حاصل روزگارانی آن سوی کاخ اِلیزه | الف


والری ماسونو
[Valerie Trierweiler] خبرنگار سیاسی فرانسوی است که بعد از ازدواج دومش با نام خانوادگی تریرولر شناخته می‌شود. او از سال ۲۰۰۵ با فرانسوا اولاند رئیس‌جمهور فرانسه زندگی می‌کرد. وی پس از دریافت مدرک کارشناسی ارشد با مجله «حرفه سیاسی» آغاز به کار کرد و از سال ۱۹۸۹ مشغول همکاری با مجله «پاری‌مچ» و نوشتن مقالات سیاسی دربارۀ حزب سوسیالیست فرانسه شد. والری تریرویلر در حال حاضر از فرانسوا اولاند جدا شده‌ و پیش از این کتابی با عنوان «برای این لحظه متشکرم» نیز دربارۀ زندگی مشترکش با رئیس‌جمهور فرانسه منتشر کرده است. کتاب نخستِ او پاسخی به بیانیۀ 18 کلمه‌ای کاخ الیزه مبنی بر جدایی رئیس‌جمهور فرانسه از این روزنامه‌نگار و پرده‌برداری وی از روابط خصوصی آقای رئیس‌جمهور است.

برای فرداها متشکرم» [On se donne des nouvelles] والری ماسونو [Valerie Trierweiler]

وی نخستین بانوی اول فرانسه است که با رئیس‌جمهور پیمان زناشویی نبسته بود، اما با او زندگی می‌کرد. پس از آن نیز همچنان به کار نوشتن ادامه داده است. اما اینک در کتاب «برای فرداها متشکرم» [On se donne des nouvelles] نوشته‌های خواندنی روزنامه‌نگاری را می‌خوانیم که در طول عمر حرفه‌ای‌اش فرصت اندوختن تجارب جالب آمیخته به سیاست را داشته و این وقایع را به رشتۀ تحریر درآورده است.

«برای فرداها متشکرم» در چهار بخش اصلی با عناوین «شیران بزرگ»، «زندگی خصوصی»، «جای دگر» و «زنان قدرتمند» نوشته شده و علاوه بر این، مقدمۀ مترجم، پیش‌گفتار، پی‌گفتار و سپاسگزاری نیز بخش‌هایی است که در این کتاب مخاطب از خواندن آنها نخواهد گذشت. نویسنده کتاب را به پسرانش که فرزندان او از ازدواج اولش هستند و آنگونه که نوشته عشق، شوخ‌طبعی و روحیۀ انتقادی‌شان همیشه به او اجازۀ پیشرفت داده تقدیم کرده است. اما اینها تنها افرادی نیستند که کتاب به آنان تقدیم شده است. والری حاصل کارش را به رومن ماژلان، بازیکن راگبی فرانسوی که مدتی است معشوق وی است و همچنین به مادرش نیز پیشکش کرده است.

بخش‌های مختلف کتاب حاوی تعدای مصاحبه، خاطره و مقاله است که همگی به دلایل مختلفی چون شهرت شخصیت‌ها و البته خود نویسنده، مورد توجه قرار می‌گیرند. والری در این کتاب ماجرای عشق هیجان‌انگیز فرانسوا میتران به آن پنژو را روایت کرده؛ شرح مبسوط گفت‌وگویش با «آلن دلون» بازیگر مشهور فرانسوی راجع به کودکی از دست رفته، زیبایی و زنان، شهرت و احساس پدری، پول، سیاست، مذهب و مرگ را آورده؛ از کتاب خاطرات «میشل اوباما» و دیدارش با بانوی اول آمریکا نوشته؛ از زندگی پر رمز و راز «ژاک شیراک» یکی دیگر از رؤسای جمهور فرانسه پرده برداشته؛ جریان سفرش به نپال پس از زمین‌لرزۀ وحشتناک آن کشور در سال 2015 را روایت کرده؛ ناگفته‌هایی در خصوص انتشار کتاب نخستِ خود «برای این لحظه متشکرم» را بیان کرده و همچنین به دلایل کناره‌گیری فرانسوا اولاند از نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر فرانسه و بسیاری موارد خواندنی دیگر نیز پرداخته است.

