«صد سال داستان کوتاه ایرانی» پژوهش، تألیف و تدوین علی عسگری افشار منتشر شد.

صد سال داستان کوتاه ایرانی علی عسگری افشار

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایسنا، این کتاب در ۳۱۲ صفحه با قطع رقعی و با قیمت ۱۱۰ هزار تومان در انتشارات نگیما راهی بازار کتاب شده است.

در بخشی از مقدمه کتاب می‌خوانیم: از زمانی که اولین مجموعه داستان ایرانی در ایران چاپ شد یک قرن گذشته است. در طی این‌ سال‌ها نویسندگانی در انواع داستان کوتاه طبع‌آزمایی کرده‌اند. برخی کارهای‌شان کمتر دیده شده و بعضی هم در این زمینه به شهرت رسیده‌اند. بهانه‌ صدسالگی داستان کوتاه، فرصتی برای نگارنده فراهم آورده که نگاهی اجمالی به عملکرد این ‌گونه ادبی در این سال‌های طولانی انداخته و از آن‌چه در طول دو دهه خوانده و یادداشت برداشته‌ام، در تدوین این کتاب استفاده کنم. اما به علت حجم بسیار اطلاعات، در نهایت مجبور به گزینش و تلخیص شدم. حال حاصل‌اش را تقدیم به دوستداران ادبیات می‌کنم.

پیش از شروع این قصه صدساله، ناگزیر از ذکر چند نکته هستم؛ در عرض بیست‌سال به مرور داستان‌های ایرانی را خلاصه‌نویسی کرده و درباره آن‌ها نکاتی یادداشت کردم، ولی فکر کردم ذکر خلاصه داستان‌های برای عام مخاطبان چندان راهگشا نخواهد بود چراکه داستان کوتاه‌ ریزه‌کارهایی دارد که فقط باید کامل خوانده‌ شوند تا معانی عمقی خود را آشکار کنند. در نتیجه اشارات نگارنده به برخی داستان‌ها، بیشتر برای ترغیب خوانندگان به مراجعه و مطالعه اصل داستان است. نگارنده توقع این را نداشته که با چند سطر، بتواند داستانی چندین صفحه‌ای را خلاصه‌نویسی کند. البته برای کسانی که داستان‌ها را خوانده‌اند می‌تواند جالب باشد. سعی کرده‌ام بهترین‌ نمونه‌ها را در معرفی آثار هر نویسنده ذکر کنم. در مورد ادبیات افغانستان هم صحبتی نکرده‌ام چراکه مبحث مفصل و جداگانه‌ای است. هرچند برخی از نویسندگان افغان در ایران به دنیا آمده یا آثارشان در ایران چاپ شده است. از قبیل محمدآصف سلطان‌زاده و عالیه عطایی و احمد مدقق، و بزرگواران دیگری که به غنای ادبیات فارسی همت گماشته‌اند. همچنین است ادبیات مهاجران ایرانی که در گوشه و کنار دنیا آثاری ارزنده به میراث زبان و اندیشه ما افزوده‌اند، به برخی از آن‌ها که آثارشان در ایران هم چاپ شده اشاراتی کرده‌ام اما متأسفانه به بسیاری از داستان‌های دیگر دسترسی نداشته‌ام.

شاید درباره برخی‌ نویسنده‌ها می‌شد بیشتر نوشت اما خوانندگان باید در نظر داشته باشند که این کتاب، مروری کوتاه بر تاریخ ادبی داستان‌ کوتاه است. نقد و بررسی آثار نیست.

به منظور خوانش راحت‌تر، نویسندگان را در پنج نسل گنجانده‌ام، هرچند می‌دانم چنین دسته‌بندی چندان دقیق هم نیست اما ناگزیر به چنین طبقه‌بندی‌ای بوده‌ام.

مجموعه داستان کوتاه «گپ»، «جیبی پر از سنگ» و «حبه انگور»، داستان‌واره‌های انتقادی «داستان تندیس‌ها» و سفرنامه جستاری «شیرازیه» از دیگر کتاب‌های علی عسگری افشار هستند.

................ هر روز با کتاب ...............

طنز مردمی، ابزاری برای مقاومت است. در جهانی که هر لبخند واقعی تهدید به شمار می‌رود، کنایه‌های پچ‌پچه‌وار در صف نانوایی، تمسخر لقب‌ها و شعارها، به شکلی از اعتراض درمی‌آید. این طنز، از جنس خنده‌ و شادی نیست، بلکه از درد زاده شده، از ضرورت بقا در فضایی که حقیقت تاب‌آوردنی نیست. برخلاف شادی مصنوعی دیکتاتورها که نمایش اطاعت است، طنز مردم گفت‌وگویی است در سایه‌ ترس، شکلی از بقا که گرچه قدرت را سرنگون نمی‌کند اما آن را به سخره می‌گیرد. ...
هیتلر ۲۶ساله، در جبهه شمال فرانسه، در یک وقفه کوتاه میان نبرد، به نزدیک‌ترین شهر می‌رود تا کتابی بخرد. او در آن زمان، اوقات فراغتش را چگونه می‌گذراند؟ با خواندن کتابی محبوب از ماکس آزبرن درباره تاریخ معماری برلین... اولین وسیله خانگی‌اش یک قفسه چوبی کتاب بود -که خیلی زود پر شد از رمان‌های جنایی ارزان، تاریخ‌های نظامی، خاطرات، آثار مونتسکیو، روسو و کانت، فیلسوفان یهودستیز، ملی‌گرایان و نظریه‌پردازان توطئه ...
در طبقه متوسط، زندگی عاطفی افراد تحت تأثیر منطق بازار و بده‌بستان شکل می‌گیرد، و سرمایه‌گذاری عاطفی به یکی از ابزارهای هدایت فرد در مسیر موفقیت و خودسازی تبدیل می‌شود... تکنیک‌های روانشناسی، برخلاف ادعای آزادی‌بخشی، در بسیاری از موارد، افراد را در قالب‌های رفتاری، احساسی و شناختی خاصی جای می‌دهند که با منطق بازار، رقابت، و نظم سازمانی سرمایه‌دارانه سازگار است ...
صدام حسین بعد از ۲۴۰ روز در ۱۴ دسامبر ۲۰۰۳ در مزرعه‌ای در تکریت با ۷۵۰ هزار دلار پول و دو اسلحه کمری دستگیر شد... جان نیکسون تحلیلگر ارشد سیا بود که سال‌های زیادی از زندگی خود را صرف مطالعه زندگی صدام کرده بود. او که تحصیلات خود را در زمینه تاریخ در دانشگاه جورج واشنگتن به پایان رسانده بود در دهه ۱۹۹۰ به استخدام آژانس اطلاعاتی آمریکا درآمد و علاقه‌اش به خاورمیانه باعث شد تا مسئول تحلیل اطلاعات مربوط به ایران و عراق شود... سه تریلیون دلار هزینه این جنگ شد ...
ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...