آدم‌ها و قتل‌ها | سازندگی


جان گریشام [John Grisham] یکی از نخستین نویسندگان ژانر معمایی در داستان معاصر جهان است. او قانون را به گونه‌ای توضیح می‌دهد که یک خواننده عادی، بدون دانش خاصی در این زمینه، آن را متوجه می‌شود و همزمان روایت را به سرعت پیش می‌برد؛ کاری که در «زمانی برای بخشش» [A time for mercy] نیز می‌کند؛ داستانی که کنارگذاشتن آن اگر غیرممکن نباشد، قطعا دشوار است.

زمانی برای بخشش» [A time for mercy]  جان گریشام [John Grisham]،

دروو گمبل به جرم قتل کلانتر استوارت کوفر اعتراف می‌کند، دادگاه هیچ تردیدی در این قتل ندارد اما تنها مساله این است که چرا. دروو و خواهر کوچک‌ترش کایرا و مادرشان جوزی در شرایط اسفناکی تحت سواستفاده‌های کوفر زندگی کرده‌اند و جای دیگری برای رفتن ندارند. اگرچه خانواده و همکاران کوفر او را به‌عنوان پلیس شایسته‌ای می‌شناسند، اما جوزی و فرزندانش جنبه دیگری از شخصیت او را دیده‌اند.

هیچ وکیلی در شهر کلینتون، می‌سی‌سی‌پی، حاضر نیست این پرونده قتل را قبول کند؛ پسر فقیر 16ساله‌ای که معشوق مادرش را به قتل می‌رساند، از قضا کسی که پلیس محلی محبوبی هم هست. وکیل او جیک بریگنس درحال خارج‌شدن از شهر است که یک تماس تلفنی از قاضی عمر نوز دریافت می‌کند مبنی بر اینکه وکالت این پرونده به او محول شده. جیک نمی‌تواند نه بگوید و عُمَر این را به خوبی می‌داند. همچنین عُمر می‌داند که احتمالا جیک تنها وکیلی است که از پسِ این دفاع برمی‌آید و امکان دارد که پسر را از مجازات اعدام نجات دهد.

همانطور که جیک درباره جزئیات شبی که کوفر به قتل رسید تحقیق می‌کند به هردو جنبه شخصیت او پی می‌برد. آن جنبه‌ای که توجه او را بیشتر جلب می‌کند همان است که دروو را به ارتکاب قتل واداشت. این همه آن‌چیزی است که در فصل اول رمانِ گیرایِ جان گریشام برای خواننده برملا می‌شود. کوفر مست و خشمگین دیروقت به خانه می‌آید و خشم خود را سرِ جوزی خالی می‌کند. بچه‌ها خود را در اتاق حبس کرده‌اند اما همواره از بلایی که سرِ جوزی می‌آید وحشت‌زده‌اند. جیغ‌وداد و عصبانیت شدید بالا می‌گیرد تا اینکه کوفر از خود بی‌خود می‌شود، جوزی را کتک می‌زند و او به زمین پرت می‌شود. کوفر به سراغ بچه‌ها می‌آید، ولی نمی‌تواند وارد اتاق شود پس به اتاق خودش برمی‌گردد و همان جا می‌میرد. دروو و کایرا بی‌سروصدا اتاق را به قصد مادرشان ترک می‌کنند. آنها مادر را بی‌جان روی زمین می‌بینند و دروو حتی کوفر را هم روی تختخوابش مرده می‌یابد. دروو هفت‌تیر مامور دولت کوفر را پیدا می‌کند، روی سرش می‌گذارد و ماشه را می‌کشد. کوفر دیگر آسیبی به آنها نخواهد زد. دروو به پلیس زنگ می‌زند و وقتی آنها می‌رسند دروو و کایرا با کمک پلیس می‌فهمند که جوزی نمرده، ولی شدیدا آسیب دیده. دروو دستگیر می‌شود، جوزی با همراهی کایرا راهی بیمارستان می‌شود و همین‌جاست که جیک آن تماس تلفنی را دریافت میکند.

جیک صاحب بهترین تیم حقوقی است. این تیم شامل هری رکس ونر است، دوست صمیمی جیک و یک وکیل عالی؛ همچنین پورشا لنگ منشی جیک که برای کسب مدرک حقوق درس می‌خواند؛ و لوسین ویلبنکس صاحب اداره جیک - وکیل ممنوع‌الکارشده و درعین‌حال مهره مهمی در تیم. از طرف دیگر کلانتر ازی والز، کل اداره پلیس، خانواده استوارت کوفر و وکیل محلی لاول دایر همگی خواهان مجازات اعدام برای این جنایت هستند.

با چنین مقدماتی جان گریشام خواننده را در «زمانی برای بخشش» به یک سفر علمی در سیستم عدالت می‌برد. گریشام شخصیت‌های داستان را سه‌بُعدی طراحی کرده تا مطمئن شود که خواننده نه‌تنها آنها را می‌بیند، بلکه درکشان هم می‌کند. گریشام در این سفر خواننده را از ارتکاب جرم اولیه تا رشد شخصیت _ با اطمینان از اینکه خواننده می‌داند شخصیت‌ها جانبداریِ چه کسی را می‌کنند– و تحقیقات پلیس و محاکمه به همراه خود می‌برد.

............... تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

من از یک تجربه در داستان‌نویسی به اینجا رسیدم... هنگامی که یک اثر ادبی به دور از بده‌بستان، حسابگری و چشمداشت مادی معرفی شود، می‌تواند فضای به هم ریخته‌ ادبیات را دلپذیرتر و به ارتقا و ارتفاع داستان‌نویسی کمک کند... وقتی از زبان نسل امروز صحبت می‌کنیم مقصود تنها زبانی که با آن می‌نویسیم یا حرف می‌زنیم، نیست. مجموعه‌ای است از رفتار، کردار، کنش‌ها و واکنش‌ها ...
می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...