مجموعه‌مقاله «نگارستان گمشده» نوشته‌ لیلا سودآور دیبا [Layla S. Diba] با ترجمه‌ علیرضا بهارلو درباره‌ نقاشی و هنر عصر قاجار توسط انتشارات خط و طرح منتشر و راهی بازار نشر شد.

نگارستان گمشده لیلا سودآور دیبا [Layla S. Diba]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، مطالعه‌ هنر قاجار در سال‌های اخیر مورد توجه پژوهشگران هنر بوده است. این‌میان، نقش افرادی که از خارج کشور نظاره‌گر این جریان بوده و خود به نوعی دست‌اندرکار یا پیشگام قاجارپژوهشی به شمار می‌آیند، کمتر از محققان داخلی نبوده است.

لیلا سودآور دیبا نویسنده این‌کتاب، پژوهشگر هنر قاجار و هنر معاصر ایران، مدیر سابق موزه‌ نگارستان تهران، مشاور هنری موزه‌ متروپولیتن نیویورک و عضو هیئت امنای دانشنامه‌ ایرانیکا، به عنوان یکی از این محققان خارجی، صاحب تألیفاتی است که تاکنون شمار معدودی از آن‌ها به فارسی برگردانده شده‌اند. از او، علاوه بر کتاب، مقالات متعددی در نشریات معتبر جهانی منتشر شده که اکثر آن‌ها درباره‌ فرهنگ، هنر و نقاشی قاجار است. در کتاب «نگارستان گمشده» شماری از مهم‌ترین این‌مقالات، به صورت یک مجموعه، ترجمه و ارائه شده است.

«نگارستان گمشده» شامل ۹ مقاله درباره‌ نقاشی و هنر عصر قاجار از نویسنده مذکور است. این‌کتاب نخستین مجموعه‌ مستقل این نویسنده است که به زبان فارسی در ایران منتشر می‌شود.

او در مقدمه کتاب پیش‌رو، نوشته است این کتاب به راستی تحقق رویایی است که همیشه با من بوده و به پیشبرد حوزه‌ مطالعات تاریخ و هنر ایران کمک شایسته‌ای خواهد کرد.

عناوین مقالات چاپ‌شده در این‌کتاب به‌ترتیب عبارت است از:

«سنت و سرایت: نقاشی ایران در قرن هجدهم میلادی»؛ «اعطای حیات: دیوارنگاری و تصویرگری پیش از قاجاریه»؛ «نقاشی شکارگاه فتحعلی‌شاه در سرای والی»؛ «تاریخ‌سازی: یک نقاشی رزمی یادبود از جنگ‌های ایران و روسیه»؛ «تهیه و توزیع نسخه‌هایی از شهنشاهنامه در عصر فتحعلی‌شاه قاجار»؛ «نقاشان دوستعلی‌خان معیرالممالک در عهد ناصری و مظفری»؛ «زندگی و زمانه‌ یحیی غفاری: نقاش دربار قاجار»؛ «محمد غفاری: نقاش زندگی مدرن» و «بازنگری رابطه‌ عکاسی و هنر در عصر قاجار».

این‌کتاب با ۲۶۵ صفحه مصور و قیمت ۱۴۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...