کتاب «سرگذشت نام‌ها؛ جستارهایی درباره نام‌گذاری آثار ادبی» [Why not Catch-21? : the stories behind the titles] نوشته گری دکستر [Gary Dexter] با ترجمه پرتو شریعتمداری توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شد.

سرگذشت نام‌ها؛ جستارهایی درباره نام‌گذاری آثار ادبی» [Why not Catch-21? : the stories behind the titles]  گری دکستر [Gary Dexter]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، این‌کتاب یازدهمین‌عنوان از مجموعه «هزارتوی نوشتن» است که این‌ناشر منتشر می‌کند.

مطالب این‌کتاب ابتدا در قالب یادداشت‌های گری دکستر پژوهشگر ادبیات در یکی از نشریات هفتگی بریتانیا منتشر شدند و بعدها توسط او در قالب کتاب به چاپ رسیدند. او برای انتخاب آثاری که در قالب این‌مجموعه گردآوری‌شان کرد، ۴ شرط را در نظر گرفت: نام اثر، مربوط به کتاب باشد نه یک اثر ادبی مثل داستان یا شعر، رمزگشایی از نام مستلزم خواندن متن کتاب نباشد، نام اثر نقل قولی برگرفته از منبع دیگر نباشد و سرگذشت نام کتاب، چندان معروف و زبانزد عموم نبوده باشد.

پرتو شریعتمداری پیش‌تر تعدادی از آثاری را که در این‌کتاب آمده‌اند، در قالب مقالاتی در ماهنامه «جهان کتاب» ترجمه و معرفی کرده است. اما با افزودن تعدادی دیگر که در کتاب گری دکستر موجودند، کتاب پیش‌رو به چاپ رسیده است. این‌مترجم در توضیح خود در مقدمه کوتاه اثر، این‌توضیح را دارد که برخی از آثار معرفی‌شده در نسخه اصلی اثر که دکستر نوشته، در ترجمه فارسی موجود نیستند و این‌مساله دو علت دارد؛ اول این‌که برای غیرانگلیسی‌زبانان چندان شناخته‌شده نیستند و دوم، به‌دلیل معیارهای موجود، امکان چاپ در ایران را نخواهند داشت.

عناوین آثاری که در این‌کتاب به آن‌ها پرداخته شده، به ترتیب زیر اند:

جمهوری، آرمانشهر، هملت، لویاتان، سیندرلا، سفرهای گالیور، غرور و تعصب، فرانکشتاین، زندگی در لندن، یوگنی اونگین، بازرس کل، یا این یا آن، مادام کاملیا، دوریت کوچک، ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب، جنگ و صلح، شیاطین، دور دنیا در هشتاد روز، مرگ ایوان ایلیچ، سونات کرویتسر، مرغ دریایی، در جست‌وجوی زمان از دست‌رفته، ماه و شش‌پنی، اولیس، سرزمین بی‌حاصل، گتسبی بزرگ، نبرد من، آدم آدم است، در جبهه غرب خبری نیست، عروسی خون، پستچی همیشه دوبار زنگ می‌زند، و بعد دیگر کسی نماند، باغ وحش شیشه‌ای، ۱۹۸۴، مالون می‌میرد، در انتظار گودو، سالار مگس‌ها، اتاق، تبصره ۲۲، چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟، ۲۰۰۱: ادویسه فضایی، مرگ اتفاقی یک آنارشیست، زوال فرشته، آرواره‌ها، نام گل سرخ، رنگ ارغوانی، عشق سال‌های وبا، مترجم دردها، هرگز رهایم نکن.

در بخشی از این‌کتاب می‌خوانیم:

رُز، خواهر تنسی ویلیامز، به یک بیماری روانی مادام‌العمر دچار بود و در سال ۱۹۳۷ تحت عمل جراحی لوبوتومی قرار گرفت. این عمل در آن‌زمان کم‌سابقه و آزموده‌نشده بود و نتیجه آن برای رز فاجعه‌بار، به‌طوری که بر مغز او آسیبی درمان‌ناپذیر وارد آورد. رز بقیه عمر خود را در آسایشگاه گذراند و خود و خانواده‌اش را نمی‌شناخت و فکر می‌کرد که همیشه بیست‌وهشت‌ساله است. بسیاری از بهترین نمایشنامه‌های ویلیامز از تلاشش برای کندوکاو در تراژدی زندگی خواهرش سرچشمه گرفته‌اند و شخصیت رز در سراسر آثار او به اشکال گوناگون به تصویر کشیده شده است.

این‌کتاب با ۱۳۲ صفحه، شمارگان ۳۰۰ نسخه و قیمت ۴۵ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ................

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...