کتاب «درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها و کُشتی با فرشته» [Introduction to the structural analysis of the narrative The struggle with the angel] نوشته رولان بارت [Roland Barthes] به‌تازگی با ترجمه محمد راغب توسط نشر ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شد.

درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها و کُشتی با فرشته» [Introduction to the structural analysis of the narrative The struggle with the angel]  رولان بارت [Roland Barthes]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، کتاب پیش‌رو از نسخه انگلیسی و یک‌مقاله که مربوط به چاپ سال ۱۹۷۷ هستند، ترجمه شده است.

توضیح بیشتر درباره این‌کتاب، از این‌قرار است که معروف‌ترین اثر رولان بارت نشانه‌شناس فرانسوی در زمینه روایت‌شناسی، مقاله‌اش با عنوان «درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها» (١٩٦٦) بود که همراه با مقالات مهم دیگری از از گریماس، برمون، اکو، متز، تودوروف و ژنت در شمارۀ هشتم مجلۀ کامونیکاسیون با عنوان «پژوهش‌های نشانه‌شناسی: تحلیل ساختاری روایت» چاپ شد.

بارت در کنار ساختارگرایان و بهره‌گیری از نظریات صورت‌گرایانی چون پراپ و توماشفسکی، روایت را در سه سطح توصیفی کارکردها، کنش‌ها و روایتگری بررسی می‌کند. اما در مقاله دیگرش که کمتر مشهور شد یعنی «کشتی با فرشته: تحلیل متنی سفر پیدایش ٣٢ (٢٣-٣٣)» و سال ١٩٧١منتشر شد، با وجود چشم‌اندازهای ساختاری، به سوی تحلیل متنی حرکت می‌کند و پس از تحلیل پی‌رفتی، مروری بر تحلیل ساختاری (کنشوری و کارکردی) داستان دارد.

کتاب «درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها و کشتی با فرشته» دو بخش (مقاله) اصلی دارد که عبارت‌اند از «درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها» و «کشتی با فرشته: تحلیل متنی سفر پیدایش». در بخش اول، پنج‌فصل «زبانِ روایت»، «کارکردها»، «کنش‌ها»، «روایتگری»‌ و «نظام روایت» قرار دارند و در بخش دوم هم، دوفصل «تحلیل پی‌رفتی» و «تحلیل ساختاری» درج شده‌اند.

در مقاله نخست، واحدهای کارکردی به دو دسته کارکردها (کارکردهای اصلی و کنش‌یارها) و نمایه‌ها (نمایه‌ها و آگاهانندگان) تقسیم می‌شوند. در مقاله دوم هم که به گزارش کشتی یعقوب در کتاب مقدس اختصاص دارد، موضوع اصلی جیرجیرِ خواناییِ دو زیرپی‌رفت است.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

آمیزش نظام‌ها آشکارا به آسانی درک می‌شود. این آسانی تا آن‌جا می‌تواند پیش رود که به حقه‌ای منجر شود: رمان کارآگاهی راز سیتافورد از آگاتا کریستی معما را تنها با فریب در شخص روایتگری حفظ می‌کند: شخصیتی که از درون توصیف می‌شود قاتل است. هر چیزی چنان اتفاق می‌افتد که گویی شخصی واحد، آگاهی شاهد _ درونی در گفتمان _ و آگاهی قاتل _ درونی در مرجع _ را دارد؛ شریان‌بندِ خلاف قاعده دو نظام به‌تنهایی معما را تولید می‌کند. بنابراین می‌توان دریافت که در قطب دیگر ادبیات، دقت در نظام منتخب شرط لازم اثر است، بدون آن‌که بتوان همواره تا پایان آن را مراعات کرد.

این‌دقت _ که برخی نویسندگان معاصر به دنبال آن بودند _الزاما ضرورتی زیبایی‌شناختی نیست. آنچه رمان روان‌شناختی نامیده می‌شود، معمولا با آمیزه‌ای از دو نظام مشخص می‌شود، که به‌صورت متوالی نشانه‌های شخص و غیرشخص را تدارک می‌بیند. در واقع، روان‌شناسی به‌شکلی متناقض نمی‌تواند با نظام ناب شخصیت تطبیق یابد، زیرا با برگرداندن کل روایت به مرجع یگانه گفتمان _ یا اگر کسی ترجیح می‌دهد کنش لفظی _ مفهوم شخص تهدید می‌شود: شخص روان‌شناختی (شخص نظام ارجاعی) رابطه‌ای با شخص زبان‌شناختی ندارد، دومی هرگز با تمایلات، مقاصد یا ویژگی‌ها تعریف نمی‌شود بلکه تنها با جایگاه (رمزگانی)‌اش در گفتمان تعیین می‌شود.

این‌کتاب با ۱۰۴ صفحه، شمارگان ۷۷۰ نسخه و قیمت ۲۸ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...