ترجمه مهرناز زاوه | ایبنا


سال ۲۰۲۱ برای نویسندگان مطرح و محبوب، سالی فوق‌العاده بود. اما با این وجود فهرست منتخب مجله تایم نشان از درخشش نویسندگان کتاب‌اولی می‌دهد.

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، سال ۲۰۲۱ برای نویسندگان مطرح و محبوب، سالی فوق‌العاده بود. این شانس را داشتیم که آثار جدیدی از فهرست مهیج خداوندگاران این حیطه، از کولسون وایتهد گرفته تا لارن گراف و کازوئو ایشی‌گورو را بخوانیم. اما با این وجود، این نویسندگان کتاب‌اولی بودند که در سالی که گذشت به‌راستی درخشیدند. در صنعتی که مدت‌هاست به خاطر ممانعت از ورود تازه‌واردان مورد انتقاد است، گروهی از صداهای جدید و درخشان به جایگاه بالایی دست یافتند. این نویسندگان از آنتونی ویزنا سو تا توری پیترز، جاسِلین نیکول جانسن و غیره، با داستان‌هایی شگفت‌انگیز خود را به جهان معرفی کرده و دیدگاه‌های ما را به چالش کشیدند. در ادامه به بررسی۱۰ کتاب داستانی برتر سال ۲۰۲۱ می‌پردازیم.



۱۰. «کلارا و خورشید»، کازوئو ایشی‌گورو
هشتمین رمان نویسنده برنده جایزه نوبل، کازوئو ایشی‌گورو، که در فهرست بلند بوکر امسال جای داشت، داستان یک دوست مصنوعی ربات‌مانند به نام کلارا را دنبال می‌کند که در فروشگاهی نشسته و منتظر است تا کسی او را بخرد. هنگامی که کلارا همدم یک دختر ۱۴ ساله بیمار می‌شود، مشاهداتش از جهان را در بوته آزمایش قرار می‌دهد. ایشی‌گورو در روند بررسی رابطه میان این هوش‌ مصنوعی و دختر نوجوان، روایتی خلق می‌کند که در آن پرسش‌های تفکربرانگیزی درباره انسانیت، تکنولوژی و هدف مطرح کرده و نمایی روشن از آینده‌ای ارائه می‌دهد که شاید چندان هم دور نباشد.

۹. «آب‌های آزاد»، کیلب ازوما نلسون
کیلب ازوما نلسون در نخستین رمان صریح و قاطع خود داستان عاشقانه تلخی از هنرمندان جوان سیاه‌پوست در لندن را روایت می‌کند. قهرمان داستان او عکاسی است که عاشق یک رقصنده شد و نلسون در نوشتن از عشق‌های دوران جوانی، توصیف لحظات ناچیز و به‌ظاهر بی‌معنی که دربرگیرنده حسرت‌ها و خواهش‌هاست، استادانه عمل می‌کند. نلسون در تنها ۱۵۰ صفحه صمیمانه، به ستایش هنری می‌پردازد که زندگی شخصیت‌هایش را شکل داده و در عین حال دنیای ناعادلانه پیرامون آنها را مورد کندوکاو قرار می‌دهد.

۸. «بعد از مهمانی»، آنتونی ویزنا سو
نخستین مجموعه پرشور آنتونی ویزنا سو شامل 9 داستان است و پس از مرگ او در ۲۸ سالگی منتشر شد. کتاب تصویری از یک جامعه امریکایی کامبوجیایی در کالیفرینا را ارائه می‌دهد و یکی از آنها داستان دو خواهر در مغازه دونات‌فروشی ۲۴ساعته خانوادگیشان و افکار این دو درباره پدری که آنها را ترک کرده دنبال می‌کند. دیگری بر یک مربی بدمینتون دبیرستان تمرکز دارد که در گذشته گیر کرده و امیدی به اینکه در مسابقه‌ مقابل ستاره محلی نوجوان پیروز شود ندارد. روایات سو در کنار یکدیگر دیدگاهی تامل برانگیز از جامعه‌ای که او را شکل داده ارائه می‌دهد و همان‌طور که تنش‌های میان شخصیت‌هایش را با طنز و دقت توصیف می‌کند، بینشی فراگیر از مهاجرت و هویت ارائه می‌دهد.

