از آنجا كه كره جنوبی به یكی از كشورهای تازه توسعه یافته در آسیا تبدیل شده است، تلاش‌های زیادی برای توضیح عوامل ایجاد كننده این تغییرات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی صورت گرفته است. یکی از مهم‌ترین عوامل این تغییرات، توسعه کتابداری در کره جنوبی از سال 1945 به این سو است.

کتابداری در کره جنوبی از مشاغلی بوده است که همزمان با تغییرات کلی فرهنگی کشور توسعه یافته است. بدون درک تغییرات فرهنگی و اجتماعی کره جنوبی، نمی‌توان ماهیت و توسعه کتابداری را در کره جنوبی درک کرد و بالعکس. درک اولی بدون درک از مورد دوم می‌تواند منجر به تفکر سردرگمی و ساده درباره کتابداری در این کشور شود و از نظر حرفه‌ای فاجعه‌آور باشد و می‌تواند منجر به گمراهی و برداشت تحریف شده از فرایندهای تاریخی کشور شود. تنها زمانی می‌توان ماهیت و پیشرفت کتابداری در کره جنوبی و تاریخچه این کشور را با هم فهمید که درک کاملی از پیشرفت تاریخیِ کتابداری در کره جنوبی داشت.


کتابخانه ملی سی جونگ

پس از جنگ دو کره، کره جنوبی درگیر روحیه بازسازی خسارات جنگی شد. کتابداری کره جنوبی با سازماندهی مجدد انجمن کتابخانه‌های کره (KLA) در سال 1955 احیا شد. این انجمن به عنوان یک شرکت صاحب امتیاز، کتابداری را از طریق فعالیت‌هایی با هدایت کمیته‌هایی مانند ساختمان و تاسیسات، مجلات الکترونیکی، مدیریت کتابخانه، قانونگذاری، طبقه‌بندی‌، اصطلاحات، فهرست‌نویسی و انتشار کتابخانه، علاوه بر ارتباط KLA با سازمان‌های بین‌المللی مانند IFLA (فدراسیون بین‌المللی انجمن‌های کتابخانه‌ای) و یونسکو توسعه بخشید. بنیاد گروه علوم کتابخانه‌ای در دانشگاه یونسی در سال 1957، با کمک کالج جورج پیبدی در تنسی، همچنین به احیا و توسعه کتابداری کمک کرد. ایجاد شش دوره‌ آموزش علوم کتابخانه‌ای و کتابداری در محیط‌های دانشگاهی نه تنها کتابداران آموزش دیده را تربیت کرد، بلکه مفهوم جدیدی از خدمات مدرن کتابخانه را کره گسترش داد. نا گفته نماند که نخستین برنامه آموزش کتابداران در ۱۹۴۶ توسط مدرسه کتابداری در کتابخانه ملی مرکزی برگزار شد. این برنامه آموزشی یک‌ساله به آموزش عملی توجه داشت و پیش از جنگ کره، ۷۷ کتابدار تربیت کرده بود.

توسعه كتابداری در كره جنوبی از سوی رژيم هجده ساله پارک كه با كودتای نظامی در سال 1961 آغاز شد، از بسياری جهات سودمند بود. تصويب قانون كتابخانه در سال 1963 با ارائه حمايت قانونگذاری، که دوره جديدی را در توسعه كتابداری اعلام كرد، بر رشد چشمگیر مدارس کتابخانه‌ها و کتابداران آموزش دیده تأثیر گذاشت. خدمات کتابخانه‌ای به سرعت گسترش یافت و این به نوبه خود، رشد کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعات، درک عمومی کتابداری، به ویژه در زمینه دانش علمی و فناوری را تغییر داد. «جنبش کتابخانه کوچک» که توسط Daesup Eum آغاز شد، باعث ترویج مطالعه عمومی و همچنین گسترش آن در سراسر کشور شد. فعالیت‌های انجمن‌های حرفه‌ای همچنان مثمر ثمر بود و در اوج تلاش‌های آنها برای برقراری ارتباط بین‌المللی در سمینار جهانی ایفلا 1976 در سئول به میزبانی KLA به اوج خود رسید.

از دهه 1980 که کره جنوبی به عصر اطلاعات نقل مکان کرد، چالش‌های تازه‌ای وجود داشت. با صنعتی شدن سریع و پیشرفت‌های فن‌آوری همراه با آن، خدمات اطلاعاتی ارائه شده در صنعت فشرده‌سازی اطلاعات، میان مردم محبوبیت یافت. استفاده از فناوری‌هایی مانند فهرست‌نویسی قابل خواندن با ماشین (MARC) و اتوماسیون کتابخانه به گسترش خدمات کتابخانه‌ای و کتابداری در کره جنوبی کمک کرده است. همچنین تصویب قانون تبلیغ کتابخانه درسال 1991، با تأکید مکرر بر رابطه بین اطلاعات و کتابخانه‌ها، دوره جدیدی از کتابداری را در کره جنوبی رقم زد.

