مجموعه‌مقاله «نگارستان گمشده» نوشته‌ لیلا سودآور دیبا [Layla S. Diba] با ترجمه‌ علیرضا بهارلو درباره‌ نقاشی و هنر عصر قاجار توسط انتشارات خط و طرح منتشر و راهی بازار نشر شد.

نگارستان گمشده لیلا سودآور دیبا [Layla S. Diba]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، مطالعه‌ هنر قاجار در سال‌های اخیر مورد توجه پژوهشگران هنر بوده است. این‌میان، نقش افرادی که از خارج کشور نظاره‌گر این جریان بوده و خود به نوعی دست‌اندرکار یا پیشگام قاجارپژوهشی به شمار می‌آیند، کمتر از محققان داخلی نبوده است.

لیلا سودآور دیبا نویسنده این‌کتاب، پژوهشگر هنر قاجار و هنر معاصر ایران، مدیر سابق موزه‌ نگارستان تهران، مشاور هنری موزه‌ متروپولیتن نیویورک و عضو هیئت امنای دانشنامه‌ ایرانیکا، به عنوان یکی از این محققان خارجی، صاحب تألیفاتی است که تاکنون شمار معدودی از آن‌ها به فارسی برگردانده شده‌اند. از او، علاوه بر کتاب، مقالات متعددی در نشریات معتبر جهانی منتشر شده که اکثر آن‌ها درباره‌ فرهنگ، هنر و نقاشی قاجار است. در کتاب «نگارستان گمشده» شماری از مهم‌ترین این‌مقالات، به صورت یک مجموعه، ترجمه و ارائه شده است.

«نگارستان گمشده» شامل ۹ مقاله درباره‌ نقاشی و هنر عصر قاجار از نویسنده مذکور است. این‌کتاب نخستین مجموعه‌ مستقل این نویسنده است که به زبان فارسی در ایران منتشر می‌شود.

او در مقدمه کتاب پیش‌رو، نوشته است این کتاب به راستی تحقق رویایی است که همیشه با من بوده و به پیشبرد حوزه‌ مطالعات تاریخ و هنر ایران کمک شایسته‌ای خواهد کرد.

عناوین مقالات چاپ‌شده در این‌کتاب به‌ترتیب عبارت است از:

«سنت و سرایت: نقاشی ایران در قرن هجدهم میلادی»؛ «اعطای حیات: دیوارنگاری و تصویرگری پیش از قاجاریه»؛ «نقاشی شکارگاه فتحعلی‌شاه در سرای والی»؛ «تاریخ‌سازی: یک نقاشی رزمی یادبود از جنگ‌های ایران و روسیه»؛ «تهیه و توزیع نسخه‌هایی از شهنشاهنامه در عصر فتحعلی‌شاه قاجار»؛ «نقاشان دوستعلی‌خان معیرالممالک در عهد ناصری و مظفری»؛ «زندگی و زمانه‌ یحیی غفاری: نقاش دربار قاجار»؛ «محمد غفاری: نقاش زندگی مدرن» و «بازنگری رابطه‌ عکاسی و هنر در عصر قاجار».

این‌کتاب با ۲۶۵ صفحه مصور و قیمت ۱۴۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...