اولاً روز مرد مبارک. ثانیاً برای نوشتن این مطلب، دنبال کتاب‌هایی با موضوع پدر و پدری‌کردن و چگونه یک پدر خوب باشیم و رابطه‌ پدر-فرزندی و این چیز‌ها بودم، اما فکر کردم مگر همه‌ مرد‌ها پدر هستند؟ اگرچه پدربودن، مثل مادربودن، ارزشمند است اما مگر ارزش وجودی مرد، منوط به پدربودن است؟ اصلاً مرد‌ها چقدر خودشان را می‌شناسند؟ ما زن‌ها چقدر مرد‌ها را می‌شناسیم؟ بنابراین تصمیم گرفتم به‌عنوان هدیه‌ روز مرد، پنج کتاب خوب درباره‌ مردان معرفی کنم که خواندنشان برای آقایان واجب و برای خانم‌ها ضروری است. راستی! اگر هنوز برای مردان اطرافتان هدیه نخریده‌اید به‌جای اینکه چند جفت جوراب بخرید، یکی از این کتاب‌ها را بخرید. اگر هم بزنم به تخته، وضعتان خوب است و مردتان کتابخوان است می‌توانید هر پنج‌تا کتاب را بخرید؛ به نام او، به کام خودتان!



1. «مردِ مرد» [Iron John. a book about men]
اثر رابرت بلای [Robert Bly]
ترجمه فریدون معتمدی، نشر مروارید

کتاب «مردِ مرد» یکی از بهترین کتاب‌ها در زمینه خودشناسی مردان است. داستان مردانی که در تلاشند به صلح درونی برسند. رابرت بلای، اسطوره‌شناس است و در این کتاب نیز افسانه‌ای بسیار کهن درباره‌ مردان تعریف می‌کند و سپس از منظر اسطوره‌شناسی به شرح و بررسی مسیر زندگی یک مرد، از تولد تا بلوغ و مردِ مرد شدن، می‌پردازد. خلاصه داستان از این قرار است که پادشاه یک شکارچی را به چالشی دعوت کرده و از او می‌خواهد که به جنگلی برود که تا آن زمان هیچ‌کس از آنجا زنده بیرون نیامده. او به جنگل می‌رود و در کنار دریاچه ناگهان دستی از آب خارج می‌شود و سگ شکارچی را با تیر می‌زند. شکارچی کم‌کم آب دریاچه را با سطل خالی می‌کند و در کف دریاچه یک مرد جنگلی پشمالو را پیدا می‌کند. سپس این مرد را با خود به قصر پادشاه می‌برد و در آنجا زندانی‌اش می‌کند. خلاصه‌ داستان از این قرار است که: «یک روز پسر پادشاه در حال بازی با توپ طلایی‌اش بود که ناگهان توپ وارد قفس مرد جنگلی شد. شاهزاده پس از بحث با مرد جنگلی برای پس‌گرفتن توپش با او معامله کرد و قرار شد که شاهزاده در ازای پس‌گرفتن توپش مرد پشمالو را آزاد کند. این معامله نشان‌دهنده‌ آغاز بلوغ شاهزاده است زیرا او آماده جدایی از والدین و رسیدن به توپ طلایی‌، از طریق کشف نیروی مردانگی‌اش است.» همین افسانه‌ ساده، حاوی مطالب پیچیده و عمیقی درباره‌ انواع مردان، ساختار‌های ذهنی و روانی آنان و مراحل مختلف زندگیشان است. آقایان در حین خواندن این کتاب، ریشه‌ بسیاری از احساسات و رفتار‌های خود را پیدا می‌کنند و مدام با تلنگر‌های خودشناسانه روبه‌رو می‌شوند.

2. «نماد‌های اسطوره‌ای و روان‌شناسی مردان» [Gods in everyman]
اثر جین شینودا بولن [Jean Shinoda Bolen]

