کتاب‌ «قلمِ آسمانی (خطِ کیهانی): علم و هندسه قدسی و خوشنویسی عربی» نوشته مشترک احمد مصطفی و اشتفان اشپرل، نخستین کتابی است که هندسه موجود در حروف خوشنویسی اسلامی را با معیارهای علمی سنجیده است. این کتاب، برگزیده بیست‌وسومین دوره جایزه جهانی کتاب سال شد.

به گزارش ایبنا، در بیست‌و‌سومین دوره جایزه جهانی کتاب سال، پس از گزینش اولیه از میان بیش از دو هزار عنوان کتاب شناسایی شده با موضوعات مختلف مطالعات اسلامی و مطالعات ایرانی، 252 اثر در دو بخش مذکور توسط بیش از 94 داور ایرانی و خارجی مورد ارزیابی قرار گرفت و سرانجام از بین 36 اثر راه یافته به مرحله پایانی با مشورت هیات علمی داوران، هفت کتاب به عنوان آثار برگزیده این دوره معرفی شد.

آثار ارزیابی شده در این دوره به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، چینی، عربی، ایتالیایی، اسپانیایی، روسی، گرجی، تاجیکی، سواحیلی، هندی، اردو، قرقیزی، مقدونی، قزاقی، اندونزیایی و مالایی و برگزیدگان از کشورهای روسیه، اتریش، انگلیس، ایتالیا، فرانسه، آمریکا و آلمان بودند.

موضوع کتاب «قلم آسمانی» خوشنویسی در جهان اسلام و مبانی آن است. این کتاب، اثری جامع درباره ساختار هندسی خطوط اسلامی از منظر خوشنویسی است و نخستین کتابی است که هندسه موجود در حروف خوشنویسی اسلامی را با معیارهای علمی سنجیده است. این اثر با تکیه بر منابع مهمی چون رساله ابن‌مقله، خطاط نام‌دار سده چهارم هجری و مرقّع آموزشی «جامع محاسن کتابة الکُتّاب» اثر محمد بن حسن طیّبی، خطاط و خط‌شناس عصر ممالیک مصر و از سوی دیگر قرآن مشهور بایسنقری که از مهمترین مصحف‌های تاریخ خوشنویسی اسلامی به خط خوشنویسان ایرانی است، چهارچوب‌های هندسی اقلام اسلامی را استخراج و ارائه می‌کند. این کتاب در دو جلد تنظیم شده است.

احمد مصطفی، زاده 1943 در اسکندریه مصر، دکترای مطالعات تاریخ هنر را از مدرسه عالی سنت مارتین لندن اخذ کرد. او هنرمند و محقق هنر اسلامی است و جایزه‌های معتبری را در حوزه هنر اسلامی به ویژه مجسمه‌سازی دریافت کرده‌است.

اشتفان اشپرل، دیگر نویسنده این کتاب نیز زاده اشتوتگارت آلمان و دانش‌آموخته زبان عربی در آکسفورد و قاهره و استاد دانشگاه SOAS لندن است. او آثاری مهم در باب ادبیات عرب و مقالاتی درباره مطالعات اسلامی منتشرکرده است.

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...