این تحولات کتابداری در کره جنوبی نتیجه تعدادی از عوامل داخلی و خارجی بهم پیوسته است که کمّی کردن یا رتبه‌بندی آنها با توجه به اهمیت آنها دشوار است. اول از همه، كتابداری ژاپن با معرفی مفاهيم آمريكايی كتابخانه و كتابداری در زمان حكومت ژاپن، به توسعه كتابداری كره جنوبی كمک كرد. با این حال، سیاست‌های ضد فرهنگی اشغالگران ژاپنی، که مطالب کره ای را از کتابخانه ها مستثنی می کردن، کتابخانه‌های ژاپنی را به صورت جزمی در کره اعمال می‌کردند و فرصت‌های آموزشی و تبلیغاتی را برای کتابداران کره‌ای محدود می‌کردند‌، این سهم را تیره و تار کرد.

ژاپنی‌ها در ایام تسلط خود بر کره (۱۹۱۰-۱۹۴۵)، نظام کتابخانه‌های این کشور را تا حدودی نوسازی کردند، اما این کار را بیشتر به‌منظور تبلیغات و برای خو دادن کره‌ای‌ها به فرهنگ ژاپنی انجام دادند. ژاپنی‌ها استفاده از زبان کره‌ای را ممنوع و از انتشار هر نوع اثر به زبان کره‌ای، به‌ویژه آثار علمی، جلوگیری کردند و موجب عقب‌ماندگی کتابخانه‌های نوین شدند. بنابراین، سهم کتابداری ژاپن در توسعه کتابداری کره جنوبی‌، اگرچه واقعی بود‌، اما به شدت محدود بود.

پس از آزادی کره در ۱۹۴۵ نیز، پیشرفت کتابخانه‌ها به سبب جنگ کره (۱۹۵۰-۱۹۵۳) متوقف شد. انجمن کتابداران کره در ۱۹۵۵ دوباره تشکیل شد و در ۱۹۶۳ دولت را به تصویب قانون کتابخانه‌ها ترغیب کرد. همگانی شدن آموزش، پیشرفت سریع صنعت نشر، و رشد اقتصاد کشور سبب توسعه کتابداری در کره شد.

مدیریت پویای انجمن کتابخانه‌های حرفه‌ای کره به توسعه کتابداری کمک کرده است. انجمن كتابخانه چوسان كه اندكی پس از استقلال کره از حكومت ژاپن تاسيس شد، تا زمان آغاز جنگ كره نقش اول را در ارائه آموزش كتابخانه و خدمات كتابخانه‌ای داشت. انقطاع این انجمن در طول جنگ کره با معرفی مجدد آن به انجمن کتابخانه کره به پایان رسید. فعالیت‌های KLA از آن زمان بر کلیه جنبه‌های کتابداری از جمله قانون قانون کتابخانه و ترویج کتابخوانی عمومی تأثیر گذاشت. فعالیت‌های بین المللی KLA همچنین به توسعه کتابداری در کره جنوبی کمک کرد و دامنه آن را فراتر از خود کشور گسترش داد. بنیاد کتابخانه کره‌ای و انجمن علوم اطلاعات (KLISS) در سال 1971 و انجمن مدیریت اطلاعات کره (KSIM) در سال 1984 نیز با انتقال کره جنوبی به عصر اطلاعات به توسعه آن کمک کردند.


کتابخانه استارفیلد در مرکز خرید کوئکس در سئول کره جنوبی

از سوی دیگر، مدیریت کتابداران انفرادی مانند پارک پونگ سئوک، چایوک لی و دایسوپ ایوم در شکل‌گیری و توسعه کتابداری در کره جنوبی بسیار نقش داشت. آقای پارک علاوه بر آغاز تشکیل انجمن کتابخانه چوسان، از تجربیات خود در دوره کتابداری ژاپن برای تهیه قوانین فهرست‌نویسی کره (KCR) و طبقه‌بندی ده‌دهی کره (KDC) برای تأمین نیازهای کره استفاده کرد. آقای لی به عنوان اولین مدیر کتابخانه ملی پس از کاپیتولاسیون ژاپن در سال 1945، با کمک آقای پارک سعی در تأسیس کتابداری مدرن در کره جنوبی داشت. آقای ایوم پس از جنگ کره سازماندهی مجدد KLA را آغاز کرد و یک حرکت کوچک کتابخانه‌ای را آغاز کرد که موجبات مطالعه عمومی به ویژه در مناطق روستایی کشور را فراهم می‌آورد.

