مستند تک قسمتی "حقیقت گمشده" با نگاهی به ترجمه اشعار "خیام" توسط "فیتز جرالد" به کارگردانی "محمدعلی فارسی" در مرکز سیما فیلم تولید می‌شود. 
  
به گزارش کتاب‌نیوز به نقل از روابط عمومی سیما فیلم، مستند "حقیقت گمشده" به سرنوشت ترجمه رباعیات خیام می‌پردازد. معروف است که این ترجمه پس از صحافی با کشتی تایتانیک به آمریکا برده می‌شد، اما بر اثر حادثه برخورد این کشتی با کوه یخ، نسخه نفیسی از آن در دل دریا مدفون می‌شود.

بنابر این گزارش، مستند تک قسمتی "حقیقت گمشده" پس از تحقیقات و حدود سه ماه و نیم پیش تولید به مرحله تصویربرداری می‌رسد. محمدعلی فارسی به همراه گروه تولید این پروژه، پس از سفر به انگلستان و استان سافوک، از محل تولد فیتزجرالد، مترجم اشعار خیام نیز تصاویری تهیه کرده‌اند.

فاطمه السادات محمدپور، تهیه کننده مستند "حقیقت گمشده" با اشاره به تکمیل مراحل تولید این پروژه گفت: پس از اتمام تصویربرداری در لندن و عزیمت گروه به کشور، بلافاصله تدوین، انتخاب تصاویر و نگارش متن نریشن را شروع کرده‌ایم.

وی در ادامه افزود: «در حال حاضر محمدعلی فارسی مشغول تدوین اولیه است تا پس از گزینش تصاویر، تدوین نهایی توسط فرد دیگری انجام شود. بخشی از مستند حقیقت گمشده اواخر فروردین ماه سال جاری، در نیشابور تصویربرداری شده است.»

مهدی جعفری به عنوان تصویربردار، سیدمحمدمهدی طباطبایی نژاد به عنوان تهیه کننده و علی نقاشی نیز به عنوان مترجم و مدیر تولید و مدیریت برنامه ریز گروه در"حقیقت گمشده" حضور داشته‌اند.

دختری نوجوان، زیبا و در آستانه‌ بلوغ است و به خاطر فقر خانواده‌اش در یک محله‌ بدنام زندگی می‌کند... خواهرش نیز یک زن بد نام است... با رسیدن به سن بلوغ باید کار خواهر بزرگترش را انجام دهد تا کمک خرج خانواده باشد... پسر یک راهب ریاکار بودایی است... عاشق میدوری می‌شود اما خجالت می‌کشد از اینکه عشقش را به میدوری اظهار کند؛ به‌رغم اینکه همانند سایر همبازیان خود به کار خواهر بزرگتر میدوری آگاه است ...
تمایل به مبادله و خرید و فروش انگیزه‌های غریزی در انسان‌ها نیست، بلکه صرفاً پدیده‌ای متاخر است که از اروپای قرن 16 آغاز می‌شود... بحران جنگ جهانی اول، رکود بزرگ و جنگ جهانی دوم نتیجه عدم تعادل بین آرمان بازار و رفاه اجتماعی و ناتوانی هرگونه ضدجنبش اجتماعی، نظیر سوسیالیزم و کمونیزم، برای کاهش تنش‌ها بود... تاریخ انگلیس، از جنبش حصارکشی در قرن شانزدهم تا لغو قانون حمایت از فقرا در 1834، تاریخ کالایی سازی جامعه و طبیعت است... نئولیبرال‌ها و فاشیست‌ها همچنان مشغول آرمانشهر بازارند! ...
سنت حشره‌شناسی در ایران به دانشکده‌های کشاورزی پیوند خورده و خب طبعا بیشتر پژوهشگران به مطالعه حشرات آفت می‌پردازند... جمله معروفی وجود دارد که می‌گوید: «ما فقط چیزهایی را حفاظت می‌کنیم که می‌شناسیم»... وقتی این ادراک در یک مدیر سازمانی ایجاد شود، بی‌شک برای اتخاذ تصمیمات مهمی مثل سم‌پاشی، درختکاری یا چرای دام، لختی درنگ می‌کند... دولت چین در سال‌های بعد، صدها هزار گنجشک از روسیه وارد کرد!... سازمان محیط زیست، مجوزهای نمونه‌برداری من در ایران را باطل کرد ...
چه باور کنید و چه نکنید، خروج از بحران‌های ملی نیز به همان نظم و انضباطی نیاز دارند که برای خروج از بحران‌های شخصی نیاز است... چه شما در بحران میانسالی یا در بحران شغلی گرفتار شده باشید و چه کشور شما با کودتا توسط نظامیان تصرف شده باشد؛ اصول برای یافتن راه‌حل خروج از بحران و حرکت روبه جلو یکسان است... ملت‌ها برای خروج از تمامی آن بحران‌ها مجبور بودند که ابتدا در مورد وضعیت کنونی‌شان صادق باشند، سپس مسئولیت‌ها را بپذیرند و در نهایت محدودیت‌های‌شان را کنار بزنند تا خود را نجات دهند ...
در ایران، شهروندان درجه یک و دو و سه داریم: شهرنشینان، روستانشینان و اقلیت‌ها؛ ما باید ملت بشویم... اگر روستاییان مشکل داشته باشند یا فقیر باشند؛ به شهر که می‌روند، همه مشکلات را با خود خواهند برد... رشدِ روستای من، رشدِ بخش ماست و رشدِ شهرستانِ ما رشد استان و کشور است... روستاییان رأی می‌دهند، اهمیت جدولی و آماری دارند اهمیت تولیدی ندارند! رأی هم که دادند بعدش با بسته‌های معیشتی کمکشان می‌کنیم ولی خودشان اگر بخواهند مولد باشند، کاری نمی‌شود کرد... اگر کسی در روستا بماند مفهوم باختن را متوجه ...