تسی‌تسی دانگارمبا [Tsitsi Dangarembga] نویسنده، فیلم‌نامه‌نویس و نمایشنامه‌نویس 62 ساله اهل زیمبابوه به عنوان برنده جایزه پن پینتر 2021 [PEN Pinter Prize] معرفی شد.

تسی‌تسی دانگارمبا [Tsitsi Dangarembga]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، تسی‌تسی دانگارمبا، نویسنده اهل زیمبابوه که سال گذشته برای شورش اعتراضی‌اش ضد فساد به اتهام اخلال در امنیت عمومی در شهر هراره، پایتخت زیمباوه دستگیر شده بود، برنده جایزه پن پینتر 2021 شد.

هیئت داوران این جایزه با توصیف برنده این دوره به عنوان «صدای امیدی که نیاز به شنیدنش داریم» نویسنده اهل زیمبابوه را برای «توانایی‌اش در تصرف و ارتباط با حقایق حیاتی حتی در میانه زمانه پرآشوب» تحسین کردند.

جایزه پن پینتر سالانه به یک نویسنده بریتانیایی، ایرلندی و یا یکی از نویسندگان کشورهای مشترک‌المنافع برای شایستگی‌های ادبی قابل توجه در آثارش که بیشترین قرابت را با آثار هارولد پینتر نمایشنامه‌نویس برنده جایزه نوبل داشته باشد، اهدا می‌شود. مارگارت اتوود و چیماندا آدیچی از برندگان پیشین این جایزه هستند.

دانگارمبا در سن 25 سالگی رمان «شرایط ملتهب» را -که یكی از مشهورترین رمان‌های ادبی زیمبابوه پس از انقلاب سیاهان به شمار می‌رود- نگاشت که با اقبال گسترده‌ای روبه‌رو شد و دوریس لسینگ، نویسنده فقید برنده نوبل ادبیات آن را یکی از مهم‌ترین رمان‌های قرن بیستم دانست. او سپس اثر دیگری تحت عنوان «کتاب نبودن» را که دنباله رمان قبلی بود، منتشر کرد و با انتشار رمان «جسم سوگوار» که بخش سوم این تریلوژی بود و به دوره پسااستعمار زیمباوه در دهه 90 می‌پرداخت، نامزد جایزه بوکر 2020 شد.

دانگارمبا که همچنین یک فیلم‌ساز، نمایشنامه‌نویس و فعال اجتماعی است، پس از دریافت این جایزه گفت: «معتقدم که استقبال مثبت از آثار ادبی مانند این اثر کمک می‌کند تا همگی ما پیرامون آنچه انسانیت است، متحد و یکپارچه شویم.»

کلر ارمیستید، سردبیر فرهنگی روزنامه گاردین نیز درباره او نوشت «دانگارمبا توانسته از طریق سه‌گانه رمان‌هایش توسعه زیمباوه را از مستعمره انگلیس به یک کشور آزاد آشفته و مستبد ترسیم کند و برای انجام این کار یک ذره‌بین شیشه‌ای مقابل چالش‌های مردم معمولی در نقاط مختلف جهان نگاه داشته تا زندگی‌های خوب را در فساد فزاینده و نظم شکننده جهان مدرن شکننده نشان دهد. این همان صدایی است که باید بشنویم و به آن توجه کنیم.»

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...