ترجمه فارسی کتاب «چهل پژوهش تحول‌آفرین در روان‌شناسی» [Forty Studies That Changed Psychology] اثر راجر آر. هاک [Roger R. Hock] توسط انتشارات بعثت روانه بازار نشر شد.



به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، مطالب این کتاب به زبانی ساده نوشته شده است، به طوری که فردی که دانش قبلی در حوزه روان‌شناسی ندارد، به راحتی می‌تواند مطالب آن را درک کند و از آن‌ها لذت ببرد. با وجود سادگی، در کتاب حاضر، بسیاری از اصطلاحات علمی در حوزه روان‌شناسی تعریف و تشریح شده‌اند و به دانشجو کمک می‌کند تا در مورد این پژوهش‌های دوران‌ساز، روان‌شناسان مشهور و بسیاری از مفاهیم موجود در کتاب‌های درسی، دانش و بینش عمیق‌تری پیدا کنند. توصیف پژوهش‌ها به گونه‌ای است که مخاطب را به تفکر وامی‌دارد. به طور مثال، وقتی در مورد پژوهش‌های انجام شده روی حیوانات صحبت می‌شود، به-راحتی می‌توانیم به دلالت‌های آن در مورد انسان‌ها پی ببریم.

اثر حاضر دانش نسبتاً جامعی را در اصلی‌ترین زمینه‌های روان‌شناسی فراهم می‌سازد. چهل مطالعه معرفی‌شده، در قالب ده فصل سازمان‌دهی شده‌اند که هر کدام یکی از جنبه‌های اصلی روان‌شناسی از جمله روان‌شناسی زیستی، روان‌شناسی تحولی، انگیزش و هیجان، روان‌شناسی شناختی، روان‌شناسی اجتماعی، شخصیت و روان‌درمانی را پوشش می‌دهد. کتاب به شکلی سازمان‌دهی شده است که نیازی نیست که آن را از صفحه نخست شروع کنید و تا صفحه آخر بخوانید. ساختار مجزای فصل‌ها و پژوهش‌ها به شما این امکان را می‌دهد که آن را ورق بزنید و از هر جایی که می‌خواهید شروع کنید. با این حال، پیشنهاد و توصیه می‌کنیم که در نهایت، هر چهل پژوهش را بخوانید.

پژوهش‌ها با دقت و هوشمندی بالایی انتخاب شده‌اند، به طوری که در پایان هر مطالعه، معمولاً با نویسنده هم‌نظر خواهید بود که پژوهشِ معرفی‌شده، واقعاً روان‌شناسی و گاه، نگاه ما به انسان را تغییر داده است. هر مطالعه، ویژگی‌ها و جذابیت‌های منحصر به فردی دارد. متأسفانه اغلب دانشجویان رشته روان‌شناسی نسبت به ماهیت، اهداف و اهمیت پژوهش‌های کلاسیک این رشته بی‌اطلاع هستند. این کتاب، این خلاء را به خوبی پر می‌کند، به طوری که علاوه بر توضیح نسبتاً جامع هر مطالعه، دلیل اهمیت آن را بیان می‌کند و سرانجام، برخی از مهم‌ترین پژوهش‌های اخیر در زمینه هر کدام از مطالعات را معرفی می‌کند و بدین ترتیب، به پدیدایی ذهنیتی روزآمد و نقادانه در دانشجویان کمک می‌کند.

در بخشی از مقدمه کتاب به نقل از مولف اثر می‌خوانیم: «به هشتمین ویراست کتاب «چهل پژوهش تحول‌آفرین در روان‌شناسی» خوش آمدید. بیش از 25 سال است که این کتاب تکیه‌گاه اصلی بسیاری از درس‌های دبیرستان و دانشگاه در سراسر دنیا بوده است و به شش زبان ترجمه شده است. اغلب مطالعاتی که در این ویراست گنجانده‌ایم، همان‌هایی هستند که بخش عمده ویراست نخست این کتاب را تشکیل می‌دادند. این موضوع، نشان می‌دهد که این مطالعات دوران‌ساز چگونه به تأثیرگذاری خود در اندیشه و پژوهش‌های روان‌شناختی ادامه می‌دهند. مطالعات اولیه و آن‌هایی که در ویراست‌های بعدی اضافه شده‌اند یا تغییر کرده‌اند، کمک می‌کنند تا نیم‌نگاهی جذاب به تولد و رشد علم روان‌شناسی و بینش‌هایی داشته باشیم که تلاش برای رمزگشایی از پیچیدگی‌های ماهیت انسان را فراهم کرده است.

بسیاری از مطالعات درباره رفتار انسان تأثیر چشمگیر و پایداری روی رشته‌های گوناگونی داشته‌اند که زمینه گسترده روان‌شناسی را تشکیل می‌دهند. یافته‌های حاصل از این پژوهش‌ها دانش ما درباره رفتار انسان را متحول و برای پروژه‌ها و برنامه‌های پژوهشی بی‌شمار آینده زمینه‌چینی کرده‌اند. حتی زمانی که یافته‌های برخی از این مطالعاتِ کلیدی، بعداً به تردید و مناقشه کشیده شده‌اند، نقش و تأثیرگذاری آن‌ها در بستر تاریخی هرگز رنگ نباخته است. آن‌ها همچنان در مقاله‌های جدید مورد استناد قرار می‌گیرند، همچنان موضوع مباحثه‌های دانشگاهی هستند، همچنان زیربنای صدها فصل در کتاب‌های درسی را تشکیل می‌دهند و هنوز هم در ذهن روان‌شناسان جایگاه ویژه‌ای دارند.

