مستند تک قسمتی "حقیقت گمشده" با نگاهی به ترجمه اشعار "خیام" توسط "فیتز جرالد" به کارگردانی "محمدعلی فارسی" در مرکز سیما فیلم تولید می‌شود. 
  
به گزارش کتاب‌نیوز به نقل از روابط عمومی سیما فیلم، مستند "حقیقت گمشده" به سرنوشت ترجمه رباعیات خیام می‌پردازد. معروف است که این ترجمه پس از صحافی با کشتی تایتانیک به آمریکا برده می‌شد، اما بر اثر حادثه برخورد این کشتی با کوه یخ، نسخه نفیسی از آن در دل دریا مدفون می‌شود.

بنابر این گزارش، مستند تک قسمتی "حقیقت گمشده" پس از تحقیقات و حدود سه ماه و نیم پیش تولید به مرحله تصویربرداری می‌رسد. محمدعلی فارسی به همراه گروه تولید این پروژه، پس از سفر به انگلستان و استان سافوک، از محل تولد فیتزجرالد، مترجم اشعار خیام نیز تصاویری تهیه کرده‌اند.

فاطمه السادات محمدپور، تهیه کننده مستند "حقیقت گمشده" با اشاره به تکمیل مراحل تولید این پروژه گفت: پس از اتمام تصویربرداری در لندن و عزیمت گروه به کشور، بلافاصله تدوین، انتخاب تصاویر و نگارش متن نریشن را شروع کرده‌ایم.

وی در ادامه افزود: «در حال حاضر محمدعلی فارسی مشغول تدوین اولیه است تا پس از گزینش تصاویر، تدوین نهایی توسط فرد دیگری انجام شود. بخشی از مستند حقیقت گمشده اواخر فروردین ماه سال جاری، در نیشابور تصویربرداری شده است.»

مهدی جعفری به عنوان تصویربردار، سیدمحمدمهدی طباطبایی نژاد به عنوان تهیه کننده و علی نقاشی نیز به عنوان مترجم و مدیر تولید و مدیریت برنامه ریز گروه در"حقیقت گمشده" حضور داشته‌اند.

تقبیح رابطه تنانه از جانب تالستوی و تلاش برای پی بردن به انگیره‌های روانی این منع... تالستوی را روی کاناپه روانکاوی می‌نشاند و ذهنیت و عینیت او و آثارش را تحلیل می‌کند... ساده‌ترین توضیح سرراست برای نیاز مازوخیستی تالستوی در تحمل رنج، احساس گناه است، زیرا رنج، درد گناه را تسکین می‌دهد... قهرمانان داستانی او بازتابی از دغدغه‌های شخصی‌اش درباره عشق، خلوص و میل بودند ...
من از یک تجربه در داستان‌نویسی به اینجا رسیدم... هنگامی که یک اثر ادبی به دور از بده‌بستان، حسابگری و چشمداشت مادی معرفی شود، می‌تواند فضای به هم ریخته‌ ادبیات را دلپذیرتر و به ارتقا و ارتفاع داستان‌نویسی کمک کند... وقتی از زبان نسل امروز صحبت می‌کنیم مقصود تنها زبانی که با آن می‌نویسیم یا حرف می‌زنیم، نیست. مجموعه‌ای است از رفتار، کردار، کنش‌ها و واکنش‌ها ...
می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...