سومین نشست از مجموعه درس گفتارهایی درباره جامی با عنوان «آشنایی با تاریخ و ادبیات دوره جامی» چهارشنبه ۱۲ مهرماه با حضور ایرج شهبازی در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، در این جلسه فراز و فرود شخصیت تیمور لنگ به عنوان بنیان گذار دوره تیموری بررسی و لیستی از آثار مکتوب جهت آشنایی با تیمورلنگ معرفی شد. در ادامه بخشی از این نشست که به معرفی مختصر این کتاب‌ها پرداخته شده؛ آورده شده است:

منم تیمور جهانگشا» [Attila: Roi des Huns]،  مارسل بریون [Marcel Brion]

خوش‌بختانه محققان ایرانی و غیرایرانی کتاب‌های علمی ارزشمندی در مورد تاریخ دوره تیموریان نوشته‌اند. برخی از این کتاب‌ها صرفاً به بیان مسائل تاریخی اختصاص دارند و می‌کوشند حوادث مربوط به تیمور و خاندان آن را به شکلی علمی بررسی کنند، اما برخی دیگر از این منابع به بررسی مسائل اجتماعی، سیاسی، مذهبی، اقتصادی، فرهنگی، اداری و نظایر آنها می‌پردازند. ویژگی اصلی این قبیل کتاب‌ها این است که با روش علمی و شیوه‌های تاریخ‌نویسی و تحلیل تاریخ جدید در مورد عصر تیموریان سخن گفته‌اند. بی‌گمان در سال‌های اخیر تعداد زیادی پایان‌نامه و مقاله‌ی علمی هم در مورد دوره‌ی تیموریان نوشته شده است. اشاره به آنها در این نوشتار مختصر ممکن نیست؛ بنابراین در ادامه به معرفی مهم‌ترین کتاب‌های تحقیقی در مورد دوره‌ی تیموریان می‌پردازیم.

1. برآمدن و فرمان‌روایی تیمور، از بئاتریس فوربز مَنز، ترجمه‌ی منصور صفت‌گل
2. تاریخ تیموریان، از لوسین بُوا، ترجمه‌ی محمود بهفروزی
3. تاریخ ایران، دوره‌ی تیموریان، از مجموعه‌ی تاریخ کمبریج، ترجمه‌ی یعقوب آژند
4. تیموریان، از حیدر تاکستن و همکاران، ترجمه‌ی یعقوب آژند
5. از یورش مغولان تا زوال ترکمانان، از رسول جعفریان
6. تاریخ هرات در عهد تیموریان، از عبدالحکیم طبیبی
7. سکه‌های ایران؛ دوره‌ی گورکانیان (تیموریان)، از بهرام علاء‌الدینی
8. تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره‌ی تیموریان و ترکمانان، از حسین میرجعفری
9. تاریخ سیاسی اجتماعی تیموریان، از امیر تیموررفیعی
10. ایران عصر تیموری؛ قدرت، سیاست و مذهب، از بئاتریس فوربز مَنز، ترجمه‌ی اکبر صبوری (این کتاب سه ترجمه به زبان فارسی دارد)
11. تاریخ سیاسی و فرهنگی تیموریان، از احمد شه‌وری
12. تجارت ایران در دوره‌ی تیموریان، از طاهره‌ی جهانیان
13. تیغ و تنبور؛ هنر دوره‌ی تیموریان به روایت متون، از ولی الله کاوسی
14. هنر عهد تیموریان و متفرعات آن، از عبدالحی حبیبی
15. کتاب‌های تاریخ ادبیات، مانند تاریخ ادبیات ذبیح الله صفا، تاریخی ادبی ایران از ادوارد براون و نظایر آنها اطلاعات خوبی درباره‌ی تاریخ تیموریان دارند.

16. منم تیمور جهانگشا
بر اساس تاریخ تیموریان، مخصوصاً در مورد شخصیت شگفت‌آور تیمور رمان‌های تاریخی متعدد نوشته شود و فیلم‌ها و سریال‌های تاریخی ساخته شود. این هم یکی از اولویت‌های فرهنگی ماست. ترکیه در این مورد از ما بسیار جلوتر است. به نظرم مهم‌ترین رمان تاریخی در مورد تیمور کتاب «منم تیمور جهانگشا» [Attila: Roi des Huns]، از مارسل بریون [Marcel Brion]، اقتباس و ترجمه ذبیح‌الله منصوری است. اگرچه این کتاب از نظر تاریخی ارزشی ندارد و خطاهای تاریخی فراوانی در آن وجود دارد، از حیث هنری و زبان یک شاهکار است و ارزش بسیار زیادی دارد. به نظرم هیچ محققی نباید به این کتاب استناد کند، اما کسانی که مایلند با شخصیت تیمور آشنا شوند، می‌توانند این کتاب را بخوانند و با کلیات تاریخ دوره تیمور و ویژگی‌های شخصیتی او آشنا شوند.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...
گوته بعد از ترک شارلوته دگرگونی بزرگی را پشت سر می‌گذارد: از یک جوان عاشق‌پیشه به یک شخصیت بزرگ ادبی، سیاسی و فرهنگی آلمان بدل می‌شود. اما در مقابل، شارلوته تغییری نمی‌کند... توماس مان در این رمان به زبان بی‌زبانی می‌گوید که اگر ناپلئون موفق می‌شد همه اروپای غربی را بگیرد، یک‌ونیم قرن زودتر اروپای واحدی به وجود می‌آمد و آن‌وقت، شاید جنگ‌های اول و دوم جهانی هرگز رخ نمی‌داد ...
موران با تیزبینی، نقش سرمایه‌داری مصرف‌گرا را در تولید و تثبیت هویت‌های فردی و جمعی برجسته می‌سازد. از نگاه او، در جهان امروز، افراد بیش از آن‌که «هویت» خود را از طریق تجربه، ارتباطات یا تاریخ شخصی بسازند، آن را از راه مصرف کالا، سبک زندگی، و انتخاب‌های نمایشی شکل می‌دهند. این فرایند، به گفته او، نوعی «کالایی‌سازی هویت» است که انسان‌ها را به مصرف‌کنندگان نقش‌ها، ویژگی‌ها و برچسب‌های از پیش تعریف‌شده بدل می‌کند ...
فعالان مالی مستعد خطاهای خاص و تکرارپذیر هستند. این خطاها ناشی از توهمات ادراکی، اعتماد بیش‌ازحد، تکیه بر قواعد سرانگشتی و نوسان احساسات است. با درک این الگوها، فعالان مالی می‌توانند از آسیب‌پذیری‌های خود و دیگران در سرمایه‌گذاری‌های مالی آگاه‌تر شوند... سرمایه‌گذاران انفرادی اغلب دیدی کوتاه‌مدت دارند و بر سودهای کوتاه‌مدت تمرکز می‌کنند و اهداف بلندمدت مانند بازنشستگی را نادیده می‌گیرند ...
هنر مدرن برای او نه تزئینی یا سرگرم‌کننده، بلکه تلاشی برای بیان حقیقتی تاریخی و مقاومت در برابر ایدئولوژی‌های سرکوبگر بود... وسیقی شوئنبرگ در نگاه او، مقاومت در برابر تجاری‌شدن و یکدست‌شدن فرهنگ است... استراوینسکی بیشتر به سمت آیین‌گرایی و نوعی بازنمایی «کودکانه» یا «بدوی» گرایش دارد که می‌تواند به‌طور ناخواسته هم‌سویی با ساختارهای اقتدارگرایانه پیدا کند ...