هدف نویسنده در کتاب «ایران و جهان عرب» پوشش دادن تمام و کمال آنچه بر مناسبات ایرانی- عربی گذشته نیست؛ بلکه نویسنده در پی ارایه قالبی تحلیلی است که با استفاده از آن بتوان الگوهای عام رقابت و همکاری در مناسبات ایران با جهان عرب را توضیح داد.

ایران و جهان عرب» محمد سلطانی‌نژاد

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، کتاب «ایران و جهان عرب» نوشته دکتر محمد سلطانی‌نژاد از سوی انتشارات نگارستان اندیشه منتشر شد. این کتاب دارای چهار بخش اصلی شامل جمهوری اسلامی ایران و جهان عرب، سیاست خارجی ج.ا. ایران و جهان عرب، سازه‌انگاری روانشناختی و شناخت گرم و ساخت هویت است.

جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عربی چهار دهه از تعاملات پرفراز و نشیب را پشت سرگذاشته‌اند. علی‌رغم این‌که مناسبات ایران با هر کدام از دولت‌های عربی، ویژگی‌های خاص خود را دارد، نوعی الگوی کمابیش ثابت از رقابت و همکاری را میان ایران و هر کدام از دولت‌های عربی می‌توان ردیابی کرد. به عبارت دیگر، وجه غالب روابط جمهوری اسلامی ایران با دسته‌ای از دولت‌های عربی رقابت و با دسته‌ای دیگر تعامل و همکاری بوده است. برای فهم این الگوی ترکیبی از رقابت و همکاری، نظریه‌های مختلف روابط بین‌الملل و سیاست خارحی مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

از دید نویسنده این نظریه‌ها دارای نواقصی برای تبیین روابط ایران با جهان عرب هستند و هیچ کدام توضیحی کمابیش قابل تعمیم را برای روابط ایران و کشورهای عربی به دست نمی‌دهند. از این رو، این اثر کوششی است برای ارائه یک قالب تحلیلی که بتوان از رهگذر آن دلایل همکاری و رقابت میان ایران و جهان عرب را در یک نگاه کلان توضیح داد؛ به گونه‌ای که معدل رفتارها و سیاست‌های ایران و کشورهای عربی نسبت به یکدیگر را در بربگیرد.

بدین‌منظور، نویسنده از آخرین تحولات صورت گرفته در توسعه نظریه سازه‌انگاری استفاده کرده و با استفاده از رویکردی مرکب از تحلیل سیاست خارجی شناختی و نظریه سازه‌انگاری در روابط بین‌الملل، قالبی را برای درک و فهم روابط ایران و جهان عرب ارایه داده است. ایده اصلی کتاب این است که برای فهم مناسبات ایران و جهان عرب، باید به چگونگی برساخته شدن هویت‌های ایرانی و عربی در برابر یکدیگر توجه داشت و بدین‌منظور می‌باید مجموعه‌ای از عوامل هیجانی، عاطفی و نگرشی را که در شکل‌گیری این هویت‌ها اثرگذار بوده‌اند، ردیابی کرد. این رویکرد نتیجه به رسمیت شناختن این واقعیت است که بین شناخت و عاطفه آن‌گونه که پیشتر تصور می‌شد فاصله و تضاد وجود ندارد و شناخت متقابل ایران و جهان عرب با نگرش‌هایی که به مرور زمان شکل گرفته و با هویت‌های ایرانی و عربی عجین شده‌اند، گره خورده است.

از طرح مجموعه این مباحث نویسنده در پی آن است نشان دهد نگرش‌های منفی میان ایران و بخش مهمی از جهان عرب به تفسیر بدبینانه رفتارها واقدامات این دو از یکدیگر انجامیده و در نتیجه تکرار تنش‌ها در روابط آنها را با وجود دوره یا دوره‌هایی از تنش‌زدایی و تعامل سازنده موجب شده است. توجه به این نکته ضروری است که این قالب تحلیلی نفی کننده اثر عوامل مادی مانند قدرت نظامی و واقعیت‌های استراتژیک در روابط ایران و جهان عرب نیست بلکه نشان می‌دهد چگونه این عوامل مادی در پرتو نگرش‌های آنها نسبت به یکدیگر درک و فهم می‌شوند.

کشورهای عربی به دلیل واقع شدن در محیط بلافصل امنیتی ایران، از مهمترین بازیگران بین‌المللی به شمار می‌روند که بر منافع و امنیت ملی ایران اثرگذارند و نحوه تعامل با آن‌ها، حیات سیاسی، امنیت و رفاه اقتصادی ما را متاثر می‌سازد. کتاب پیش رو با هدف ارایه چارچوبی تحلیلی برای درک و فهم تعاملات ئ مناسبات جمهوری اسلامی ایران و جهان عرب نگاشته شده و با آزمودن نظریه‌های موجود در زمینه مطالعه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی کاربست آنها برای تبیین روابط ایران و کشورهای عربی، دیدگاه جدیدی را برای درک این روابط با استفاده از پیشرفت‌های حاصل آمده در نظریه‌پردازی‌های روابط بین‌الملل و مطالعه سیاست خارجی ارایه می‌کند.

هدف نویسنده در این کتاب پوشش دادن تمام و کمال آنچه بر مناسبات ایرانی- عربی گذشته نیست؛ بلکه نویسنده در پی ارایه قالبی تحلیلی است که با استفاده از آن بتوان الگوهای عام رقابت و همکاری در مناسبات ایران با جهان عرب را توضیح داد.

کتاب «ایران و جهان عرب» نوشته دکتر محمد سلطانی‌نژاد در 315 صفحه، شمارگان 500 نسخه و قیمت 78هزار تومان از سوی انتشارات نگارستان اندیشه منتشر شد.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...