اخیرا کتاب «هیچ‌چیز غیر ممکن نیست: آشتی امریکا با ویتنام» تئودور جورج اوسیوس با ترجمه علیرضا قاسمی در 336 صفحه از سوی انتشارات میراث اهل قلم منتشر شد. جورج اوسیوس متولد 1961، یک دیپلمات امریکایی و سفیر سابق این کشور در ویتنام است. جنگ ویتنام برای امریکا 58 هزار کشته و برای ویتنام نیز رقمی فراتر از دو میلیون کشته بر جای گذاشت. تعداد بمب‌هایی که امریکا در طول جنگ بر سر مردم ویتنام ریخت بیش از دو برابر کل بمب‌های جنگ جهانی دوم بود. این کتاب واقعیاتی از نقش و تاثیر دیپلماسی، پیچیدگی‌ و تضاد منافع بین گروه‌های سیاسی و باندهای قدرت در تعامل با کشورها و چگونگی اصرار و پیگیری سیاست‌های امریکا در قبال کشورهای هدف از مسیرهای گوناگون توسط دیپلمات‌های امریکایی را به‌ نمایش می‌گذارد.



به ‌دنبال سقوط سایگون در 30 آوریل 1975 و پایان جنگ ویتنام، جرالد فورد رییس‌جمهوری امریکا از کنگره و مردم امریکا خواست که تمرکز خود را از روی آشفتگی که پشت سر گذاشته‌ایم، بردارند. هنری کیسینجر وزیر خارجه نیز تلاش‌های ویتنام برای ایجاد ارتباط را رد کرد. مردم امریکا از جنگ و خسارات آن به جامعه خسته شده بودند. در حالی که ویتنامی - امریکایی‌ها در کالیفرنیا، تگزاس و لوئیزیانا موفق می‌شدند و تا حدودی نفوذ سیاسی کسب می‌کردند، اصرار داشتند که نمایندگان‌شان توجه به حقوق‌بشر و آزادی‌های مذهبی در ویتنام و نیز توجه به سربازانی که برای سایگون جنگیده‌اند را فراموش نکنند.

برای بیست سال، صلح بین دولت‌ها در واشنگتن و هانوی پیشرفت اندکی داشت. تنها زمانی که بیل کلینتون روابط کامل سیاسی را در سال 1995 برقرار کرد، چشم‌انداز آغاز دوره جدیدی بین امریکا و ویتنام پدیدار شد. صلح‏، با موضوعات عمیق احساسی از جمله احترام به کشته‌شدگان از طریق دفن صحیح و درک درد و آلام جنگ مرتبط است. ارتباطات بین مردمی، به رفت و آمد تجار و بازرگانان، تبادلات دانشجویی، گردشگران و دیدارهای خانواده‌ها بستگی دارد. چنین ارتباطاتی رو به رشد خواهند بود زیرا مردمان هر دو طرف تصمیم به روبرو شدن صادقانه با گذشته و اعتمادسازی با دشمنان سابق برای ایجاد آینده‌ای بهتر گرفته‌اند. آنها آموخته‌اند که چگونه شرایط را برای برداشتن گامی به سوی صلح هموار نمایند.

کتاب «هیچ‌چیز غیرممکن نیست: آشتی امریکا با ویتنام» در خصوص همین روند است و ریشه در داستان‌های ملموس افراد پیشرو و همچنین مردم عادی دارد. این داستان‌ها مبین آن است که دوستی بین دشمنان دیرینه امکان‌پذیر است. پیت پترسن اسیر جنگی سابق توانست به عنوان اولین سفیر امریکا در ویتنام منصوب گردد. سناتور جان مک‌کین، دیگر اسیر جنگی سابق و رقیب ایدئولوژیک وی سناتور جان کری توانستند مدافعان صلح باشند. بیل کلینتون رییس‌جمهوری امریکا که از جنگ فرار نمود، توانست به ترمیم زخم‌های عمیق جنگ کمک نماید.

ایجاد دوستی در هانوی و متعاقبا در سایگون، به‌طور چشمگیری آسان می‌نمود. مردم ویتنام نه تنها احساس دشمنی خود را بروز نمی‌دادند بلکه با آغوش باز حتی به استقبال نمایندگان دولتی رفتند که جنگ وحشتناکی را علیه کشورشان آغاز نموده بود. قبل از آغاز ماموریت، نویسنده آموختن زبان ویتنامی را شروع کرده بود و هر بار که کسی را در آن اولین روزهای سخت ملاقات می‌کرد بخشی از اعتمادی را که برای شکل‌دهی یک همکاری لازم بود ایجاد می‌کرد.