سنت فرهنگی احترام به آموزش و پرورش، ناشی از تأکید کنفوسیوس بر یادگیری، شرایط مطلوبی را برای توسعه کتابداری در کره جنوبی ایجاد کرد. گسترش مدارس به طور مستقیم و غیرمستقیم باعث رشد کتابخانه‌ها شد. به طور غیرمستقیم، افزایش سواد مردم کره نیاز به مطالب خواندنی را افزایش داد. به طور مستقیم نیز‌، ایجاد موسسات آموزشی جدید منجر به افزایش بسیار زیاد تعداد فیزیکی کتابخانه‌ها شد: کتابخانه‌های در حال گسترش بخشی جدایی‌ناپذیر از سیستم آموزشی در حال گسترش بودند.

گسترش آموزش کتابخانه‌ای در محیط‌های دانشگاهی نیز به توسعه کتابداری کمک کرد. با ایجاد دو بخش علوم کتابخانه‌ای در دهه 1950 ، تعداد برنامه‌های آموزش کتابداری در کالج‌ها و دانشگاه‌ها تا سال 1995 به دو دوره رسید که در مقایسه با سایر شاخه‌های بورس تحصیلی، افزایش مدارس کتابخانه در کره جنوبی بسیار چشمگیر بود. فارغ التحصیلان این مدارس کتابداری، غرق در ایده‌های خدمات مدرن کتابخانه، نقش مهمی در نمایش اطلاعات و خدمات آموزشی حرفه‌ای داشتند. برنامه‌های تحصیلات تکمیلی علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی، مبانی نظری مورد نیاز برای توسعه بیشتر کتابداری در کره جنوبی را فراهم کرد.

سیاست توسعه صنعتی و اقتصادی کره جنوبی، همچنین به توسعه کتابداری به ویژه در زمینه‌های علم و فناوری کمک کرد. به عنوان مثال، مرکز اطلاعات علمی و فناوری کره (KORSTIC) و کره موسسه اقتصاد و فناوری (KIET) با حمایت مالی دولت‌، با ارائه خدمات كتابخانه‌ای و اطلاع‌رسانی پیشرفته‌، نقش اصلی را در تحریک توسعه علمی و فناوری ایفا كرد. توسعه کتابداری در کتابخانه‌های خاص مانند KORSTIC و KIET به توسعه سریع کتابداری عمومی در کره جنوبی کمک کرد.

تصویب قانون کتابخانه در سال 1963 و ارائه حمایت‌های قانونی از طرف دولت، مستقیم‌ترین تأثیر دولت بر کتابداری بود. این رهنمودهای قانونی در جامعه‌ای که عادت به سنت متمرکز بر جهت دولت متمرکز دارد بسیار ضروری بود. بدون حکم قانونی قانونگذاری ایالت، کتابداری در کره جنوبی از عدم شناخت عمومی وضعیت آن رنج می‌برد. تصویب قانون تبلیغ کتابخانه در سال 1991 وضعیت کتابداری را در عصر اطلاعات بهبود بخشید.

چیزی که امروز در در شکل‌دهی کتابداری کره جنوبی اهمیت خود را نشان می‌دهد، تأثیر شدید شیوه‌ها و خدمات کتابخانه‌ای آمریکایی، آموزش علوم کتابخانه‌ای، فعالیت‌های سازمان حرفه‌ای و مدیریت حرفه‌ای در این بخش است. به طور خاص، این تأثیرات آمریکایی‌ها در توسعه کتابداری کره جنوبی شامل سازگاری و پذیرش طبقه‌بندی دهدهی (DDC) و اصول فهرست‌نویسی آمریکایی (AACR)، کمک به کتابداران و مربیان کتابخانه در تیم مدرسه کتابخانه Peabody در ایجاد مدرسه کتابخانه در دانشگاه یونسی و همچنین آموزش مدیران کتابخانه‌ها به عنوان بخشی از پروژه آن، و مشاوره و همکاری متقابل با انجمن کتابخانه‌های آمریکا و دیگر انجمن‌های کتابخانه‌ای در ایالات متحده است. این تأثیرات آمریکایی، به طور مستقیم و غیرمستقیم، مفاهیم و عملکرد خدمات مدرن کتابخانه‌ای را به کره جنوبی وارد کرده و پایدار نگه داشته است.

ایبنا