کتاب «ایست! تردست» متشکل از دو نمایشنامه نوشته سیروس همتی، به همت انتشارات نیستان به بازار آمد.

ایست! تردست سیروس همتی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایرنا، سیروس همتی (متولد۱۳۵۱) بازیگر، کارگردان، نمایش‌نامه‌نویس و طراح صحنه نام‌آشناست که به عنوان بازیگر نیز در سینما، تلویزیون و کارگردان و بازیگر در تئاتر نیز فعال است‌.
وی آثار زیادی را روی صحنه برده و مسافران (۱۳۸۳)، محال هم ممکن است (۱۳۸۴)، قربانی (۱۳۸۷) و مرز (۱۳۹۲) تنها تعداد معدودی از نمایش‌هایی است که آنها را کارگردانی کرده است.

همچنین نمایشنامه‌های سه‌کاج (انتشارات هنر دفاع ۱۳۹۶)، فولاد هرگز زنگ نمی‌زند (امیرکبیر، ۱۳۹۳) نیلوفر (حوزه هنری، ۱۳۸۹) ننه کاراته (نیستان، ۱۳۹۹) مزا مزا (۱۳۹۹، نیستان) از دیگر آثار وی در زمینه نمایشنامه‌نویسی است.

وی در نمایشنامه تردست که اولین نمایشنامه این مجموعه با ۹ پرسوناژ است در ۹ صحنه داستانی از بی‌شمار داستان‌های جنگ تحمیلی را در حدود ۴۰ صفحه بازمی‌گوید.

شخصیت اصلی یا تردست جوانی به نظر می‌رسد ماهر در تردستی و می‌خواهد به جبهه برود و بعد از کلنجار رفتن با مسئولان ثبت‌نام موفق می‌شود. وی بعد از ماجراهایی در ادامه مدتی مفقود می‌شود اما داستان پیداشدن او در صحنه نهم و آخر کمی از فضای واقعیت دور می‌شود...

زبان همتی برای پرسوناژها در این اثر درخور و برخوردار از بازی‌های کلامی است که در اندازه خود مخاطب را جلب می‌کند. صحنه‌ها به خوبی طراحی شده اند و وی در مجموع علاقه‌مندان به هنر نمایش را به دیدن صحنه‌ای متفاوت در هنر تئاتر دعوت می‌کند. در بخشی از صحنه آخر این نمایش می‌خوانیم:

سرگرد: [من و من کنان] خودشونن قربان!...صدای تردسته..[به رادیو] کجایین بچه‌ها؟
تردست: جایی که آرزوشو داشتم.
[بارانی از نخود و کشمش از آسمان به زمین می‌ریزد. هر سه مات و مبهوت می‌مانند.]
فرماننده: [ترسیده] نوش جان...استاد فوت و فن کجایی؟
تردست: جایی که غم نیست، کم نیست، مرگ نیست، دوزوکلک نیست
بی‌زن: دقیقا کجا؟
تردست: بالا سرتون! (ص. ۴۸)

دیگر نمایشنامه این اثر با نام ایست! با ۳ شخصیت نمایشی پیش می‌رود که خود همتی شیوه اجرای تئاتر پنهان را برای اجرای آن پیشنهاد داده است؛ اجرایی مستندگونه که در آن تماشاگر مردد است که شاهد یک تئاتر است یا یک اتفاق واقعی.
این نمایشنامه نسبتا کوتاه موقعیت خاص تراژیکی را روایت می‌کند و در مورد جوان موتوری است که به دلیل رانندگی خلاف گرفتار سروان راهور می‌شود، کسی که می خواهد و باید موتورش را توقیف کند ولی اتفاقی آخر داستان را به سمتی دیگر می‌برد و این اثر نیز به نوع دیگری با ماجرای جنگ تحمیلی گره می‌خورد. کوتاهی و تعداد کم شخصیت‌ها ایست! را نمایشنامه‌ مناسبی برای گروه های تئاتری کوچک و دانشجویی تبدیل کرده است.
ایست! تردست از مجموعه ادبیات برتر نشر نیستان در ۸۰۰ نسخه طی سال ۹۹ و در ۶۶ صفحه منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

هنر |
می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...