کتاب «سرگذشت نام‌ها؛ جستارهایی درباره نام‌گذاری آثار ادبی» [Why not Catch-21? : the stories behind the titles] نوشته گری دکستر [Gary Dexter] با ترجمه پرتو شریعتمداری توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شد.

سرگذشت نام‌ها؛ جستارهایی درباره نام‌گذاری آثار ادبی» [Why not Catch-21? : the stories behind the titles]  گری دکستر [Gary Dexter]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، این‌کتاب یازدهمین‌عنوان از مجموعه «هزارتوی نوشتن» است که این‌ناشر منتشر می‌کند.

مطالب این‌کتاب ابتدا در قالب یادداشت‌های گری دکستر پژوهشگر ادبیات در یکی از نشریات هفتگی بریتانیا منتشر شدند و بعدها توسط او در قالب کتاب به چاپ رسیدند. او برای انتخاب آثاری که در قالب این‌مجموعه گردآوری‌شان کرد، ۴ شرط را در نظر گرفت: نام اثر، مربوط به کتاب باشد نه یک اثر ادبی مثل داستان یا شعر، رمزگشایی از نام مستلزم خواندن متن کتاب نباشد، نام اثر نقل قولی برگرفته از منبع دیگر نباشد و سرگذشت نام کتاب، چندان معروف و زبانزد عموم نبوده باشد.

پرتو شریعتمداری پیش‌تر تعدادی از آثاری را که در این‌کتاب آمده‌اند، در قالب مقالاتی در ماهنامه «جهان کتاب» ترجمه و معرفی کرده است. اما با افزودن تعدادی دیگر که در کتاب گری دکستر موجودند، کتاب پیش‌رو به چاپ رسیده است. این‌مترجم در توضیح خود در مقدمه کوتاه اثر، این‌توضیح را دارد که برخی از آثار معرفی‌شده در نسخه اصلی اثر که دکستر نوشته، در ترجمه فارسی موجود نیستند و این‌مساله دو علت دارد؛ اول این‌که برای غیرانگلیسی‌زبانان چندان شناخته‌شده نیستند و دوم، به‌دلیل معیارهای موجود، امکان چاپ در ایران را نخواهند داشت.

عناوین آثاری که در این‌کتاب به آن‌ها پرداخته شده، به ترتیب زیر اند:

جمهوری، آرمانشهر، هملت، لویاتان، سیندرلا، سفرهای گالیور، غرور و تعصب، فرانکشتاین، زندگی در لندن، یوگنی اونگین، بازرس کل، یا این یا آن، مادام کاملیا، دوریت کوچک، ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب، جنگ و صلح، شیاطین، دور دنیا در هشتاد روز، مرگ ایوان ایلیچ، سونات کرویتسر، مرغ دریایی، در جست‌وجوی زمان از دست‌رفته، ماه و شش‌پنی، اولیس، سرزمین بی‌حاصل، گتسبی بزرگ، نبرد من، آدم آدم است، در جبهه غرب خبری نیست، عروسی خون، پستچی همیشه دوبار زنگ می‌زند، و بعد دیگر کسی نماند، باغ وحش شیشه‌ای، ۱۹۸۴، مالون می‌میرد، در انتظار گودو، سالار مگس‌ها، اتاق، تبصره ۲۲، چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟، ۲۰۰۱: ادویسه فضایی، مرگ اتفاقی یک آنارشیست، زوال فرشته، آرواره‌ها، نام گل سرخ، رنگ ارغوانی، عشق سال‌های وبا، مترجم دردها، هرگز رهایم نکن.

در بخشی از این‌کتاب می‌خوانیم:

رُز، خواهر تنسی ویلیامز، به یک بیماری روانی مادام‌العمر دچار بود و در سال ۱۹۳۷ تحت عمل جراحی لوبوتومی قرار گرفت. این عمل در آن‌زمان کم‌سابقه و آزموده‌نشده بود و نتیجه آن برای رز فاجعه‌بار، به‌طوری که بر مغز او آسیبی درمان‌ناپذیر وارد آورد. رز بقیه عمر خود را در آسایشگاه گذراند و خود و خانواده‌اش را نمی‌شناخت و فکر می‌کرد که همیشه بیست‌وهشت‌ساله است. بسیاری از بهترین نمایشنامه‌های ویلیامز از تلاشش برای کندوکاو در تراژدی زندگی خواهرش سرچشمه گرفته‌اند و شخصیت رز در سراسر آثار او به اشکال گوناگون به تصویر کشیده شده است.

این‌کتاب با ۱۳۲ صفحه، شمارگان ۳۰۰ نسخه و قیمت ۴۵ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ................

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...