«صد سال داستان کوتاه ایرانی» پژوهش، تألیف و تدوین علی عسگری افشار منتشر شد.

صد سال داستان کوتاه ایرانی علی عسگری افشار

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایسنا، این کتاب در ۳۱۲ صفحه با قطع رقعی و با قیمت ۱۱۰ هزار تومان در انتشارات نگیما راهی بازار کتاب شده است.

در بخشی از مقدمه کتاب می‌خوانیم: از زمانی که اولین مجموعه داستان ایرانی در ایران چاپ شد یک قرن گذشته است. در طی این‌ سال‌ها نویسندگانی در انواع داستان کوتاه طبع‌آزمایی کرده‌اند. برخی کارهای‌شان کمتر دیده شده و بعضی هم در این زمینه به شهرت رسیده‌اند. بهانه‌ صدسالگی داستان کوتاه، فرصتی برای نگارنده فراهم آورده که نگاهی اجمالی به عملکرد این ‌گونه ادبی در این سال‌های طولانی انداخته و از آن‌چه در طول دو دهه خوانده و یادداشت برداشته‌ام، در تدوین این کتاب استفاده کنم. اما به علت حجم بسیار اطلاعات، در نهایت مجبور به گزینش و تلخیص شدم. حال حاصل‌اش را تقدیم به دوستداران ادبیات می‌کنم.

پیش از شروع این قصه صدساله، ناگزیر از ذکر چند نکته هستم؛ در عرض بیست‌سال به مرور داستان‌های ایرانی را خلاصه‌نویسی کرده و درباره آن‌ها نکاتی یادداشت کردم، ولی فکر کردم ذکر خلاصه داستان‌های برای عام مخاطبان چندان راهگشا نخواهد بود چراکه داستان کوتاه‌ ریزه‌کارهایی دارد که فقط باید کامل خوانده‌ شوند تا معانی عمقی خود را آشکار کنند. در نتیجه اشارات نگارنده به برخی داستان‌ها، بیشتر برای ترغیب خوانندگان به مراجعه و مطالعه اصل داستان است. نگارنده توقع این را نداشته که با چند سطر، بتواند داستانی چندین صفحه‌ای را خلاصه‌نویسی کند. البته برای کسانی که داستان‌ها را خوانده‌اند می‌تواند جالب باشد. سعی کرده‌ام بهترین‌ نمونه‌ها را در معرفی آثار هر نویسنده ذکر کنم. در مورد ادبیات افغانستان هم صحبتی نکرده‌ام چراکه مبحث مفصل و جداگانه‌ای است. هرچند برخی از نویسندگان افغان در ایران به دنیا آمده یا آثارشان در ایران چاپ شده است. از قبیل محمدآصف سلطان‌زاده و عالیه عطایی و احمد مدقق، و بزرگواران دیگری که به غنای ادبیات فارسی همت گماشته‌اند. همچنین است ادبیات مهاجران ایرانی که در گوشه و کنار دنیا آثاری ارزنده به میراث زبان و اندیشه ما افزوده‌اند، به برخی از آن‌ها که آثارشان در ایران هم چاپ شده اشاراتی کرده‌ام اما متأسفانه به بسیاری از داستان‌های دیگر دسترسی نداشته‌ام.

شاید درباره برخی‌ نویسنده‌ها می‌شد بیشتر نوشت اما خوانندگان باید در نظر داشته باشند که این کتاب، مروری کوتاه بر تاریخ ادبی داستان‌ کوتاه است. نقد و بررسی آثار نیست.

به منظور خوانش راحت‌تر، نویسندگان را در پنج نسل گنجانده‌ام، هرچند می‌دانم چنین دسته‌بندی چندان دقیق هم نیست اما ناگزیر به چنین طبقه‌بندی‌ای بوده‌ام.

مجموعه داستان کوتاه «گپ»، «جیبی پر از سنگ» و «حبه انگور»، داستان‌واره‌های انتقادی «داستان تندیس‌ها» و سفرنامه جستاری «شیرازیه» از دیگر کتاب‌های علی عسگری افشار هستند.

................ هر روز با کتاب ...............

نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...
تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...