کتاب «درآمدی بر پساساختارگرایی» نوشته کاترین بلزی و ترجمه فرزاد بوبانی از سوی انتشارات ماه و خورشید در دسترس مخاطبان قرار گرفت.

به گزارش مهر، کتاب پنج فصل دارد که عناوین آنها به ترتیب به این شرح است: «آفریده‌های تفاوت»، «تفاوت و فرهنگ»، «تفاوت و میل»، «تفاوت یا حقیقت» و «تمرد». کاترین بلزی یکی از مهم‌ترین چهره‌ها در نظریه‌های انتقادی است و پیش از این کتاب نیز آثار دیگری از او مانند «فرهنگ و امر واقعی نظریه‌پردازی نقد فرهنگی»، «عمل نقد» و «آینده‌ای برای نقد» نیز به فارسی ترجمه شده بودند.

مترجم در مقدمه خود بر این کتاب نوشته است: «در سال‌های اخیر کتاب‌ها و مجموعه‌های مقدماتی متعددی دربارۀ حوزه‌های گوناگونِ نظریۀ ادبی باب شده‌اند که با یدک کشیدن عنوان «درآمدی بر…» تلاش داشته‌اند تا کلیّاتی دربارۀ موضوع مورد بحث ارائه دهند و خواننده را با مقدمات و مبانی آن موضوع آشنا سازند. این اتفاق هم فرخنده است و هم نامبارک. فرخنده است چون به‌هرحال زمینه‌ای را فراهم می‌آورد تا آرا و اندیشه‌های نظریه‌پردازان فلسفه، ادبیات و فرهنگ معرفی گردد و راه برای مطالعات بعدی اندکی هموارتر شود؛ اما نامبارک است چون فروکاستنِ این نوع جریان‌ها و نظریه‌ها به یک کتاب مقدماتی کم‌حجم، بی‌شک خطر ساده‌سازی و ساده‌انگاری را در پی دارد. این نقصان را می‌توان از سوءتفاهم‌هایی که دربارۀ اندیشۀ متفکرانی چون دریدا، لکان، بارت، کریستوا و دیگران وجود دارد به‌خوبی حس کرد. آن خطر و این نقصان به ما هشدار می‌دهند که نه‌تنها نباید صرفاً به کتاب‌هایی این‌چنینی قناعت کنیم، بلکه باید در پی تقویت جریانی باشیم که به ترجمه، بررسی و تفهیم اصل آثار اهمیت می‌دهد.»

اما در نهایت مترجم دو دلیل عمده را برای ترجمه خود از این کتاب به این شرح ذکر می‌کند: دلیل نخست، جایگاه و اعتبار نویسندۀ کتاب است. کاترین بلزی پیش از پیوستن به دانشگاه داربی، استاد ادبیات انگلیسی و مطالعات فرهنگی در دانشگاه سوانسی در ولز (۲۰۱۴-۲۰۰۶) بود و مدت‌ها نیز ریاست «مرکز پژوهشی نظریۀ انتقادی و فرهنگی» را در دانشگاه کاردیف (۲۰۰۳-۱۹۸۸) بر عهده داشت. او که سال‌ها پیش با کتاب درخشان عمل نقد به خوانندگان فارسی‌دان معرفی شد، متفکر، منتقد و پژوهشگر هوشمندی است که در کنار افرادی چون جاناتان دالیمور و آلن سینفیلد، هستۀ جریانی را تشکیل داده که با نام «ماتریالیسم فرهنگی» شناخته می‌شود- که خود یکی از گفتمان‌های پرقدرتِ نقادی ادبی و فرهنگی در چند دهۀ اخیر بوده است. بنابراین، روایت او از پساساختارگرایی می‌تواند روایتی بسیار قابل اعتنا باشد.

دلیل دوم این است که بلزی کار خود را به تنها یکی از انواع نظریه‌های ادبی و فرهنگی محدود کرده است. اگرچه خودِ جریان پساساختارگرایی آن‌قدر متنوع و ناهمگون است که تقلیل‌ناپذیر می‌نماید اما بلزی تلاش کرده تا با ردگیریِ چند مفهوم مرکزی-به‌ویژه «تفاوت» - در کار اندیشه‌گران مختلف و با ارائۀ تصاویر و مثال‌هایی از داستان‌های کودکان، شعر، فیلم، نقاشی و رمان این جریان را بهتر بشناساند. با وجود این‌که وی فضای اندکی در اختیار داشته، اما حتی‌الامکان از ساده‌سازی پرهیز کرده و با دقت تمام و زبانی موجز به تشریح مطلب پرداخته است. البته، یادآوری این نکته ضروری است که این کتاب از سری کتاب‌های انتشارات دانشگاه آکسفورد با عنوان فرعی «درآمدی بسیار مختصر» است و همچون دیگر آثار این مجموعه، خوانندۀ عام را مد نظر دارد. درنتیجه، انتظار بحث‌های فنی و مبسوط از آن نمی‌رود. باوجوداین، به گمان‌ام خواندن آن برای اهل فن نیز بی‌فایده نخواهد بود.

کتاب «درآمدی بر پساساختارگرایی» در شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۱۷۸ صفحه و بهای ۳۵ هزار تومان منتشر شده است.

در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...