کتاب «تروریسم نوین: بازیگران، راهبردها و تاکتیک‌ها» [Der neue Terrorismus : neue Akteure, neue Strategien, neue Taktiken und neue Mittel] نوشت اشتفان گوئرتز [Stefan Goertz] با ترجمه عسگر قهرمانپور توسط انتشارات جوینده منتشر و روانه بازار شد.

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایلنا، این کتاب از زبان آلمانی ترجمه شده است و یکی از کارهایی است که توسط پژوهشگر آلمانی، اشتفان گوئرتز انجام شده است. لازم به یادآوری ست که در چاپ جدید این کتاب الکساندر ای. استرایت‌پارث نیز همکاری داشته است.

از حیث استراتژیک، شاید به جرأت بتوان گفت که در دهه‌های اخیر پدیده تروریسم یکی از پدیده‌های مهم تهدیدکننده بقای حکومت‌ها بوده است. این پدیده نیز بسان دیگر پدیده‌ها همواره در تلاش بوده تا خود را به ابزارهای مدرن دنیا مجهز کرده و برای حفظ موجودیت خود و دست یافتن به اهداف مد نظرش، از ابزارها، تاکتیک‌ها و راهبردهای مدرن استفاده کند. از این رو، آشنایی با تروریسم نوین و ابزارها، تاکتیک‌ها و راهبردهای آن برای سیاست‌گذاران این حوزه اهمیت زیادی دارد. پژوهشگرانی که کتاب حاضر را نوشته‌اند اهل آلمان هستند.

اشتفان گورتز، استادیار دانشگاه پلیس فدرال آلمان (Bundespolizei) است. اعزام او به خارج از کشور به عنوان افسر نیروهای مسلح آلمان پای او را به بوسنی و لبنان باز کرد. او مدرک لیسانس و فوق لیسانس خود را در رشته علوم سیاسی و دکتری را در مطالعات امنیتی و روابط بین‌الملل اخذ کرد. او بیش از ۱۰۰ مقاله علمی و ۹ کتاب منتشر کرده است که باعث شده به یکی از «متخصصان» معاصر آلمان در زمینه‌های اسلام‌گرایی، سلفی‌گری و جهادی در آلمان تبدیل شود. الکساندر ای. استرایت‌پارث افسر ستاد در مرکز ارتباطات عملیاتی نیروهای مسلح آلمان (Zentrum Operative Kommunikation der Bundeswehr) است. اعزام او نیز به خارج از کشور پای او را به کوزوو و افغانستان کشاند، جایی که در زمینه‌های تحلیل مخاطبان هدف، عملیات روانی و مشاوره رسانه‌ای کار کرد. او قبل از ورود به ارتش، افسر ذخیره و مشاور مدیریت و امور عمومی بود. او مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم سیاسی و تاریخ مدرن در فرایبورگ در Breisgau، آلمان و پس از آن کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی در امور عمومی و رهبری را در برلین به پایان رساند.

به این ترتیب، این کتاب به بررسی بازیگران، راهبردها و تاکتیک‌های تروریسم نوین و جنایات سازمان یافته فراملی در سراسر جهان می‌پردازد. نویسندگان رویکردی میان رشته‌ای برای درک ایدئولوژی‌ها، اشکال همکاری، و ابزارهای تکنولوژیکی مورد استفاده در اشکال جدید تروریسم اتخاذ می‌کنند.

نظریه
با گذشت زمان، می‌توان گفت که تروریسم‌پژوهی، یک حوزه پیچیده است که از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد: در سطح ملی یا بین‌المللی از حیث اکتشافی، در علوم سیاسی از حیث نظری و در روابط بین‌الملل از منظر جامعه‌شناسی و غیره.