۷. «سرزمین ابر فاخته»، آنتونی دوئر
پنج شخصیت اصلی سومین رمان آنتونی دوئر که به‌طرز چشم‌گیری ساخته شده، همگی در حاشیه جامعه زندگی می‌کنند و با داستانی از یونان باستان به یکدیگر ارتباط پیدا می‌کنند. در «سرزمین ابر فاخته»، فینالیست جایزه کتاب ملی، یک خط داستانی امروزی، روایتی فراگیر را به تصویر می‌کشد: یک اسیر جنگی سابق به همراه پنج دانش‌آموز در کتابخانه‌ای در حال تمرین برای اقتباس تئاتری از یک داستان یونانی است و یک نوجوانِ تنها یک بمب را پنهان کرده است. دوئر از این لحظه «سرزمین ابر فاخته» را به جلو و عقب پرتاب می‌کند، از قسطنطنیه قرن پانزدهم تا یک کشتی میان‌ستاره‌ای و بعد بازگشت به آن کتابخانه غبارآلود در آیداهو، جایی که یک بحران در شرف وقوع است. جهان‌سازی چشم‌نواز و نثر خیره‌کننده او، هنگامی که به ارزش‌های داستان‌سرایی و قدرت تخیل تاکید می‌کند، رشته‌های به‌ظاهر متفاوتی را به یکدیگر گره می‌زند.

۶. «زندگی ذهن» کریستین اسمالوود
عرصه داستان معاصر مملو از قهرمانانی نظیر «دوروتیِ» کریستین اسمالوود است: زنان سفیدپوستی از نسل هزاره که با امتیازات و وجود خود در دنیایی دست و پنجه نرم می‌کنند که احساس می‌شود پیوسته در آستانه فروپاشی است. طرح داستان در مقابل هر چیزی که در سر این زنان می‌گذرد، نقشی فرعی دارد. اما دوروتی، استادیار زبان انگلیسی که ششمین روز سقط جنین خود را سپری می‌کند، متمایز از سایرین است. این راوی جذاب و در عین حال عمیق در اولین اثر اسمالوود، مشاهدات سرگرم‌کننده‌ای از جهان همواره در حال فروپاشی خود نقل می‌کند. دوروتی که اشتیاق خود را نسبت به محیط آکادمیک از دست داده، در این فکر است که چطور اهدافی که زمانی دست‌یافتنی بودند حالا به نظر غیرممکن می‌رسند و پراکنده‌گویی‌هایش –که هرگز آزاردهنده یا خسته‌کننده نیستند و در عوض طنزآمیز و عجیبند- جای خود را به راستی‌آزمایی لذت‌بخشی از جاه‌طلبی، آزادی و قدرت می‌دهند.

۵. «ترانه‌های عاشقانه دابلیو.ای.بی. دیو بوس»، آناری فَنون جفرس
اولین رمان آناری فَنون جفرس شاعر که در فهرست بلند جایزه کتاب ملی قرار گرفت، حماسه‌ای سوزناک است که داستان یک خانواده امریکایی از زمان تجارت برده تا امروز را دنبال می‌کند. در هسته اصلی آن «اِیلی پرل گارفیلد»، یک زن سیاه‌پوست که در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۹۰ به بلوغ رسیده، مصمم است تا درباره تاریخچه خانوادگی‌اش اطلاعات بیشتری به دست آورد. آنچه اِیلی درمی‌یابد، به درگیری‌ او با هویتش می‌انجامد، به‌ویژه وقتی به رازهای نیاکانش پی می‌برد. جفرس در ۸۰۰ صفحه تحسین‌برانگیز گزارشی جامع از طبقه اجتماعی، رنگ‌گرایی و آسیب‌های بین‌نسلی ارائه می‌دهد. داستان دردناکی که با ظرافت و شفقت گفته می‌شود و هزینه‌ای را که برای بقا پرداخت می‌شود آشکار می‌کند.

