کتاب «جامعه‌شناسی هنر: گزیده آثار» [The sociology of art : a reader] ویراست «جرمی تنر» [Tanner Jeremy] با ترجمه «حسن خیاطی» به‌ عنوان منبعی برای دانشجویان هنر و تاریخ هنر، منتشر شد.

جامعه‌شناسی هنر: گزیده آثار» [The sociology of art : a reader]  جرمی تنر» [Tanner Jeremy]

«جامعه‌شناسی و هنر دوستان خوبی نیستند». این جمله پی‌یر بوردیو فیلسوف، جامعه‌شناس و مردم‌شناس فرانسوی است. این تنها یکی از دیدگاه‌هایی است که به دشواری رابطه این دو رشته اشاره می‌کند. نوشته‌های جامعه‌شناختی درست مانند نوشته‌های زیبایی‌شناسی و تاریخ هنر، در قلمرو نوظهور جامعه مدنی شکل گرفتند. در هر دوی این گفتارها، در این باره بحث می‌شد که پیشرفت‌های اقتصاد تنظیم نشده بازار چگونه این قلمرو را تحت سلطه فزاینده خود گرفته و آن را مخدوش کرده بود و چگونه الگوهای سازمان اقتصادی، نظم اخلاقی را مختل کرده، انسجام اجتماعی را از بین برده و انسانیت را به ضمیمه‌ای تک‌بعدی از «قفسی» سرمایه دارانه و مکانیکی و عقلانی شده فروکاسته بود. بنابراین چرا هنر و جامعه شناسی جفت ناجوری هستند؟ این‌ها مباحث آغازین جامعه‌شناسی هنر: گزیده آثار است.

کتاب جامعه شناسی هنر:گزیده آثار پس از بررسی دیدگاه‌های نظریه پردازان کلاسیک جامعه شناسی درباره هنر، از طریق پرداختن به آثار اصلی و تأثیرگذار جامعه شناسی، به چهار حوزه مهم در جامعه شناسی هنر می پردازد: تولید اجتماعی هنر، جامعه شناسی هنرمند، موزه ها و برساخت اجتماعی فرهنگ والا، تحلیل شکل زیبایی شناختی و ویژگی خاص هنر.

جرمی تنر مدرس هنر و باستان شناسی (یونان و روم) در کالج دانشگاه لندن، در این اثر می‌کوشد ضمن معرفی این آثار برگزیده، در بافتی تاریخی، به بررسی رابطه جامعه‌شناسی و تاریخ هنر نیز بپردازد. او ریشه های این دو رشته و سیر رشد آنها را واکاوی و در نهایت تلاش می‌کند تا بین این دو رشته گفت‌وگویی سازنده برقرار کند.

تنر معتقد است این اثر، مقدمه‌ای برای آشنایی دانشجویان با گرایش‌های نظری اساسی در جامعه شناسی هنر، از منابع قرن نوزدهم آن در مارکسیسم تا صاحب‌نظران معاصر، فراهم می‌آورد. این متون بخشی از مباحث اصلی جامعه شناسی هنر و بهترین مأخذ برای آگاهی از مباحث نظری معاصر بین تاریخ هنر و جامعه شناسی هنر هستند.

متون برگزیده تنر، پنج بخش دارد که هر کدام حوزه‌های کلیدی را در جامعه شناسی هنر بررسی می‌کند: دیدگاه‌های نظری کلاسیک مارکس، وبر، زیمل و دورکیم؛ تولید اجتماعی هنر؛ جامعه شناسی هنرمند؛ دیدگاه های جامعه شناختی درباره فرهنگ والا و موزه ها و رهیافت‌های جامعه‌شناختی به سبک و شکل زیبایی‌شناختی هر بخش با شرحی مقدماتی و کوتاه آغاز می‌شود. این شرح‌ها درباره رهیافت‌ها و موضوعات اصلی جامعه شناسی هنر در هر کدام از آن حوزه‌هاست و در آنها به خصوص تلاش می‌شود تا تمایز رهیافت‌های جامعه‌شناختی با رهیافت‌های اصلی تاریخ هنر مشخص شود و حوزه هایی برای همکاری این دو رشته و بهرمندی آن‌ها از بینش‌های عمیق‌تر یکدیگر نشان داده شود.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:

به طور کلی گسستن از قراردادهای موجود و موارد تجلی آنها در ساختار اجتماعی و دست‌ساخته‌های مادی، از یک طرف دردسر هنرمند را افزایش و تیراژ اثرش را کاهش می‌دهد؛ ولی همزمان آزادی او را برای گزینش بدیل‌های غیر قراردادی و فاصله گرفتن از کردارهای مرسوم افزایش می‌دهد. در چنین شرایطی می‌توان هر اثری را ماحصل گزینش بین این دو حالت در نظر گرفت: یا آسودگی و موفقیت ناشی از پایبندی به قراردادها یا دردسر و گمنامی ناشی از پایبند نبودن به قراردادها. بدین ترتیب، می‌توان تجربه ها و ویژگی‌های موقعیتی و ساختاری ای را بررسی کرد که هنرمندان را به سمت و سوی خاصی می‌کشاند. (ص. ۱۷۸)

این کتاب برگزیده ای از متن های اساسی رشته جامعه‌شناسی برای دانشجویان هنر و دانشجویان تاریخ هنر است. همچنین برای دسترسی دانشجویان به منابع اصلی در هر بخش جزئیات کتاب‌شناسی کاملی نیز ارائه شده است.

جامعه‌شناسی هنر: گزیده آثار را انتشارات علمی و فرهنگی در ۵۰۰ صفحه و شمارگان یک‌هزار نسخه چاپ و روانه بازار کرده است.

................ هر روز با کتاب ...............

صدام حسین بعد از ۲۴۰ روز در ۱۴ دسامبر ۲۰۰۳ در مزرعه‌ای در تکریت با ۷۵۰ هزار دلار پول و دو اسلحه کمری دستگیر شد... جان نیکسون تحلیلگر ارشد سیا بود که سال‌های زیادی از زندگی خود را صرف مطالعه زندگی صدام کرده بود. او که تحصیلات خود را در زمینه تاریخ در دانشگاه جورج واشنگتن به پایان رسانده بود در دهه ۱۹۹۰ به استخدام آژانس اطلاعاتی آمریکا درآمد و علاقه‌اش به خاورمیانه باعث شد تا مسئول تحلیل اطلاعات مربوط به ایران و عراق شود... سه تریلیون دلار هزینه این جنگ شد ...
ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...