کتاب «تئاتر و اجرای مدرن در آسیا» [Modern Asian theatre and performance] نوشته کوین جی.وتمور، سیوئن لیو و ارین بی. می [Erin B. Mee, Kevin Wetmore, and Siyuan Liu] با ترجمه مجید سرسنگی توسط انتشارات دانشگاه تهران در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت.

«تئاتر و اجرای مدرن در آسیا» [Modern Asian theatre and performance] نوشته کوین جی.وتمور، سیوئن لیو و ارین بی. می [Erin B. Mee, Kevin Wetmore, and Siyuan Liu]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، مجید سرسنگی مدرس و مترجم تئاتر ایران که پیش از این علاوه بر تألیف‌های متعددی در حوزه تئاتر، آثار مرجعی همچون «اشکال کلاسیک تئاتر در آسیا»، «تئاتر مدرن در نظریه و علم» و «مدیریت تئاتر؛ تولید و مدیریت هنرهای اجرایی» را هم ترجمه کرده است.

کتاب «تئاتر و اجرای مدرن در آسیا؛ ۱۹۰۰ تا ۲۰۰۰» توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.

مجید سرسنگی در بخشی از مقدمه کتاب چنین نوشته است:

«پیش از این و به مناسبت انتشار کتاب‌هایی دیگر در زمینه تئاتر شرق (آسیا)، به این نکته اشاره کرده‌ام که متأسفانه دانش ما از آنچه در تئاتر، اجرا و نمایشنامه‌نویسی مدرن کشورهای شرقی می‌گذرد، بسیار اندک و نیز ناقص است. هر چند در سال‌های اخیر، به مدد برخی از مؤلفان و مترجمان، کتاب‌ها و مقالاتی ارزنده در این حوزه تألیف یا ترجمه شده است؛ اما همچنان کمبود منابع معتبر، خصوصاً برای تدریس در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، دغدغه‌ای جدی است که باید به آن توجه شود و برای رفع آن، تلاش گردد. کتاب حاضر، با عنوان تئاتر و اجرای مدرن در آسیا (۱۹۰۰-۲۰۰۰)، از جمله کتاب‌های ارزشمند و عالمانه‌ای است که در سال‌های اخیر در خصوص تئاتر آسیا تألیف شده است. پوشش دادن تاریخ یکصد ساله تئاتر در کشورهایی چون ژاپن، چین، هند، کره و نیز منطقه جنوب شرق آسیا، این کتاب را به منبعی قابل اتکا برای محققان و علاقه‌مندان به تئاتر مدرن و معاصر آسیا تبدیل کرده است.

یکی از ویژگی‌های این کتاب، توجه و تأکید بر نمایشنامه و نمایشنامه‌نویسی در حوزه‌های جغرافیایی و فرهنگی یاد شده است. این موضوع، در کنار پرداختن به جریانات، گونه‌ها، تولیدات تئاتری و نیز کارگردانان، بازیگران و تئاترهای معروف کشورهای مورد نظر، مجموعه نفیسی را از عناصر تئاتر آسیا، در معرض دید قرار می‌دهد؛ به عبارت دیگر، این کتاب، در کنار پرداختن به جزئیات تولیدات نمایشی (از متن تا اجرا)، یک تصویر کلی را از تئاتر مدرن، در تعدادی از مهم‌ترین کشورهای آسیایی، به دست خواننده خود می‌دهد. تعداد قابل توجهی از نمایشنامه‌ها و نمایشنامه‌نویسان معاصر مطرح در آسیا که خوشبختانه برخی از آن‌ها هنوز هم در حال فعالیت هنری هستند، در این کتاب معرفی شده‌اند. بیان کردن طرح داستانی و تحلیل نمایشنامه‌های مهم معاصر آسیایی، برای خواننده این کتاب قطعاً الهام‌بخش خواهد بود و شاید کارگردانان تئاتر ما را نیز به اجرای این نمایشنامه‌ها-امری که در دهه‌های اخیر، کمتر شاهد آن بوده‌ایم-ترغیب کند.

سرانجام، افسوس که هنوز تئاتر ما، خصوصاً تئاتر معاصر، برای محققان برجسته غیر ایرانی، آن چنان که باید، معرفی نشده و در کتاب‌هایی که در خصوص تئاتر شرق یا تئاتر آسیا نوشته می‌شود، معمولاً نشانی از «تئاتر ایران» به چشم نمی‌خورد. من این نقیصه را از یک سو به دانشگاه‌ها و محققان ایرانی تئاتر که باید انجام پژوهش‌هایی در اندازه‌های بین‌المللی را در دستور کار خود قرار دهند، نسبت می‌دهم و از سوی دیگر، معتقدم که دستگاه‌ها و محققان ایرانی تئاتر که باید انجام پژوهش‌هایی در اندازه‌های بین‌المللی، تاکنون برنامه مدونی برای شناساندن هنر معاصر ایران به دیگر کشورهای جهان نداشته‌اند؛ نکته‌ای که بر اساس اطلاعات و تجارب من، لز سوی سازمان‌های مربوط، در بسیاری از کشورها به طور جدی دنبال می‌شود.

در خلال ترجمه متن این کتاب، متوجه شدم در متن به نام‌ها و اصطلاحاتی اشاره شده است هک شاید برای خواننده ایرانی چندان آشنا نباشد؛ لذا تصمیم گرفتم توضیحاتی اضافه بر متن را در پانویس بیاورم تا موجب شناخت بیشتر مخاطب از هنرمندان، جریانات، مکان‌ها و شخصیت‌های تأثیرگذار در تئاتر مدرن آسیا شود. تصور می‌کنم این کار باعث شده است تا یک دایرة‌المعارف کوچک از اطلاعات مرتبط با تئاتر آسیا در کشورهای مورد اشاره کتاب، پدید آید. حرف «م» در انتهای هر مطلب از این دست، نشانگر اضافات مترجم است.

لازم به یادآوری است که مطالب مندرج در این کتاب، تناسب بسیاری با برخی از واحدهای درسی دانشگاهی، در حوزه تئاتر و ادبیات نمایشی دارد. این کتاب، به ویژه می‌تواند برای تدریس دروسی چون «ادبیات نمایشی شرق» و «تئاتر شرق» مورد استفاده قرار گیرد.»

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...