کتاب «شکسپیر و کارناوال پس از باختین» [Shakespeare and carnival : after Bakhtin] نوشته رونلد نولز با ترجمه رؤیا پورآذر به زودی منتشر می‌شود.

Shakespeare and carnival : after Bakhtin


رؤیا پورآذر، فارس، گفت: این کتاب منتخبی از بهترین مقالات ارائه شده در سمیناری پیرامون کارناوال و نمایشنامه‌های شکسپیر است که با رویکردهای مختلف بر روی 10 نمایشنامه شکسپیر نوشته شده است و در آن المان‌های کارناوالی این نمایشنامه‌ها مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

پورآذر درباره المان‌های کارناوالی توضیح داد: در قرون وسطی مراسم کارناوال گونه‌ای در اروپا برگزار می‌شد که ویژگی‌های عمده این مراسم‌ها در ادبیات عامه آن کشورها منعکس شده است و با توجه به این ویژگی‌ها می‌توان به نقد آثار نویسندگان پرداخت.

وی ادامه داد: باختین در کنار ایده چندصدایی در متن ادبی وقتی به مساله «خنده» در آثار ادبی می‌رسد می‌گوید خنده در فرهنگ عامه ایدئولوژی مسلط را به هجو می‌کشاند و در آنجاست که بحث کارناوال را نیز مطرح می کند و می‌گوید المان‌های کارناوالی در آثار ادبی و حتی تراژدی‌ها قابل دریافت و واکاوی هستند.

پور آذر همچنین ادامه داد: این المان‌های کارناوال ایدئولوژی برتر و مسلط را به چالش می‌کشد و فرهنگ تک گویی را از جایگاه رفیع‌اش پایین می‌آورد؛ در اثر ادبی هم می‌توان با ابزار قرار دادن این المان‌های کارناوالی تک گویی مسلط و مطلق متن ادبی را زیر سوال برد.

وی با بیان اینکه المان‌های کارناوالی در کمدی بیشتر خودشان را نشان می‌دهند، اظهار داشت: خوشبختانه همه نویسندگان در مقالات این کتاب به تراژدی‌های شکسپیر نظر انداخته‌اند ضمن آنکه تراژدی‌ها و نمایشنامه‌های تاریخی نیز از چشم منتقدان دور نمانده است.

پور آذر در ادامه یادآور شد: اگر کسی بخواهد با باختین آشنا شود حتماً باید کتاب «تخیل مکالمه‌ای» و «رابله و دنیای او» را بخواند اما چون این کتاب به فارسی ترجمه نشده و با شرایط موجود امکان ترجمه آن هم نیست، به نظر می رسد «شکسپیر و کارناوال پس از باختین» می‌تواند جایگزین مناسبی برای آنها باشد.

مترجم کتاب «تخیل مکالمه‌ای» در ادامه تاکید کرد: در مقدمه 40 صفحه‌ای این کتاب توضیحاتی پیرامون کتاب «رابله و دنیای او» داده‌ام که خواننده را با داستان این کتاب و موضوع بحث آن بیشتر آشنا می‌کند.

وی افزود: این کتاب توسط نشر خرد منتشر و به زودی وارد بازار کتاب می‌شود و امیدوارم مورد پسند و استفاده کسانی که به مباحث مرتبط با نظریه ادبی علاقه دارند واقع شود.

پور آذر همچنین از انتشار کتاب «بوطیقای داستایفسکی» خبر داد و اظهار داشت: در این کتاب باختین با مقایسه
داستایفسکی و تولستوی ایده چندصدایی در متن ادبی را مطرح می‌کند و با مقایسه سبک نگارش این دو نویسنده نشان می‌دهد که چگونه رمان‌نویس می‌تواند مجال بروز به شخصیت‌های مختلف منطقه‌های مختلف بدهد.

وی در پایان تصریح کرد: هنوز ناشر نهایی این اثر مشخص نیست، اما به احتمال قوی توسط انتشارات هرمس منتشر می‌شود.

................ هر روز با کتاب ...............

مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...