مجموعه مقالات «مد و فلسفه» [Fashion : philosophy for everyone : thinking with style] با ویراستاری جسیکا وولفندیل [Jessica Wolfendale] و جنت کنت [Jeanette Kennett] با ترجمه ریحانه صارمی از سوی انتشارات نگارستان اندیشه منتشر شد.

مد و فلسفه» [Fashion : philosophy for everyone : thinking with style]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، سبک پوشش ما می‌تواند طیف وسیعی از مسائل، از بیگاری زنان کشورهای جنوب جهانی گرفته تا مرگ ماه اقیانوسی و حتی تومور مغزی کشاورزان در هند را تحت تأثیر خود قرار دهد. زودگذری که تولید بی‌رویه پلی استر را به همراه دارد، بیگارگاه‌های بی‌شماری که به نام‌های تجاری، کارگران ارزان تحویل می‌دهند و مزرعه‌های پنبه‌ای که سهم وسیعی از آب کشورهای کم آب را می‌بلعند، همگی حاصل مواجهه ما با پوشاکمان هستند. شاید بتوانیم از انسان‌ها انتظار داشته باشیم که ظاهرمان را نادیده بگیرند، اما نمی‌توانیم اثرات ماندگار رفتارهای روزمره‌مان را نادیده بگیریم. پوشاک ما حاوی پیام‌اند، نه صرفا به این دلیل که ما از آنها می‌خواهیم به جایمان سخن بگویند، بلکه به این دلیل که آنها خود، فارغ از خواست ما، سخن می‌گویند و نقششان را ایفا می‌کنند.

در اینجاست که پرداخت نظری و فلسفی به زندگی روزمره و در مورد خاص این کتاب مد، حائز اهمیت می‌شود. شناخت اثراتی که رفتارهای روزمره ما می‌توانند از خود به جا بگذارند و آگاهی از ابعاد آنها ما را بیش از پیش مسئول عملکردهای هرروزه‌مان می‌کند و در دورانی که اکثر افراد کارهایشان را به این دلیل که «دوست دارند» و «حالشان را خوب می‌کند» انجام می‌دهند، این نگرش عمیق‌تر به پیامدهای انتخاب‌های روزمره می‌تواند بار دیگر مسئولیت اجتماعی را به یاد ما بیاورد.

تصویر جلد این کتاب ماری آنتوانت(۱۷۵۵-۱۷۹۳)، آخرین ملکه فرانسه پیش از انقلاب کبیر را نمایش می‌دهد که از نمونه‌های قدیمی مدگرایی است. گفته می‌شود که او مبالغ هنگفتی را خرج مد و طراحی لباس‌های مجلل خود می‌کرده است، در حالی که مردم کشورش اکثرا در گرسنگی به سر می‌برده‌اند و شکافی که انقلاب کبیر را به همراه داشت. آنتوانت به دست انقلابیون دستگیر و محاکمه شد و سرانجام به تیغ‌های گیوتین سپرده شد. در عرف، ماری آنتوانت نماد تجمل بی‌خبر از دنیای اطراف است و در داستان‌هایی که از او نقل می‌شود می‌گویند زمانی که ماری آنتوانت صدای شورشیان را شنید پرسید اینها چه می‌خواهند؟ در پاسخ به او گفتند مردم نان ندارند بخورند و او جواب داد بگویید به جایش کیک بخورند. هرچند صحت این روایت زیر سؤال است اما نشان از تضادی است که میان مد مجلل و جهان خارج در باور عموم وجود دارد.

کتاب حاضر تلاشی است برای چنین پرداخت فلسفی‌ای به زندگی روزمره که با زبانی روان و مسائلی ملموس و قابل درک به پدیده مد و پوشاک پرداخته است. کتاب حاوی مجموعه مقالاتی است که نسبتی مسائل مختلف، از خود گرفته تا هویت، جنسیت و اخلاق را با مد می‌سنجند و با سؤال چیستی مد آغاز می‌کند و با چگونگی مواجهه با مد به پایان می‌رسد.

این کتاب حاوی رویکردهای متکثری به مد است. پیشگفتار کتاب دفاعیه‌ای است از مد که با خوانش موج سوم فمینیسم همخوانی دارد و تلاش دارد تا مزیت‌های مد را، که از چشم فیلسوفان دور مانده است، مطرح کند. اما در مقاله عروسکان مد و فمینیسم نویسنده رویکردی انتقادی‌تر درخصوص نسبت میان مد و زن اتخاذ می‌کند و با نقد داستان تاریخی عروسک باربی تلاش می‌کند به چگونگی تثبیت ایده مدگرایانه محدود در دختران جوان بپردازد.

از سویی مقالاتی که ذیل بررسی اخلاقی به مد آمده‌اند تلاش دارند تا نسبت میان مد و پیامدهای اجتماعی آن را مورد بررسی قرار دهند و ما را با این پرسش مواجه کنند که چگونه می‌توان همزمان هم اخلاقی بود و هم مدگرا؟ در ذیل همین بخش مقاله بیگارگاه‌ها و کلبی‌گری» به خوبی به مسئله بیگارگاه‌ها در کشورهای فقیر جهان می‌پردازد.

زبان اکثر نوشته‌ها روان و غیرتخصصی است و مخاطب آن عام. مثال‌هایی که در اکثر نوشته‌ها آمده است با تجربیات و دیده‌ها و شنیده‌های روزمره اکثر ما هم‌خوانی دارند.

کتاب «مد و فلسفه» اثر جسیکا وولفندیل با ترجمه ریحانه صارمی در 324 صفحه با 150هزار تومان از سوی انتشارات نگارستان اندیشه به بازار نشر عرضه شد.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...