آنچه مسلم است «برای فرداها متشکرم» گزیده‌ای از نوشته‌های والری در مجلۀ پاری‌مچ، هفته‌نامه مهم خبری فرانسوی است که بعضی از آنها کاملاً از ذهنش سرچشمه گرفته و بعضی دیگر ناشی از رخدادهای مختلف زندگی پرتلاطم سیاسی و روزنامه‌نگاری وی بوده‌اند. چنانچه در بخش سپاسگزاری پایان کتاب نیز بیش از هر چیز و هر کس از مجلۀ مچ و آرشیو و تحریریه و مدیران و همکاران آن یاد کرده است. او حدود سی سال از عمر خود، از بیست و چهارسالگی که وارد این سازمان مطبوعاتی شده تا اکنون که پنجاه و چهار سال دارد را در این مجله سپری کرده است. به عبارت دیگر والری با انتشار این کتاب قصد داشته دوباره از خودش بگوید و به جامعه‌ای که چند سال پیش او را به عنوان بانوی اول فرانسه می‌شناختند یادآوری کند که زندگی‌اش منحصر به آن ایام به‌خصوصِ زندگی در کاخ اِلیزه نیست، بلکه پیش و پس از آن نیز دنیای خودش را داشته و در چارچوب حرفه و تخصص خودش مشغول و موفق بوده و هست.

تصویر زنی که با موهای رنگ‌شدۀ نه کوتاه و نه بلند، دست در جیب های شلوار جین با تی‌شرت سفیدِ آزاد، مقابل پس‌زمینه‌ای از صفحات روزنامه‌های گوناگون ایستاده و با لبخندی به پهنای صورت رو به مخاطب دارد، شاید همان چیزی است که مقصود نویسنده از جمع‌آوری کل محتوای پراکندۀ این کتاب و انتشار آن در قالب «برای فرداها متشکرم» بوده است. چیزی که آن را در پی‌گفتار کتابش نیز آورده است: «زندگی مسابقه نیست که بخواهیم در آن پیروز شویم یا نخواهیم در آن ببازیم. اینگونه زندگی مختل می‌شود. من دست از این فکر برداشته‌ام که زندگی مبارزه است، اگر چه هنوز هم گاهی پیش می‌آید که وقتی مسئله‌ای به نظرم ناعادلانه می‌آید، همچون جنگجویی واکنش نشان دهم...»

هر دو کتاب‌ خاطرات آمیخته به سیاست والری تریرویلر در ایران توسط ابوالفضل الله‌دادی ترجمه شده است. وی در فاصلۀ بین این دو کتاب رمانی به اسم «راز اَدل» را نیز نوشته که آن هم در بازار کتاب از فروش خوبی برخوردار بوده است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

نگاه تاریخی به جوامع اسلامی و تجربه زیسته آنها نشان می‌دهد که آنچه رخ داد با این احکام متفاوت بود. اهل جزیه، در عمل، توانستند پرستشگاه‌های خود را بسازند و به احکام سختگیرانه در لباس توجه چندانی نکنند. همچنین، آنان مناظره‌های بسیاری با متفکران مسلمان داشتند و کتاب‌هایی درباره حقانیت و محاسن آیین خود نوشتند که گرچه تبلیغ رسمی دین نبود، از محدودیت‌های تعیین‌شده فقها فراتر می‌رفت ...
داستان خانواده شش‌نفره اورخانی‌... اورهان، فرزند محبوب پدر است‌ چون در باورهای فردی و اخلاق بیشتر از همه‌ شبیه‌ اوست‌... او نمی‌تواند عاشق‌ شود و بچه‌ داشته‌ باشد. رابطه‌ مادر با او زیاد خوب نیست‌ و از لطف‌ و محبت‌ مادر بهره‌ای ندارد. بخش‌ عمده عشق‌ مادر، از کودکی‌ وقف‌ آیدین‌ می‌شده، باقی‌مانده آن هم‌ به‌ آیدا (تنها دختر) و یوسف‌ (بزرگ‌‌ترین‌ برادر) می‌رسیده است‌. اورهان به‌ ظاهرِ آیدین‌ و اینکه‌ دخترها از او خوش‌شان می‌آید هم‌ غبطه‌ می‌خورد، بنابراین‌ سعی‌ می‌کند از قدرت پدر استفاده کند تا ند ...
پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...