کتاب «اُزو و بوطیقای سینما» [Ozu and the poetics of cinema] نوشته دیوید بوردوِل [David Bordwell] با ترجمه روبرت صافاریان توسط نشر مرکز منتشر شد.

ازو و بوطیقای سینما [Ozu and the poetics of cinema]  دیوید بوردوِل [David Bordwell]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، این‌کتاب اثری درباره سینمای یاسوجیرو اُزو کارگردان ژاپنی سینما و بوطیقای هنر هفتم است که به قلم دیوید بوردوِل پژوهشگر حوزه سینما نوشته شده است. «تاریخ سینما» دیگر کتابی است که نشر مرکز ترجمه آن را از این‌مولف چاپ کرده است. بوردوِل در کتاب «ازو و بوطیقای سینما» به ازو به‌عنوان یکی از فیلمسازان محبوب خود پرداخته و نظریه بوطیقای سینمای خود را هم به‌صورت عملی و کاربردی آزموده است.

زندگی‌نامه و سبک کارگردانی اُزو از جمله مسائل محوری این‌کتاب هستند که دیوید بوردوِل در این‌کتاب به آن‌ها پرداخته است. نظریه سینمایی این‌مولف هم، به‌نوعی مقابله با جریان غالب نقد هنری و سینمایی مسلط بر دهه ۱۹۷۰ است که با تاکید روزافزون بر نظریه‌های روانکاوی و ستیزه‌جویی سیاسی و ایدئولوژیک به تدریج از سینما فاصله می‌گرفت.

کتاب پیش‌رو برای اولین‌بار در سال ۱۹۸۸ چاپ شد و نسخه الکترونیک آن نیز سال ۲۰۰۶ عرضه شده است. دیوید بوردوِل در زمینه مسائل مربوط به اُزو و سینمایش، به مسائلی از جمله ارتفاع پایین دوربین‌اش، فصل‌های گذار از یکی به دیگری و ... از دیدگاه نقد تاریخی پرداخته و بین نوشته‌هایش در این‌باره، تفاوت این‌رویکرد را با رویکردهای تفسیرگرا و سیاست‌زده توضیح می‌دهد.

پیش از شروع متن کتاب، «پیشگفتار مترجم»، «پیش‌گفتار نسخه الکترونیکی» و «مقدمه چاپ اول» درج شده‌اند و سپس ۸ فصل اصلی کتاب می‌آیند که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «کارنامه»، «بسترها»، «ماده»، «ساختارها، تنگناها و شگردها»، «به سوی هنجارهای درونی»، «آزادی و نظم»‌، «بالش‌ها و پرده‌ها» و «کاربردها و اثرات».

پس از فصول کتاب هم «جدول داده‌های کمّی فیلم‌های اُزو»، «فیلم‌شناسی یاسوجیرو اُزو»، «یادداشت‌ها» و «نمایه» درج شده‌اند.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

وحدتِ بنا نهادن «سیوژت» در فیلم‌های ازو بیننده را تشویق می‌کند که برای خود به مجموعه‌ای از انتظارات ثابت شکل دهد. در طول فیلم، تمرکز مدت زمان،‌ طرح زمانی خطی، عینیت روایت و محدودیت‌های خودخواسته اطلاعات، و تقارن‌ها، توازی‌ها و ریتم‌های سمانتیک کلان‌ساختاری، بنیان محکمی برای پیش‌بینی‌ها فراهم می‌آورند. در مجموعه متن‌ها، بیننده آشنا با دیگر فیلم‌های ازو احتمالا پیش‌فرش‌هایی دارد در این‌باره که چه موتیف‌ها و مدول‌هایی پیداشان می‌شود؛ پیش‌فرض‌هایی که به سرعت تائید می‌شوند. وحدت ساختاری فیلم‌ها آن اندازه از پیش تعیین شده است که بیم آن می‌رود از منضبط بودن فراتر روند و متصلب شوند. حالا چیزی که به آن نیاز داریم کمی پراکندگی، انحراف، و تغییر مسیر است. پس باید به شیوه‌ای پویا نوعی کشش به سمت پیش‌بینی‌ناپذیری بازیگوشانه را در برابر اصول وحدت‌آفرین خارق‌العاده ازو گذاشت. این موضوع در عنوان‌های اولیه‌ای چون فارغ‌التحصیل شدم اما...، مردود شدم اما... و متولد شدم اما... متبلور شده است: همیشه امّایی هست، چیزی که ثباتی را که در ابتدا فرض شده است مختل می‌کند.

این‌کتاب با ۳۴۶ صفحه مصور، شمارگان هزار و ۶۰۰ نسخه و قیمت ۷۴ هزار و ۵۰۰ تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

هنر |
ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...