کارشناس بخش فارسی کتابخانه بین‌المللی کودکان مونیخ با اعلام خبر انتشار «فهرست کلاغ سفید ۲۰۲۰» به معرفی آثار ایرانی این فهرست و چگونگی تهیه آن پرداخته است.

 فهرست کلاغ سفید 2020 the-white-ravens-2020

به گزارش کتاب نیوز به نقل از  ایسنا به نقل از شورای کتاب کودک، رویا مکتبی‌فرد با بیان این‌که امسال در بخش فارسی فهرست «کلاغ سفید» چهار اثر از ایران وارد و به مخاطبان بین‌المللی این فهرست معرفی شد، این کتاب‌ها را به شرح زیر معرفی کرد:

«چه فکر خوبی»، نویسنده و تصویرگر نرجس محمدی. تهران: طوطی، ١٣٩٨.
«سیمرغ: برگرفته از منطق الطیر عطار نیشابوری» بازنویسی مرجان فولاوند؛ تصویرگر محمد بررنگی. تهران: مدرسه، ١٣٩٨.
«دست‌هایم را در باغچه می‌کارم» اثر فروغ فرخزاد؛ تصویرگر هدی حدادی. تهران: میرماه، ١٣٩٨.
«گفت‌وگوی جادوگر بزرگ با ملکه جزیره رنگ‌ها» نوشته‌ جمشید خانیان. تهران: افق، زمستان ١٣٩٧ [۲۰۱۹].

او افزود: همانند بسیاری از پدیده‌ها، اتفاقات و جریان‌های دیگر که امسال تحت تأثیر همه‌گیری جهانی کرونا قرار گرفته‌اند، فهرست کلاغ سفید امسال نیز با روالی متفاوت و همین‌طور فرمتی دیگرگون تهیه و منتشر شده است. امسال برای اولین‌بار به دلیل محدودیت‌های پستی و برگزار نشدن نمایشگاه کتاب بولونیا که یکی از مهم‌ترین نقاط دسترسی ما به کتاب‌های جدید ایرانی و همین‌طور سایر زبان‌ها و ملیت‌هاست، بخش تحریریه فهرست کلاغ سفید موافقت کرد که کار بررسی، ارزیابی و انتخاب نهایی آثار برای درج در فهرست بر اساس نسخه پی‌دی‌اف کتاب‌ها انجام شود و برای اولین‌بار الزام وجود نسخه چاپی کتاب در کتابخانه موقتاً برداشته شد. اما ناشران این آثار در هر حال ملزم هستند در اولین فرصت ممکن نسخه چاپی این کتاب‌ها را به دست ما برسانند.

مکتبی‌فرد خاطرنشان کرد: تفاوت دیگر در شکل انتشار فهرست است، فشارهای اقتصادی ناشی از کرونا موجب شد که کتابخانه به منظور صرفه‌جویی در هزینه‌ها امسال برای اولین‌بار فهرست را به صورت چاپی منتشر نکند. ناشران و سایر علاقه‌مندان می‌توانند نسخه تمام متن پی‌دی‌اف این فهرست را در نشانی زیر به صورت رایگان دریافت و ذخیره کنند: bit.ly/WhiteRavens2020

او همچنین توضیح داد: شوربختانه به دلیل شکل برگزاری نمایشگاه کتاب فرانکفورت امسال که به صورت نیمه‌مجازی خواهد بود، مراسم رونمایی از فهرست و معرفی آثار برگزیده نیز که به سنت هر ساله در نمایشگاه انجام می‌شد، امسال برگزار نخواهد شد. خوشحالم که با وجود تمامی فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و بحران‌های اجتماعی و سیاسی اخیر، باز هم ناشران ایرانی در حوزه کتاب کودک به صورت حرفه‌ای و با چنین کیفیت بالایی فعالیت می‌کنند. هر چهار اثر انتخاب‌شده برای درج در فهرست امسال دارای کیفیت رضایت‌بخش و باعث سرفرازی من به عنوان نماینده ایران و معرف این آثار هستند. به ویژه خشنودم که امسال ترکیب ناشران کمی دیگرگون و متنوع شده بود و ما شاهد حضور پرقدرت انتشارات مدرسه با آثاری ارزشمند و همین طور میرماه به عنوان ناشری گزیده‌کار بودیم. کیفیت آثار البته محدود به آثار این ناشران نبود و برای مثال از انتشارات نیستان، لوپه تو، سوره مهر، پیک ادبیات، پیدایش، انتشارات فنی ایران و ... نیز آثار ارزشمندی دریافت کرده بودیم که کار انتخاب نهایی را واقعاً برای من و همکارانم در کتابخانه دشوار می‌کرد.

او در پایان بیان کرد: به عنوان کسی که سالانه جریان نشر کتاب کودک ایران را دنبال می‌کند، آن‌چه باعث تأسف بنده می‌شود، افت کیفیت کتاب‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که متاسفانه طی دو سال اخیر علی‌رغم میل باطنی‌ام نتوانسته‌ام کتابی درخور و متناسب با سطح کیفیت و معیارهای ما در کتابخانه را از این انتشارات در فهرست بگنجانم. جای خالی آثار خوب کانون را به ویژه در حوزه غیرداستان به خوبی می‌توان حس کرد. ایران امسال هیچ نماینده‌ای از آثار غیرداستان در فهرست نداشت. نگرانی عمده‌ام بیشتر از سال آینده و میراث برجای‌مانده از بحران کرونا برای ناشران کودک و نوجوان ایران است. امیدوارم که علی‌رغم تمام مشکلات این رشد کیفی همچنان ادامه یابد و ما همچنان شاهد انتشار آثار فاخر، غنی و باکیفیت کودک و نوجوان، حتی به همین صورت محدود، در ایران باشیم.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...