۴. «تغییر نکن عزیزم»، توری پیترز
ریس یک زن ترنس ۳۰ ساله است که به شدت دوست دارد بچه‌دار شود. ایمز، دوست سابق او که اخیرا عمل معکوس کردن گذار جنسیتی را انجام داده، تازه متوجه شده که معشوق جدیدش از او باردار است. ایمز، ریس را با فرصتی رویارو می‌کند که انتظارش را می‌کشید: شاید هر سه نفر بتوانند با هم این بچه را بزرگ کنند. توری پیترز در اولین رمان خود داستان این شخصیت‌ها را در حالی که در شبکه‌ای درهم و احساسی گرفتار آمده‌اند دنبال می‌کند و به‌طور همزمان به تفسیرهای تامل‌برانگیزی از جنسیت و روابط می‌پردازد.

۳. «مونتیچلوی من»، جاسلین نیکول جانسون
مجموعه داستان کوتاه درخشان جاسلین نیکول جانسون از آن دست مجموعه داستان‌هایی است که باید به ترتیب خوانده شود. روایات این کتاب امریکای فعلی را تشریح می‌کند که به نظر می‌رسد به هیچ عنوان از گذشته خشونت‌آمیز این کشور جدا نیست. یکی از قطعات دلهره‌آور داستان گروهی از همسایگاه را دنبال می‌کند که در فرار از سفیدپوستان برتری‌گرا به مزرعه توماس جفرسون پناه می‌برند. راویِ جانسون دانشجوری کالج دانایشا، از نوادگان سیاه‌پوست جفرسون است که رابطه‌اش با این سرزمین را انکار می‌کند. داستان به همان اندازه که واقع‌گرایانه است، آخرالزمانی است. تصویری به‌یادماندنی از جامعه‌ای که در تلاش است تا در میان ملتی که دائما موجودیت او را تضعیف می‌کند، دوارم بیاورد.

۲. «پیامبران»، رابرت جونز جونیور
در مزرعه‌ای در جنوب، پیش از جنگ داخلی امریکا، نوجوانان اسیر، اشعیا و ساموئل در یک انبار غله کار می‌کنند و به یکدیگر پناه می‌برند، تا آنکه یکی از آنها پس از پذیرفتن اعتقادات مذهبی اربابش، به اعتماد دیگری خیانت می‌کند. رابرت جونز جونیور در «پیامبران»، فینالیست جایزه کتاب ملی، رابطه این نوجوانان و همچنین زندگی زنی که آنها را بزرگ کرده و تا نسل‌ها رکن اصلی مزرعه بوده به تصویر می‌کشد. جونز در حرکت بین داستان‌هایش، سلسله مراتب اجتماعی پیچیده‌ای را آشکار می‌کند که با عدم پذیرش رابطه مردان جوان از تعادل خارج شده است.

۱. «دایره بزرگ»، مگی شیپستید
آغاز رمان مبهوت‌کننده مگی شیپستید، از فینالیست‌های بوکر امسال، شامل مجموعه‌ای از پایان‌هاست: دو هواپیما سقوط می‌کنند، یک کشتی غرق‌ شده و چندین نفر مرده‌اند. بدشانسی زمانی ادامه پیدا می‌کند که یکی از بازماندگان جوان حادثه کشتی، ماریان، بزرگ شده و خلبان می‌شود، تا حین کار ناپدید شود. شیپستید گره روایت‌های موازی، داستان ماریان و زن دیگری که زندگی‌اش با داستان ماریان عوض می‌شود، را با جزئیاتی تحسین‌برانگیز باز می‌کند. هر شخصیت، چه یک بار و چه ۵۰ بار در داستان آمده باشد، حضوری ویژه و ضروری دارد. داستان این کتاب بی‌انتها و رضایت‌بخش است.