با پیگیری دیپلماسی با ویتنام برای بیست و سه سال در دوره چهار رییس‌جمهور و هفت وزیر خارجه، نویسنده کتاب در سال 2014 اولین سفیر امریکا به ‌شمار می‌رفت که مسلط به زبان ویتنامی بود. رییس‌جمهور اوباما و جان کری وزیر خارجه، چشم‌اندازی برای تغییر در روابط ویتنام – امریکا ارایه دادند. در اولین روزهای دوره سفارت، مطبوعات ویتنام از او به عنوان «سفیر مردم» یاد می‌کردند. به زبان ویتنامی صحبت می‌کرد و با دوچرخه به هر سو می‌رفت و اینها به او کمک کرد تا با شهروندان از تمامی طبقات دوستی ایجاد کند. شخص سفیر ویتنامی‌هایی را می‌بیند که چگونه کشورشان را از یک منطقه جنگی مصیبت‌زده به یک دوست قوی، مرفه و مستقل برای امریکا تبدیل نموده‌اند.

به عنوان سفیر امریکا دریافته بود که امریکا برای یک دوره بلندمدت رفتار نامطلوبی در قبال ویتنام داشته است. برای اعتمادسازی به تلاش‌های بزرگ و کوچک نیاز دارد. ویتنامی‌ها و امریکایی‌ها گام به گام اعتمادی را بنیان نهادند که به آنها اجازه می‌داد به شرکای امنیتی نزدیک، تبدیل شوند. داستان‌های این کتاب نشان می‌دهد وقتی که امریکا خود را متعهد به ایجاد یک رابطه قوی می‌نماید، ما فرصت برای ایجاد امریکایی مرفه و امن را فراهم می‌کنیم. روابط امریکا و ویتنام از خاکسترهای جنگ برخاسته و تبدیل به چیزی منحصر به فرد شده است. چرخش بی‌سابقه دو کشور از دشمن به دوست نمایانگر آن است که حقیقتا هیچ‌چیز ناممکن نیست.

اعتماد

............... تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

بابا که رفت هوای سیگارکشیدن توی بالکن داشتم. یواشکی خودم را رساندم و روشن کردم. یکی‌دو تا کام گرفته بودم که صدای مامانجی را شنیدم: «صدف؟» تکان خوردم. جلو در بالکن ایستاده بود. تا آمدم سیگار را بیندازم، گفت: «خاموش نکنْ‌نه، داری؟ یکی به من بده... نویسنده شاید خواسته است داستانی «پسامدرن» بنویسد، اما به یک پریشانی نسبی رسیده است... شهر رشت این وقت روز، شیک و ناهارخورده، کاری جز خواب نداشت ...
فرض کنید یک انسان 500، 600سال پیش به خاطر پتکی که به سرش خورده و بیهوش شده؛ این ایران خانم ماست... منبرها نابود می‌شوند و صدای اذان دیگر شنیده نمی‌شود. این درواقع دید او از مدرنیته است و بخشی از جامعه این دید را دارد... می‌گویند جامعه مدنی در ایران وجود ندارد. پس چطور کورش در سه هزار سال قبل می‌گوید کشورها باید آزادی خودشان را داشته باشند، خودمختار باشند و دین و اعتقادات‌شان سر جایش باشد ...
«خرد»، نگهبانی از تجربه‌هاست. ما به ویران‌سازی تجربه‌ها پرداختیم. هم نهاد مطبوعات را با توقیف و تعطیل آسیب زدیم و هم روزنامه‌نگاران باتجربه و مستعد را از عرصه کار در وطن و یا از وطن راندیم... کشور و ملتی که نتواند علم و فن و هنر تولید کند، ناگزیر در حیاط‌خلوت منتظر می‌ماند تا از کالای مادی و معنوی دیگران استفاده کند... یک روزی چنگیز ایتماتوف در قرقیزستان به من توصیه کرد که «اسب پشت درشکه سیاست نباش. عمرت را در سیاست تلف نکن!‌» ...
هدف اولیه آموزش عمومی هرگز آموزش «مهارت‌ها» نبود... سیستم آموزشی دولت‌های مرکزی تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا توده‌ها را در مدارس ابتدایی زیر کنترل خود قرار دهند، زیرا نگران این بودند که توده‌های «سرکش»، «وحشی» و «از لحاظ اخلاقی معیوب» خطری جدی برای نظم اجتماعی و به‌علاوه برای نخبگان حاکم به شمار روند... اما هدف آنها همان است که همیشه بوده است: اطمینان از اینکه شهروندان از حاکمان خود اطاعت می‌کنند ...
کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...