ایده این کتاب از سی سال سابقه تدریسِ من در حوزه روان‌شناسی سرچشمه می‌گیرد. بیشتر کتاب‌های درسیِ روان‌شناسی بر مبنای آن دسته از مطالعات کلیدی هستند که در طی تاریخی نسبتاً کوتاه، علم روان‌شناسی را شکل داده‌اند. با وجود این، کتاب‌های درسی به ندرت به اصلِ این مطالعات اولیه، توجهی را معطوف می‌کنند که از هر جهت سزاوارش هستند. فرایندها و یافته‌های این مطالعات اولیه آن قدر خلاصه و سرسری بیان می‌شوند که بخش ناچیزی از شور و هیجان این اکتشافات باقی می‌ماند. گاهی یافته‌های پژوهش‌ها به شکلی بیان می‌شوند که ممکن است خواننده را در مورد کارایی و تأثیر آن‌ها درباره دانسته‌ها و نحوه کسب دانش ما درباره آن‌ها حتی گمراه کنند. این اصلاً انتقاد به نویسندگان کتاب‌های درسی نیست. آن‌ها در زمینه حجم کتاب محدودیت دارند و باید درباره اینکه کدام مطالب را با چه جزئیاتی در کتاب بگنجانند، تصمیم‌های دشوار زیادی بگیرند. با این حال، این وضعیت مایه تأسف است، چراکه مبنای کل روان‌شناسی مدرن، پژوهش‌های علمی است، و از طریق بیش از یک قرن مطالعات نبوغ‌آمیز و مبتکرانه دانش و شناختی که نسبت به رفتار انسان داریم، گسترش و اصلاح یافته است تا به سطح والایی از پختگیِ امروز رسیده است.

این کتاب، تلاشی برای پر کردن شکاف بین همه کتاب‌های درسی روان‌شناسی و پژوهش‌هایی است که وجود این کتاب‌ها را میسر ساخته‌اند. سفری است در خلال تاریخچه سرتیترهای روان‌شناسی. امیدوارم که شیوه‌ای که چهل پژوهش انتخابی را ارائه کرده‌ام، یکایک آن‌ها را طوری برایتان زنده کند که بتوانید آن‌ها را در ذهن خود تجربه کنید. این کتاب برای همه درس‌ها و برای هر کسی است که می‌خواهد درک بیشتری از ریشه‌های روان‌شناسی داشته باشد.

مطالعاتی که در این کتاب آورده‌ایم، با دقت از میان پژوهش‌هایی که در کتاب‌های درسی و مجلات روان‌شناسی یافت می‌شوند، و از میان آن‌هایی که بزرگان پیشگام در بسیاری از شاخه‌های روان‌شناسی پیشنهاد داده‌اند، انتخاب شده‌اند. در هنگام انتخاب پژوهش، چهل پژوهش، هم از نقطه‌نظر تاریخی و هم از نظر حجم کتاب، تعداد واقع‌بینانه‌ای به نظر می‌رسید. می‌توان گفت که این مطالعات در میان مشهورترین، مهم‌ترین و تأثیرگذارترین پژوهش‌ها در تاریخ روان‌شناسی هستند. من از عبارت «می‌توان گفت» استفاده می‌کنم، زیرا بسیاری از کسانی که این کتاب را می‌خوانند، مایلند که در مورد برخی از این انتخاب‌ها بحث کنند. از این موضوع، یک نتیجه‌گیریِ قطعی می‌توانیم داشته باشیم: هیچ فهرست واحدی از چهل پژوهش وجود ندارد که همه را راضی کند. با این وجود ، مطالعاتی که در اینجا آوردیم، در زمان انتشار مناقشه‌های زیادی را برانگیختند، بعداً بیشترین پژوهش‌های مرتبط را به بار آوردند، قلمرو تازه‌ای را برای بررسی روان‌شناختی گشودند، دانشمان درباره رفتار انسان را اساساً متحول کردند و همچنان بسیار مورد استناد قرار می‌گیرند. این مطالعه‌ها بر اساس اینکه با کدام شاخه اصلی روان‌شناسی بیشترین تناسب را دارند، سازمان‌دهی شدند: زیست‌شناسی و رفتار انسان؛ ادراک و هشیاری؛ یادگیری و شرطی‌سازی؛ هوش، شناخت و حافظه؛ رشد انسان؛ هیجان و انگیزش؛ شخصیت؛ آسیب‌شناسی روانی؛ روان‌درمانی و روان‌شناسی اجتماعی.»

کتاب «چهل پژوهش تحول آفرین در روان‌شناسی؛ کنکاشـی در تاریخچه پژوهش‌های روان‌شناختی» راجر آر. هاک به ترجمه امیرعلی مازندرانی، ناصر آقابابائی، فرهاد جمهری، ابوطالب سعادتی شامیر و مهدی زارع بهرام آبادی با شمارگان 1000 نسخه در صفحه 428 به قیمت 450 هزارتومان از سوی انتشارات بعثت روانه بازار نشر شده است.

^{_{................}} هر روز با کتاب ^{_{...............}}