کتاب «سطحی‌نگری» نقدی بر روش‌ها و نگرش سطحی‌نگر‌ها در برابر اهل معرفت و ژرف‌نگرهاست که به قلم علی شالچیان ناظر منتشر شده است.

به گزارش ایکنا؛ کتاب «سطحی‌ نگری» نوشته علی شالچیان ناظر، پژوهشگر مطالعات عرفانی، نقدی بر برخی روش‌ها و نگرش‌های سطحی‌نگرهاست که به ۱۱۷ موضوع از موضوعات مهم معنوی پرداخته است که بسیاری از نویسندگان در آن موضوعات از روی تعصب، یا غفلت و بر اساس پیش‌داوری، خطا کرده‌اند.

در نگارش این اثر به ۲۱۵ منبع و کتاب مرجع استناد شده و برخی از پرسش‌هایی که این کتاب به آن‌ها پاسخ می‌دهد از این قرار است: آیا دخالت در کار خداوند و خلقت خداوند و هستی کاری مطلقاً ناروا است، آیا چیزی در این جهان هست که مطلق باشد و محدودیت نداشته باشد، آیا امکان دارد خداوند کاری را در جهان، بدون هرگونه اسبابی انجام دهد، آیا باید کوشید همه افراد دیدگاه‌ها و نگرش‌های کاملاً یکسانی پیدا کنند؟ آیا اشیا تأثیرات ذاتی دارند و شک کردن به طور کلی امری نامطلوب و ناپسند است، آیا قیامت معنایی واحد و مصداقی واحد دارد و هدف از خلقت همگان (حکمت وجود همگان) یکسان است؟

در بخشی از این کتاب آمده است: افراد سطحی‌نگر، براساس سطحی‌نگری گمان می‌کنند که شک کردن به طور کلی مذموم و ناپسند است و انسان به هر وسیله و از هر طریق باید بکوشد که شک را از خود دور کند، اما اهل معرفت معتقدند که شک به طور کلی و به صورت مطلق بد نیست. افراد ژرف‌نگر بر این باورند که شک قابلیت دارد که ابزار شایسته‌ای برای پرده برداستن از امور خرافی و برای عمق بخشیدن به اندیشه‌هایی سطحی باشد. به بیان روشن‌تر، گاهی شک منشأ الهی دارد، یعنی گاهی شک جرقه‎ای ملکوتی است که سبب بیدار شدن آدمی از خوب غفلت و سبب بیرون آمدن او از دایره جهالت و خرافه می‌شود.

نویسنده معتقد است؛ انسان خردمند همواره باید اولویت‌سنجی کند و مطابق اولویت‌سنجی رفتار کند. در روایتی از امام علی(ع) نقل شده است که فرمودند: عاقل آن کسی نیست که فقط خوبی را از بدی بشناسد و تشخیص دهد؛ بلکه عاقل آن کسی است که وقتی در میان دو شر قرار گرفت و راه گریزی نبود آن شری را که بهتر است (شرش کمتر است) تشخیص دهد. (بحار الأنوار، ج‏۷۵، ص ۶). این کلام امام علی(ع) دلالت بر این نکته دارد که ما در مواردی بین دو راهی قرار می‌گیریم که یکی بد است و یکی بدتر است و راه دیگری وجود ندارد و انسان خردمند در چنین مواردی بد را از بدتر که کم زیان‌تر است، تشخیص می‌دهد؛ و ترجیح بد بر بدتر در واقع پیمودن راه خیر محسوب می‌شود.

این اثر در ۳۱۵ صفجه و با بهای ۵۵ هزار تومان به همت انتشارات «سلوک ما» روانه بازار نشر شده است.

پیش از این، از همین پژوهشگر، ترجمه تحقیقی فصوص الحکم اثر ابن عربی و کتاب «سلوک ما» پاسخ به اشکالات مخالفان عرفان به زیور طبع آراسته شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...