نمایشنامه "نفوس مرده" به قلم میخائیل بولگاکف که بر اساس رمانی با همین نام از نیکولای گوگول نوشته شده است برای اولین بار در ایران با ترجمه آبتین گلکار منتشر می‌شود.

آبتین گلگار مترجم ادبیات روس در گفتگو با مهر درباره آثاری که در دست ترجمه دارد اینگونه گفت: نمایشنامه‌ای با نام "نفوس مرده" اثر
میخائیل بولگاکف را به سفارش نشر هرمس ترجمه کرده‌ام که مجوز گرفته و به زودی منتشر می‌شود.

وی ادامه داد: این نمایشنامه بر اساس رمانی با همین نام از
نیکولای واسیلیویچ گوگول نوشته شده است که به این دلیل که دو نویسنده معروف روسیه در آن دخیل بوده‌اند اثر شاخصی است.

این مترجم درباره اختلاف نسخه نمایشی "نفوس مرده" با رمان آن توضیح داد: اینکه یک نمایشنامه نسخه کوتاهتری از نسخه رمان آن باشد امری طبیعی است چراکه متن نمایشی برای اجرایی دو ساعته نوشته می‌شود و لازم است که مختصرتر باشد. درباره "نفوس مرده" هم بولگاکف با حذف برخی توصیف‌ها و جزئیات نمایشنامه را نوشته است ولی ماجراها و شخصیت‌ها حفظ شده است.

گلگار افزود: داستان درباره ملّاکی روس است که از دیگر ملاّک‌ها رعیت‌هایشان را که به تازگی مرده‌ و هنوز مرگشان ثبت نشده، می‌خرد تا از این راه بهره اقتصادی ببرد. این رمان پیش از این به فارسی برگردانده و منتشر شده است ولی نمایشنامه آن تاکنون در ایران منتشر نشده است.

مترجم "عروسی" اثری از گوگول درباره رمانی که از الکساندر هرتسن نویسنده و متفکر روس در قرن 19 ترجمه کرده است، بیان کرد: "مقصر کیست؟" اثری حجیم از الکساندر هرتسن است که قرار است نشر هرمس آن را منتشر کند ولی هنوز مجوز آن از سوی وزارت ارشاد صادر نشده است.

وی اضافه کرد: هرتسن نویسنده‌ای فیلسوف است که در آثارش به مسائل اجتماعی توجه ویژه دارد. نثر او منحصر به فرد است و این رمان با طنز جالبی روایت می‌شود. البته متن به دلیل ارجاعاتی که به آثار هنری به ویژه نمایش‌هایی که در قرن 19 در روسیه اجرا شده است، ترجمه دشواری داشت چراکه گاه برای یافتن ریشه‌های یک کلمه لازم بود جستجوهای زیادی انجام دهم.

گلکار داستان رمان "مقصر کیست؟" را اینگونه تشریح کرد: داستان دستمایه خانوادگی دارد و با ماجرای دو نفر از طبقه پایین اجتماع که نزد خانواده‌ای اشرافی زندگی می‌کنند آغاز شده و در ادامه انحطاط اخلاقی طبقه اشراف روس در آن دوران را به تصویر می‌کشد.

مترجم "قصه‌هایی برای بزرگسالان" نوشته ولادیمیرنیکالایویچ واینوویچ در پایان با اشاره به اینکه این رمان را می‌توان تنها اثر بلند شاخص از ادبیات قرن 19 روسیه دانست که تاکنون به فارسی ترجمه نشده است، گفت: همچنین یک داستان بلند از ولادیمیر واینوویچ نیز برای نشر هرمس ترجمه‌ کرده‌ام که اثری طنز با دستمایه سیاسی از این نویسنده معاصر روس است. در این کتاب ماجرایی واقعی که نویسنده با آن روبه رو شده روایت می‌شود و درباره خرید آپارتمانی است که یک نفر از حزب کمونیست می‌خواهد با سوءاستفاده از نفوذش آن را بخرد.

جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...
گوته بعد از ترک شارلوته دگرگونی بزرگی را پشت سر می‌گذارد: از یک جوان عاشق‌پیشه به یک شخصیت بزرگ ادبی، سیاسی و فرهنگی آلمان بدل می‌شود. اما در مقابل، شارلوته تغییری نمی‌کند... توماس مان در این رمان به زبان بی‌زبانی می‌گوید که اگر ناپلئون موفق می‌شد همه اروپای غربی را بگیرد، یک‌ونیم قرن زودتر اروپای واحدی به وجود می‌آمد و آن‌وقت، شاید جنگ‌های اول و دوم جهانی هرگز رخ نمی‌داد ...
موران با تیزبینی، نقش سرمایه‌داری مصرف‌گرا را در تولید و تثبیت هویت‌های فردی و جمعی برجسته می‌سازد. از نگاه او، در جهان امروز، افراد بیش از آن‌که «هویت» خود را از طریق تجربه، ارتباطات یا تاریخ شخصی بسازند، آن را از راه مصرف کالا، سبک زندگی، و انتخاب‌های نمایشی شکل می‌دهند. این فرایند، به گفته او، نوعی «کالایی‌سازی هویت» است که انسان‌ها را به مصرف‌کنندگان نقش‌ها، ویژگی‌ها و برچسب‌های از پیش تعریف‌شده بدل می‌کند ...