کتاب «آگوستو بوآل» نوشته فرانسس ببج به‌تازگی با ترجمه علی ظفرقهرمانی‌نژاد توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شد.

آگوستو بوآل از برزیل به ایران

به گزارش مهر، این‌کتاب زیرمجموعه عنوان «کتابخانه تئاتر» از مجموعه گستره خیال است که این‌ناشر چاپ می‌کند و اولین عنوان از «طلایه‌داران تئاتر امروز» است که در مجموعه نامبرده جا می‌گیرد.

مجموعه گستره خیال، کتاب‌های مربوط به تئاتر و سینما را در بر خواهد گرفت. این کتاب‌ها با وجود گوناگونی‌شان ویژگی‌های مشابه و همگون داشته و دربرگیرنده نیاز و ضرورت جامعه هنری و دانشگاهی اهالی هنر هستند. دبیر این مجموعه رضا کوچک‌زاده است. چاپ اولین‌عناوین این‌مجموعه، مهرماه سال گذشته با چاپ نمایشنامه‌های اقتباسی محمد چرم‌شیر و فرهاد مهندس‌پور آغاز شد.

نسخه اصلی کتاب «آگوستو بوآل» در سال ۲۰۰۵ توسط انتشارات راتلج در لندن در قالب یکی از عناوین مجموعه «اجراگران» این‌ناشر چاپ شده است. نویسنده کتاب، مدرس بررسی‌های تئاتر در دانشگاه لیدز است که شیوه‌های بوآل را در کلاس‌های گوناگون تدریس و اجرا کرده است. او کتاب دیگری هم به نام «کار کردن در غیاب بوآل؛ تحریف و پیشرفت در تئاتر سرکوب‌شدگان» درباره این‌کارگردان بزرگ تئاتر جهان نوشته است که سال ۱۹۹۵ چاپ شد.

آگوستو بوآل کارگردان برزیلی تئاتر، بیشتر به‌عنوان کنشگری شناخته می‌شود که تلاش کرد از شیوه‌های نمایشی برای حل دشواری‌های اجتماعی و سیاسی بهره ببرد. نوآوری‌های بوآل در چگونگی گذشتن از مسیر و شیوه‌های طراحی تمرین تئاتر به چشم می‌آیند. او تعهد چشمگیری به مسائل اجتماعی دارد که خود را در مفهوم تئاتر سرکوب‌شدگان یا ستم‌دیدگان نشان داده است. بوآل گفته است: «انجام تئاتر سرکوب‌شدگان نتیجه انتخابی اخلاقی است، یعنی جانب سرکوب‌شدگان را گرفتن.»

کتاب پیش‌رو، ۴ فصل با عناوین «زندگی‌نامه و موقعیت»، «کتاب تئاتر سرکوب‌شدگان»، «اجرای تئاتر مجادله» و «فرایند کارگاه» دارد. پس از این ۴ فصل هم، «واژه‌نامه توصیفی»، «کتاب‌نامه»، «گاه‌شمار زندگی آگوستو بوآل» و «نمایه» درج شده‌اند.

در فصل اول کتاب، مخاطب با این‌عناوین روبرو می‌شود: موقعیت تئاتر سرکوب‌شدگان، آگوستو بوآل_ سال‌های آغازین، در نیویورک، در تئاتر آرنای سائوپائولو ۱۹۵۶ _ ۷۱، در تبعید ۱۹۷۱_۸۶، دهه ۱۹۹۰ پیشرفت در ریو، تئاتر سرکوب‌شدگان در سده ۲۱. در فصل دوم هم فرانسس ببج این ۳ عنوان را مقابل مخاطب گذاشته است: بررسی کوتاه، مفاهیم کلیدی و مشروح نظریه.

«موردپژوهی‌ها»، «شهروندان کارتن‌خواب؛ نبود… نبود... فروخته شد...» و «مایندِ گپ و گروه تئاتر اس. اف.ایکس؛ دیگه هیچ‌وقت!» و «نتیجه» هم عناوین سومین فصل این‌کتاب هستند. در فصل چهارم هم این‌عناوین درج شده‌اند: «اصول پایه»، «ساختار کارگاه»، «آماده‌سازی و بازی‌ها»، «تصویر و عمل» و «کلام آخر».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

به‌گمان بوآل، این کاربرد سرکوبگر تئاتر در هنر فئودالی سده‌های میانه نیز ادامه یافته است. در آن دوران، کنترل به دست روحانیت و اشراف افتاد و چهره نمایش تغییر کرد ولی هدف در اصل، همان بود که بود؛ القای ارزش‌ها به تماشاگران برای جانبداری از وضع وجود. تئاتر عصر رنسانس _ که بوآل در ادامه کتابش به آن می‌پردازد _‌در بستری عقیدتی شکل می‌گیرد که در آن، ساختار ارزش‌های فراگیری که به تراژدی یونانی و نمایش سده‌های میانه معنا داده در حال فروپاشی‌ست. می‌توان شاهد تأکیدی نو و به شدت فردباورانه در آن دوره بود؛ نوعی خودمحوری که بوآل آن را ویژگی آشکار بورژوازی رو به رشد می‌خواند. ولی آزادی‌هایی که هنر نمایش در آن دوره وعده می‌دهد، در دسترس همگان نیست. نظام همچنان به سرکوب ادامه می‌دهد. مردم توده‌ای بی‌شکل شمرده می‌شوند که باید از سوی اقلیتی کنترل شوند که به شکل موروثی یا به زور به قدرت رسیده‌اند.

این‌کتاب با ۲۴۷ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۳۶ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

هنر |
ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...