این کتاب تلاش می‌کند جلوه‌های مختلفی از مبانی و آموزه‌های مدارا در فقه را در آیات و روایات و متن فقه اسلامی و هم‌چنین، سیره عملی اولیای دین نشان دهد.

مدارا در فقه سید حسین هاشمی فرد

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، کتاب «مدارا در فقه» نوشته سید حسین هاشمی فرد از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.

این کتاب تلاش می‌کند جلوه‌های مختلفی از مبانی و آموزه‌های مدارا در فقه را در آیات و روایات و متن فقه اسلامی و هم‌چنین، سیره عملی اولیای دین نشان دهد. در راستای این هدف، نویسنده ضمن اشاره به مفهوم و معنای مدارا و اقسام آن در بخش اول این کتاب، در بخش دوم، تلاش می‌کند اهمیت مدارا در آیات و روایات را نشان دهد. برای این منظور هم، از دل آیات و روایات، مدارا در عرصه‌های مختلف اجتماع، سیاست، فرهنگ، عرصه نظامی، اقتصاد، خانواده و در عرصه وظایف عبادی را استخراج می‌کند و پیامدهای آن را، در قالب‌ پیامدهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و خانوادگی به تصویر می‌کشد.

بخش سوم این اثر، با عنوان «مدارا در فقه» به تدوین قواعد فقهی، ضوابط اصولی و احکام فقهی مرتبط با مدارا می‌پردازد. «مدارا در سیره اولیای دین» نیز، عنوان بخش چهارم است که در آن مدارا در سیره پیامبر اسلام، مدارا در سیره امامان و مدارا در سیره فقیهان، از نظر گذرانده شده است.

در پشت جلد کتاب می‌خوانیم: «به جرئت می‌توان گفت درین اسلام، دین مدارا و آسان‌گیری است؛ دینی که نمی‌توان در آن تکالیف خارج از ظرفیت طبیعی انسان پیدا کرد و خود بارها به این نکته تصریح کرده است که ضرر و سختی در آن راهی ندارد و هر آنچه دارای مشقت باشد، از احکام آن خارج است. در این نوشتار سعی شده است جلوه‌های مختلفی از مبانی و آموزه‌های مدارا در فقه را در آیات و روایات و متن فقه اسلامی و همچنین سیره عملی اولیای دین نشان دهیم.»

در بخشی از فصل نخست کتاب می خوانیم: «مدارا در لغت به معنای رفتار همراه با نرمی و لطافت است. لغت‌نگاران با توجه به اینکه این واژه از چه ریشه‌ای گرفته شده است معانی مختلفی ارائه کرده‌اند. برخی گفته اگر از ریشه‌ با همزه گرفته شده باشد به معنای دفع شی و به عبارتی پیشگیری یا در امان ماندن از شر است و اگر از ریشه مدرن بدون همزه دری مشتق شده باشد به معنای فریب دادن است...»

در فصل دوم کتاب با عنوان «عرصه‌های مدارا» نیز آمده است: «سیر طبیعی زندگی انسان همواره با تزاحم منافع همراه بوده است. این تضاد منافع می‌تواند در بین اعضای یک خانواده اتفاق بیافتد یا خود را در گستره وسیع‌تر در جامعه و بین افراد یا گروه‌های اجتماعی بزرگ‌تر نشان دهد و از آنجا که در آفرینش انسان، گوناگونی و تفاوت شاهدیم به همین جهت برای وصول به همبستگی اجتماعی ناچاریم دست به اقداماتی بزنیم که از شدت مقابله بکاهیم. در این راستا مدارا می‌تواند یکی از اصلی‌ترین راه‌های رسیدن به همگرایی و کاهش شکاف‌های اجتماعی باشد. از این رو در نصوص دینی خردمندترین مردم کسی معرفی می‌شود که بیشترین مدارا با جامعه داشته باشد و در نقطه مقابل با بیچاره‌ترین انها کسی مطرح می‌شود که با جامعه به بدرفتاری و اهانت بپردازد.»

کتاب «مدارا در فقه» نوشته سید حسین هاشمی فرد در ۱۳۸ صفحه و با قیمت ۲۸ هزار تومان از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...
هنگام خواندن، با نویسنده‌ای روبه رو می‌شوید که به آنچه می‌گوید عمل می‌کند و مصداق «عالِمِ عامل» است نه زنبور بی‌عسل... پس از ارائه تعریفی جذاب از نویسنده، به عنوان «کسی که نوشتن برای او آسان است (ص17)»، پنج پایه نویسندگی، به زعم نویسنده کتاب، این گونه تعریف و تشریح می‌شوند: 1. ذوق و استعداد درونی 2. تجربه 3. مطالعات روزآمد و پراکنده 4. دانش و تخصص و 5. مخاطب شناسی. ...