سینا شاه‌بابا، مترجم کتاب «شوالیه تاریکی به پا می‌خیزد؛ فیلمنامه و استوری بورد»  [The Dark Knight trilogy : Batman Begins, The Dark Knight, The Dark Knight Rises] در یادداشتی به معرفی این کتاب پرداخته و آن را در اختیار ایبنا قرار داده است.



ما هیچی نیستیم. ما آشغال زیر پاهای شماییم. تا قبل از اینکه نقاب به صورت بزنم، برای هیچ‌کس مهم نبود کی‌ام...
جاناتان و کریستوفر نولان، «شوالیه تاریکی به پا می‌خیزد» را حول همین جمله و مفاهیم برگرفته از آن مانند عدالت اجتماعی شکل می‌دهند. عطش عدالت زیر پوست شهر گاتهام جریان دارد. این جست‌وجو به‌خصوص در طبقات ضعیف‌تر جامعه شهری در داستان‌های قبلی بتمن هم پررنگ و از خطوط اصلی داستان بوده است؛ اما می‌توان به‌نوعی سه‌گانه کریستوفر نولان را مجموعه‌ای دانست که این سؤال‌ها را عریان‌تر از اثری صرفاً سرگرم‌کننده مطرح می‌کند. به همین دلیل این سه‌گانه نولان را نمی‌توان جدی نگرفت.

کریس نولان پس از پایان فیلم‌برداری بخش دوم از مجموعه بتمن، شوالیه تاریکی، با خبر هولناک درگذشت هیث لجر، بازیگر نقش جوکر، مواجه می‌شود. جوکر شخصیت منفی‌ای بود که طرفداران داستان‌های بتمن را عاشق خود کرد. هوادارن بتمن انتظار داشتند در قسمت سوم فیلم‌های بتمن نیز داستان جوکر را روی پرده ببینند. همین تعصب شک و تردید زیادی به دل برادران نولان انداخت که منجر به فاصله‌ای چهارساله میان دو فیلم شد. در این میان کریس نولان یکی از شاهکارهایش، فیلم تلقین (Inception) را تولید کرد و سپس با جداکردن راهش از عاشقان متعصب جوکر با همراهی برادرش، که همواره نقش پررنگی در روی کاغذ آوردن ایده‌های کریس دارد، داستان جدیدی را خلق کرد. این داستان رنگ‌وبویی انقلابی نیز دارد و در آن به وضوح به داستان دو شهر نوشته‌ی چارلز دیکنز، که با انقلاب فرانسه مرتبط است، نیز اشاره می‌شود.

بتمن در این داستان در اعماق تاریکی در کنج عزلت به سر می‌برد؛ سرخورده از مرگ معشوق و اجبار به پذیرش ارائه‌ی تصویری شرورانه از خود به افکار عمومی. ورود یک شخصیت منفی که خاطراتی از انجمن سایه‌ها را برای بتمن زنده می‌کند و تهدید هسته‌ای شهر باعث می‌شود بروس وین دوباره قبای آویخته‌اش را به تن کند؛ اما او شکست می‌خورد. در هم می‌شکند. از کورسوهای امید نیز محروم می‌شود. اینجاست که باید مانند ققنوسی به‌خاکستر‌نشسته دوباره سر از خاک برآرد.

کریستوفر نولان کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده پنجاه‌ساله نویسندگی و کارگردانی یازده فیلم، تعقیب (1998)، یادگاری (2000)، بی‌خوابی (2002)، بتمن آغاز می‌کند (2005)، پرستیژ (2006)، شوالیه‌ی تاریکی (2008)، تلقین (2010)، شوالیه تاریکی به‌پا‌می‌خیزد (2012)، میان‌ستاره‌ای (2014)، دانکرک (2017)، اِنگاشته (2020) را به عهده داشته است. جاناتان نولان نویسنده و تهیه‌کننده چهل‌وچهار‌ساله علاوه بر همکاری با برادرش در نگارش فیلم‌نامه‌های یادگاری، پرستیژ، سه‌گانه‌ی بتمن و میان‌ستاره‌ای به نگارش متن سریال‌های مظنون و وست‌ورلد نیز مشغول بوده است. از میان فیلم‌های کریس نولان سه‌گانه‌ی بتمن، تلقین و میان‌ستاره‌ای محبوبیت وصف‌ناشدنی دارند.

آنچه موجب ترجمه این اثر شد پیشنهاد شهرام جهانگیری، مدیر محترم نشر چترنگ، بود که پس از همکاری موفق در ترجمه و چاپ فیلم‌نامه سه بیلبورد خارج از ابینگ، میزوری اثر مارتین مک‌دونا ترجمه این اثر را پیشنهاد کرد. این پیشنهاد برای من، به عنوان یکی از هواداران شخصیت بتمن از کودکی، بسیار وسوسه‌کننده بود و امروز از قرارگرفتن این اثر در فهرست کارهایی که ترجمه کرده‌ام، بسیار رضایت دارم؛ به‌خصوص آنکه در میان طرفداران کریستوفر نولان، به عنوان یک هنرمند نابغه، نشر چترنگ به عنوان ناشر آثار او شناخته می‌شود و پیش‌ از شوالیه تاریکی به پا می‌خیزد، چاپ فیلم‌نامه‌های بتمن آغاز می‌کند، شوالیه تاریکی و میان‌ستاره‌ای و همچنین کتابی به نام سینمای کریستوفر نولان؛ تصور ناممکن نوشته جکلین فربی و استوارت جوی را در کارنامه دارد.

کتاب «شوالیه تاریکی به پا می‌خیزد»، اثر جاناتان نولان و کریستوفر نولان با ترجمه سینا شاه‌‌بابا در 216 صفحه، شمارگان 700 نسخه و به بهای 42 هزار تومان از سوی نشر چترنگ راهی بازار نشر شده است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

هنر |
ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...