اگر به مباحث اسطوره‌ای و کهن‌الگو‌ها و تیپ‌های شخصیتی علاقه دارید حتماً این کتاب را بخوانید. خانم شینودا بولن، جنسیت‌شناس است و در این کتاب مردان را طبق هشت کهن‌الگو دسته‌بندی کرده؛ کهن‌الگو‌های زئوس، پوزیدون، هادس، آپولو، هرمس، آرس، هفایستوس، دیونوسوس. سپس نقش این کهن‌الگو‌ها در شخصیت و تصمیمات مردان را توضیح داده و راه‌های بهره‌گیری از هریک را برشمرده‌. در این کتاب به ریشه‌های سخت و پیچیده‌ رابطه پدر و پسری نیز پرداخته شده است. از دیگر مباحث جذاب این کتاب، روش‌های آزادکردن انرژی مردانه و آشنایی با سایه‌های شخصیتی است. این کتاب با ترجمه‌های مختلف و توسط ناشر‌های متفاوت، ازجمله نشر آشیان، دانژه و بنیاد فرهنگ زندگی منتشر شده است. البته عنوان کتاب بنیاد فرهنگ زندگی «انواع مردان، شیوه‌ای عمیق، دقیق و کاربردی برای شناخت مردان» است. پیشنهاد می‌کنیم حداقل فهرست این کتاب را سرچ کنید و بخوانید!

3. «درباره‌ پسران و پدران» [Of Boys and Men]
اثر ریچاردز ریوز [Richard Reeves]
ترجمه آنیتا خوشاب، انتشارات تألیف

در این کتاب چالش‌هایی که مردان امروزی با آن‌ها مواجه‌اند بررسی می‌شود و راه‌حل‌هایی برای این مسائل ارائه می‌شود. بحران‌هایی مثل تغییرات در بازار کار، سیستم‌های آموزشی و انتظارات اجتماعی که باعث سردرگمی مردان امروزی شده. درواقع، جهان و مختصات آن با سرعت چشمگیری درحال تغییر و تحول است و مردان با بحران هویت و نقش خود مواجه‌اند. نمونه‌ بارز این مسئله، پررنگ‌شدن نقش و حضور زنان در اجتماع و به‌تبع آن، تغییر نقش‌های سنتی زن و مرد در خانواده است. از آنجا که مردان جامعه، آمادگی لازم را برای این مواجهه با این تحولات نداشته‌اند و آموزش‌های لازم را دریافت نکرده‌اند اکنون در ایفای نقش خود حیران و سرگردانند. در این کتاب، چالش‌های اجتماعی، اقتصادی، روانی و جسمانی مردان موردتوجه قرار گرفته و راه‌حل‌هایی برای هریک پیشنهاد شده است.



4. «مردی به نام اُوِه» [A man called Ove]
اثر فردریک بکمن [Fredrik Backman]

ترجمه‌های مختلف و چاپ‌های متعدد این کتاب توسط ناشران گوناگون، نشان‌دهنده‌ استقبال از این کتاب است. از اسم کتاب مشخص است که داستان زندگی پیرمردی به نام اُوه را روایت می‌کند. مردی که پس از مرگ همسرش با تنهایی و ناامیدی عمیقی مواجه می‌شود. اُوه ظاهراً مردی منزوی و بداخلاق است اما کم‌کم که با کتاب و روایت زندگی او همراه می‌شویم شیرینی‌ها و جذابیت‌های او را هم می‌بینیم. یکی از جذابیت‌های این داستان برای ما، حضور خانواده‌ای ایرانی است که با صمیمیت و حضور گرمشان زندگی اُوه را از این رو به آن رو می‌کنند. رمان جذاب مردی به نام اُوه، بیانگر دنیای درونی مردان است؛ به‌ویژه مردانی که ظاهر سخت و خشنی دارند اما درونشان پسربچه‌ لطیفی زندگی می‌کند.

5. «مردان بدون زن»
اثر هاروکی موراکامی
ترجمه نیلوفر شهیدی، مروارید

هاروکی موراکامی که معرف حضورتان است؟ نویسنده‌ مشهور ژاپنی که در ایران هم طرفداران زیادی دارد اما این کتابش مثل سایر آثارش مشهور نشده. کتاب «مردان بدون زن» درباره‌ تنهایی مرد‌هایی است که در برهه‌ای از زندگی خود، با زنانی در ارتباط بوده‌اند که به دلایل مختلفی مانند مرگ، سربازی، به هم خوردنِ ازدواج و... از آن‌ها جدا شده‌اند و اکنون انگیزه‌ای برای برقراری ارتباط مجدد ندارند و احساس ناامنی و ناامیدی می‌کنند. موراکامی درباره‌ این کتاب گفته: «سعی کردم دنیای مردانی را به تصویر بکشم که مدام در زندگی خود، به‌دلیل انتخاب‌های اشتباه و تصمیم‌گیری‌های غلط، شکست خورده‌اند.» می‌بینید موضوع این کتاب چقدر جالب و مبتلابه جامعه‌ ماست؟ پس در خواندنش شک نکنید؛ آقایان که صدالبته، خانم‌ها هم که البته!

فرهیختگان