شمیم شهلا گفت: مجموعه داستان‌ «چمدان بی‌کسی» روایت‌کننده زندگی آدم‌هایی است که اگر خود ما یکی از آنان نباشیم حتما در اطراف‌مان با آن‌ها روبه‌رو شده‌ایم و خاطره‌ای در ذهن‌مان حک شده است.

شمیم شهلا چمدان بیکسی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از  هنرآنلاین، مجموعه داستان‌ «چمدان بی‌کسی» حاوی ۱۲ داستان بلند و کوتاه در ۱۷۴ صفحه به‌تازگی توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شده. طرح جلد کاری از بهزاد خورشیدی است.

شمیم شهلا نویسنده این مجموعه داستان، به هنرآنلاین گفت: سال گذشته به‌دلیل شرایط خاصی که کرونا ایجاد کرد فرصت بیشتر برای گذراندن وقت و زمان داشتم، بعد از نوشتن قصه «انتظار نام دیگر فراموشی‌ست» که در رابطه به کرونا بود، این فکر به سراغم آمد که داستان‌های کوتاه و بلندی را که نوشتم یک بار دیگر بخوانم و ویرایش کنم تا تبدیل به یک مجموعه داستان شود. می‌خواستم پس از نوشتن کتاب «مفهوم تعزیه از نگاه بهرام بیضایی» که سال گذشته منتشر شد، به سراغ قصه و داستان بروم و زندگی مردم آشنا را روایت کنم. این دوازده داستان در قالب چهار سه‌گانه‌، با عناوین (سه‌گانه فراموشی) «انتظار نام دیگر فراموشی‌ست»، «زنی که آواز تنهایی سر داد» و «دوئل»، (سه‌گانه ترس) «میم مالکیت»، «این زندگی سال‌هاست که متروک است» و «من می‌نویسم زندگی، تو بخوان عادت»، (سه‌گانه حوادث) «گاهی از دور تو را خوب ببینم کافی‌ست»، «کتاب‌هایی که»، «زندگی یک روستا را نجات دادند» و «ما نبودیم» و (سه‌گانه مرگ) «آلوده به مرگ»، «لبخندی که هیچ‌وقت فراموش نشد» و «لی‌لی کنان» نوشته شده است.

او با این توضیح که داستان‌ها روایت کننده قصه زندگی آدم‌های است که مفاهیم فراموشی، ترس، حوادث و مرگ در زندگی و تصمیم‌های آنان جا خوش کرده، افزود: این قصه‌ها در طول سه سال و در فواصل زمانی مختلف نوشته شدند و برخی از آن‌ها پیش از این در مجله ادبی «نبشت» نشر یافتند. بنابراین اتفاقات و رخدادهای واقعی که در این چند سال اخیر با آن‌ها مواجه شده‌ایم به‌گونه‌ای در این قصه‌ها از عناصر اصلی هستند. از بحران جهانی کرونا، تا زلزله کرمانشاه، آتش‌سوزی پلاسکو و واژگونی اتوبوس در دانشگاه که هر کدام در مسیر روایت یک قصه نقش دارند.

شهلا با بیان این که البته علاوه‌بر موضوعات و اتفاقات واقعی و همگانی که با آن‌ها روبرو شده‌ایم در قصه‌ها به مسایل دیگری هم پرداخته‌ام، ادامه‌داد: شاید در نگاه اول این مسایل خیلی بحرانی به‌نظر نیایند اما وقتی با آن‌ها روبه‌رو می‌شویم توانایی شکست ما را دارند همچون تنهایی و دور شدن از آدم‌ها که این دو سال اخیر بیشتر خودش را به رخ کشید، عشق به مهاجرت، ترس از مسئولیت، دور شدن از کتاب و کتابخوانی و نگاه کردن به آن مانند یک کالای نه چندان ضروری، عزیز شدن ناگهانی یک نفر بعد از مرگ نزد اطرافیانش و ترس از قضاوت شدن؛ هر کدام از این موضوعات نیز به‌تنهایی توانایی تبدیل شدن به یک قصه بلند را دارند.

او درباره فرم نوشتاری مجموعه داستان‌ «چمدان بی‌کسی»، اظهارداشت: فرم نوشتاری را در مسیر روایت این دوازده قصه در نظر گرفته‌ام. می‌توان گفت قصه‌ها حالتی شبیه به نمایشنامه و فیلمنامه دارند. هم مونولوگ از زبان شخصیت‌ها در داستان‌ها جا دارد هم دیالوگ‌های پینگ پنگی که مابین شخصیت‌ها ردوبدل می‌شود. به‌دلیل اشاره به داستان‌های آشنایی که شاید برای خودمان رخ داده باشد یا نزد اطرافیان‌ دیده باشیم، حین خواندن قصه‌ها یک حس آشنا و همذات‌پنداری به سراغ مخاطب می‌آید و چه بسا به خودمان بگوییم این قصه زندگی من است. شخصیت‌ها و داستان‌هایی که روایت می‌شوند دور، غیرواقعی و ناملموس نیستند. این کتاب روایت کننده زندگی آدم‌هایی است که اگر خود ما یکی از آنان نباشیم حتما در اطراف با آن‌ها روبه‌رو شده‌ایم و خاطره‌ای در ذهن‌مان حک شده است.

شهلا با اظهار امیدواری از این که میل و رغبت به کتابخوانی در مردم بیشتر شود، اضافه‌کرد: هر بار خوانده شدن این کتاب افتخاری است برایم که خواننده‌ای زمان و فرصتی در اختیارم گذاشته تا قصه‌ای برایش روایت کنم.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...