رمان «اوربیتال» [Orbital] نوشته سامانتا هاروی [Samantha Harvey] به عنوان برنده جایزه بوکر ۲۰۲۴ انتخاب شد.

اوربیتال» [Orbital] نوشته سامانتا هاروی [Samantha Harvey]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نویسنده بریتانیایی سامانتا هاروی برای رمان کوتاهی با عنوان «اوربیتال» یا «مدار» به عنوان برنده جایزه بوکر ۲۰۲۴ معرفی شد تا جایزه ۵۰ هزار پوندی این رقابت را به نام خود کند.

وی شامگاه سه شنبه ۲۲ آبان این جایزه را در مراسمی که در لندن برگزار شد، از دست پل لینچ، برنده سال پیش، دریافت کرد.

جایزه بوکر مهم‌ترین جایزه جهان برای یک اثر داستانی انگلیسی زبان است. این جایزه به نویسندگانی از هر جای دنیا که به زبان انگلیسی بنویسند و اثرشان در بریتانیا یا ایرلند منتشر شده باشد، تعلق می‌گیرد. بیش از ۵۰ سال است که این جایزه اهدا می شود تا از استعدادهای در سطح جهانی تجلیل کند.

«اوربیتال» که پنجمین رمان و ششمین کتاب هاروی است، در طول یک روز از زندگی ۶ فضانورد در ایستگاه فضایی بین‌المللی اتفاق می‌افتد. در طول این ۲۴ ساعت، آنها ۱۶ طلوع و ۱۶ غروب خورشید را روی سیاره آبی خاموش خود مشاهده می‌کنند، قاره‌ها را در گذشته مرور می‌کنند و در فصول گذشته می‌رانند و یخچال‌ها و بیابان‌ها، قله‌های کوه‌ها و موج‌های اقیانوس‌ها را می‌بینند. هیات داوران از این رمان به عنوان اثری فشرده یاد کرد که در عین حال به زیبایی ما را به تماشای شکوه و جلال زمین دعوت می‌کند و در عین حال بر ارزش فردی و جمعی زندگی هر انسانی تامل می‌کند.

سامانتا هاروی، نویسنده بریتانیایی، یکی از ۵ نویسنده زنی بود که در فهرست نهایی جایزه امسال جای داشت و اولین نویسنده زنی است که از سال ۲۰۱۹ این جایزه را برده است.

«اوربیتال» پرفروش‌ترین کتاب از رقبای فهرست نهایی بوکر در بریتانیاست و بیش از مجموع فروش ۳ برنده جایزه بوکر سال‌های اخیر، فروخته است و نیز اولین کتاب برنده جایزه بوکر است که داستانش در فضا می‌گذرد.

این کتاب با تنها ۱۳۶ صفحه، از نظر حجم، دومین کتاب کم حجمی است که برنده این جایزه شده و نیز کوتاه‌ترین بازه زمانی را پوشش می‌دهد، زیرا داستانش تنها در ۲۴ ساعت می‌گذرد.

ادموند دی وال، رییس داوران ۲۰۲۴، درباره رقابت امسال گفت: در سالی فراموش نشدنی برای داستان، کتابی درباره دنیایی زخم خورده موفق به کسب جایزه شد. گاهی شما با یک کتاب روبه‌رو می‌شوید و نمی‌توانید بفهمید که چگونه رویدادی معجزه‌آسا رخ داده است. ما به عنوان داور مصمم بودیم کتابی را پیدا کنیم که ما را تکان دهد، کتابی که ظرفیت و طنین داشته باشد و بخواهیم آن را با دیگران به اشتراک بگذاریم. ما همه چیز را می‌خواستیم.

وی افزود: «اوربیتال» کتاب ماست. سامانتا هاروی رمانی نوشته که با زیبایی ۱۶ طلوع و ۱۶ غروب خورشید را تصویر می‌کند. همه و هیچکس موضوع کتاب است، زیرا ۶ فضانورد در ایستگاه فضایی بین‌المللی دور زمین می‌چرخند و گذرگاه‌های آب‌وهوا را در میان شکنندگی مرزها و مناطق زمانی مشاهده می‌کنند. هاروی با زبانی غزل‌واره و در عین حال تیز دنیای ما را برای ما غریب و جدید می‌کند.

سارا کالینز رمان‌نویس برنده جایزه، گاردین جاستین جردن ویراستار؛ یییون لی نویسنده و پروفسور مشهور و نیتین ساوهنی نوازنده، آهنگساز و تهیه کننده هیات داوران امسال این جایزه را تشکیل داده بودند. آنها برنده امسال را از بین ۱۵۶ کتاب منتشر شده بین یکم اکتبر ۲۰۲۳ تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴ انتخاب کردند.

«جیمز» نوشته پرسیوال اورت نویسنده آمریکایی، «دریاچه آفرینش» نوشته ریچل کوشنر نویسنده آمریکایی، «حفظ شده» نوشته آن مایکلز نویسنده کانادایی، «امانت‌داری» نوشته یائل ون در وودن نویسنده هلندی و «حیاط سنگی عبادی» نوشته شارلوت وود نویسنده استرالیایی دیگر نامزدهای فهرست نهایی امسال بوکر بودند تا فهرستی را تشکیل دهند که از۵ نویسنده زن و یک نویسنده مرد تشکیل شده بود.

................ هر روز با کتاب ................

کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...
لمپن نقشی در تولید ندارد، در حاشیه اجتماع و به شیوه‌های مشکوکی همچون زورگیری، دلالی، پادویی، چماق‌کشی و کلاهبرداری امرار معاش می‌کند... لمپن امروزی می‌تواند فرزند یک سرمایه‌دار یا یک مقام سیاسی و نظامی و حتی یک زن! باشد، با ظاهری مدرن... لنین و استالین تا جایی که توانستند از این قشر استفاده کردند... مائو تسه تونگ تا آنجا پیش رفت که «لمپن‌ها را ذخایر انقلاب» نامید ...
نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...
به‌عنوان پیشخدمت، خدمتکار هتل، نظافتچی خانه، دستیار خانه سالمندان و فروشنده وال‌مارت کار کرد. او به‌زودی متوجه شد که حتی «پست‌ترین» مشاغل نیز نیازمند تلاش‌های ذهنی و جسمی طاقت‌فرسا هستند و اگر قصد دارید در داخل یک خانه زندگی کنید، حداقل به دو شغل نیاز دارید... آنها از فرزندان خود غافل می‌شوند تا از فرزندان دیگران مراقبت کنند. آنها در خانه‌های نامرغوب زندگی می‌کنند تا خانه‌های دیگران بی‌نظیر باشند ...
تصمیم گرفتم داستان خیالی زنی از روستای طنطوره را بنویسم. روستایی ساحلی در جنوب شهر حیفا. این روستا بعد از اشغال دیگر وجود نداشت و اهالی‌اش اخراج و خانه‌هایشان ویران شد. رمان مسیر رقیه و خانواده‌اش را طی نیم قرن بعد از نکبت 1948 تا سال 2000 روایت می‌کند و همراه او از روستایش به جنوب لبنان و سپس بیروت و سپس سایر شهرهای عربی می‌رود... شخصیت کوچ‌داده‌شده یکی از ویژگی‌های بارز جهان ما به شمار می‌آید ...