کتاب «رازهای شاهنامه»(جستارهایی در یادبود هزاره جهانی شاهنامه) به کوشش یاسر موحدفرد توسط نشر پازینه منتشر شد. این کتاب 20مقاله در دو بخش «رازهای سرایش و ماندگاری شاهنامه» و «رمزگشایی داستان‌های شاهنامه» را شامل می‌شود.

به گزارش ایبنا، این کتاب دربرگیرنده مقاله‌هایی از محمدعلی اسلامی‌ندوشن، عزیزالله جوینی، جلال خالقی مطلق، نصرت‌الله رستگار، میرجلال‌الدین کزازی، قدمعلی سرامی و اولریش مارزولف است.

کتاب در دو بخش با عنوان‌های «رازهای سرایش و ماندگاری شاهنامه» و «رمزگشایی داستان‌های شاهنامه» تدوین شده و در برگیرنده 20 مقاله است. این مقالات در راه بازشناسی شاهنامه و زوایای پنهان زندگی فردوسی گامی موثر به حساب می‌آیند.

در بخش نخست این کتاب مقاله‌هایی چون «شگفت‌انگیز رازِ شاهنامه!» نوشته سیدضیاء‌الدین هاجری، «افسانه‌های زندگی» از محمدامین ریاحی، «هدف فردوسی» اثر شاپور شهبازی، «زمان و زندگی فردوسی و پیوندهای او با هم روزگارانش» نوشته جلیل دوستخواه و «فردوسی و شاهنامه» اثر منوچهر مرتضوی دیده می‌شوند.

«حسد برد بدگوی در کار من» نوشته سیدمحمد دبیرسیاقی، «شاهنامه برای دریافت صله سروده نشده است» از احمدعلی رجایی بخارایی، «شاهنامه و افسانه‌های پیرامونش» اثر احمد وکیلی، «شاهنامه و هویت ایرانی» نوشته اولریش مارزولف و «بازشناسی زادروز حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی» از فرهاد وداد عنوان دیگر مقاله‌های بخش نخست این کتاب هستند.

در بخش دوم مقاله‌هایی چون «شاهنامه آینه زندگی ایرانیان از اسطوره‌های ایرانی تا روان‌شناسی جهانی» نوشته قدمعلی سرامی، «شاهنامه و اسطوره» اثر محمدعلی اسلامی ندوشن، «چهره‌های رازآلود شاهنامه» از میرجلال‌الدین کزازی و «اسطوره‌های تاریخی در شاهنامه حکیم فردوسی» نوشته عزیزالله جوینی گنجانده شده‌اند.

از دیگر مقالات این بخش می‌توان به «امتیازات شاهنامه» نوشته جلال خالقی‌مطلق، «مشروعیت حکومت از دیدگاه فردوسی» از نصرت‌الله رستگار، «رمزگشایی در دانش‌نامه جهانی شاهنامه» نوشته یاسر موحدفرد، «موجودات موهوم در شاهنامه» اثر حجت کجایی حصاری، «سزارین یا زایمان رستمی؟» از محمدحسین توسی‌وند و «پزشک و پزشکی در شاهنامه حکیم توس» نوشته جواد وهاب‌زاده اشاره کرد.

اسلامی ندوشن در مقاله خود با تاکید بر این موضوع که اسطوره چکیده سرگذشت انسان است، به این مسئله اشاره داشته است که، «اسطوره‌ها به سبب آن‌که از ذهن‌های ساده تراوش کرده‌اند و خلوصی در آن‌هاست، از عمق زندگی انسان حکایت دارند.»

وی در بخش نخست این جستار به بررسی دوره جمشید، در بخش دوم به بررسی دوره ضحاک و در بخش سوم به بررسی ماجرای ضحاک و کاوه نشسته است.

«چهره‌های رازآلود شاهنامه» نوشته کزازی نیز دو بخش با عنوان‌های «زال: زروان شاهنامه» و «مارمرد با (دار و برد)» را شامل می‌شود. بخش نخست این جستار از دید ریشه‌شناسی و اسطوره‌شناسی بررسی شده‌ است.

کتاب علاوه بر پیشگفتار موحدفرد، که در آن فعالیت بنیاد فردوسی به‌طور مختصر معرفی شده است، مقدمه‌ای به قلم سیدعلی‌اصغر شریعت‌زاده، مدیر موسسه فرهنگی انتشاراتی پازینه، دارد.

شریعت‌زاده در این مقدمه آورده است: «برخی از این جستارهای این کتاب برای نخستین‌بار در کنار یکدیگر عرضه شده است تا با به تصویرکشیدن گوشه‌های پنهان از فرهنگ، تاریخ و تمدن ایران در روزگار فردوسی، برای بسیاری از پژوهش‌گران دستمایه‌ای با ارزش باشد.»

کتاب «رازهای شاهنامه» در یادبود هزاره جهانی شاهنامه با همکاری انتشارات پازینه و بنیاد فردوسی در 332 صفحه، شمارگان هزار و 500 نسخه و قیمت هشت هزار تومان به چاپ رسیده است.

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...