دلباخته"/ سیدمرتضی آوینی / 1384.
ـ لوح فشرده "شب عاشورایی" / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / 1384.
ـ لوح فشرده "گلستان آتش" / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / 1384.
ـ لوح فشرده "هنر خاکی" / موسسه فرهنگی هنری شهید آوینی / 1384.
ـ لوح فشرده "مرثیه" / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / 1385.
ـ لوح فشرده "شهری در آسمان" / سیدمرتضی آوینی/ روایت فتح/ 1385.
ـ لوح فشرده "یادی از آقاتقی" / سیدمرتضی آوینی/ روایت فتح / 1385.
ـ لوح فشرده "حلبچه در آتش" / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / 1385.
ـ لوح فشرده "آغازی بر یک پایان" / موسسه فرهنگی نرم‌افزاری آرمان (مشهد) / 1385.
ـ لوح فشرده "جلوه‌ای دیگر از نصرت خدا" / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / 1386.
ـ لوح فشرده "دیدار" / سیدمرتضی آوینی/ روایت فتح / 1386.
ـ لوح فشرده "پیران توپخانه" / سید مرتضی آوینی / روایت فتح / 1386.
ـ لوح فشرده "درخششی دیگر" / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / 1386.
ـ لوح فشرده "دسته ایمان" / سیدمرتضی آوینی/ روایت فتح / 1386.
ـ لوح فشرده "سید اهل قلم" / نشر شاهد/ 1386.
ـ لوح فشرده "حضور الحاضر" / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / 1386.
ـ لوح فشرده "یادی از گذشته‌های جنگ" / سیدمرتضی آوینی/ روایت فتح / 1386.
ـ لاله‌ای در فکه / عبدالرحیم سعیدی‌راد / کتاب مسافر / 1387.
ـ لوح فشرده "به سوی معشوق" / سید مرتضی آوینی / روایت فتح / 1387.
ـ لوح فشرده "روایت شیدایی" / سیدمرتضی آوینی / روایت فتح / 1387.
ـ نرم‌افزار چندرسانه‌ای "سیدمرتضی آوینی" / نشر شاهد / 1387.
ـ لوح فشرده "مرتضی و ما" / کیومرث پوراحمد / روایت فتح / 1387.

همچنین در کارنامه‌ فیلم‌سازی شهید سید مرتضی آوینی آثار؛ شش روز در ترکمن صحرا؛ سیل خوزستان(1358)؛ خان گزیده‌ها (شش‌ قسمت ـ 1359)؛ مرد جهاد و شهادت (سه قسمت، 1359 ـ 1360)؛ خون بهای بیداری؛ فتح خون (سه قسمت)؛ حقیقت (یازده قسمت، 1359 ـ 1360)،هفت قصه از بلوچستان(1360)؛ قیام لله؛ اقتصاد صلواتی (شش قسمت)؛ شیرمردان خدا (چهار قسمت ـ 1362)؛ کربلا، جنگ، مردم (سه قسمت ـ 1363)؛ ویژه‌برنامه والفجر 8 (1366)؛ روایت فتح (شصت و سه قسمت ـ 1364 ـ 1367)؛ مرثیه؛ آمریکا تزویر، تجاوز؛ نسیم حیات، رایحه انقلاب اسلامی در لبنان (سیزده قسمت)؛ قاصد مهربانی‌ها (هفت قسمت ـ 1368)؛ فراق یار نه آن می‌کند که بتوان گفت (دو قسمت ـ 1368)؛ انقلاب سنگ (شش قسمت)؛ با من سخن بگو دوکوهه (دو قسمت ـ 1369)؛ سراب (هفده قسمت ـ 1369)؛ سه نسل آواره (سه قسمت ـ 1371) و شهری در آسمان (شش قسمت ـ 1371) دیده می‌شوند.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...