علوم اجتماعی بین‌المللی در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم پی برد که یافتن تعریفی از تروریسم که با اقبال اجماع جهانی روبرو باشد، غیرممکن است. «تعریف» عمومی پذیرفته شده از تروریسم وجود ندارد، زیرا تروریسم پدیده‌ای منسجم نیست. افزون بر این، تروریسم را باید به عنوان راهبرد بازیگران بسیار متفاوت درک کرد. وانگهی، تحلیل حاضر، تروریسم را گزینه راهبردی بازیگرانی که منطقی عمل می‌کنند، تلقی می‌کند. «تروریسم را می‌توان راهی منطقی برای پیگیری منافع حداکثر در صحنه سیاسی دانست. در میان گزینه‌های زیاد، تروریسم برای سازمان‌های رادیکال در دسترس است».

شناخت فعلی راهبرد «دولت اسلامی» (داعش) نشان می‌دهد که داعش از تروریسم به عنوان یکی از ابزارهای تاکتیکی جدا از تاکتیک‌های منظم نظامی مانند اقدامات تهاجمی و دفاعی واحدهای نظامی یا شبه نظامی استفاده می‌کند.

روش تجربی
طراحی این تحلیل بین‌رشته‌ای، مقایسه‌ای است و از لحاظ تجربی بر روی موارد جدید دربارة تروریسم نوین تمرکز دارد. ویژگی‌های تحلیلی تروریسم نوین در سطوح زیر بررسی می‌شود: بازیگران، راهبرد، تاکتیک‌ها، دکترین، ابزار، سلاح، روش، تعامل، همکاری و ادغام بازیگران و راهبردهای جرم سازمان یافته و جهادگرایی

جهادگرایی بین‌المللی به عنوان نوعی تروریسم نوین در فصل ۲ با تأکید بر ایدئولوژی جهادی آن تحلیل خواهد شد. طرح این تحلیل بیشتر برگرفته از علوم سیاسی است و مفهوم جهاد را با ارجاع به پیامدهای سیاسی، راهبردی و عملیاتی آن به تصویر می‌کشد. علاوه بر این، مسئله رابطه دین و تروریسم، اسلام و تروریسم نیز بررسی شده است، زیرا جهاد به منزله یک الهیات (سطح تحلیلی دین) و همچنین یک راهبرد و دکترین تلقی شده است. همه این پارامترها مفهوم چند صدساله جهاد را شکل می‌دهند. تحلیل الهیات، راهبرد و آموزه‌های جهاد قرن بیستم و بیست و یکم منجر به دسته‌بندی‌هایی از روحانیون «قدیم» و «نو» جهاد می‌شود. همان‌طور که در فصل ۲ با اشاره به مطالعات اسلامی بین‌المللی شرح داده شده است، از نظر تجربی، روحانیون اصلی جهاد مورد بررسی قرار می‌گیرند. طراحی مقوله تحلیلی جدید «مبلغان جدید جهاد» نشان می‌دهد که ایدئولوژی جهادگرایی بیش از الهیات اسلام‌گرایانه نمود دارد. به طور خاص، راهبرد و آموزة جهادگرایی منجر به نتایج تاکتیکی می‌شود. برای مثال جهاد فردی که نوعی تروریسم سطح پایین برای تنها فعالان جهادی است.

طولانی‌ترین فصل تجربی، فصل ۳، موارد زیر را بررسی می‌کند: همکاری، تعامل و ادغام جرم سازمان یافته فراملی و جهادگرایی بین‌المللی در سطوح مختلف تحلیل. برای مثال، کشت مواد مخدر، حمل و نقل مواد مخدر و قاچاق مواد مخدر، آدم‌ربایی با هدف اخاذی و سایر پارامترها و بازیگران و تحلیل تجربی بازیگران تروریسم نوین. همچنین بررسی انصارالدین، المُرابطون و القاعده در مغرب اسلامی، به وضوح نشان می‌دهند که پارامترهای تروریسم نوین در سراسر جهان در حال گسترش هستند. این پارامترها عبارتند از: شبکه و ساختار سلولی غیرمتمرکز، تأمین مالی چندگانه و ناهمگن جرایم سازمان یافته، برنامه‌های سیاسی مذهبی بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی و ساختار اعضای آن‌ها. پژوهش حاضر از تخصص میان رشته‌ای علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، مطالعات آفریقایی و مطالعات منطقه‌ای خاورمیانه برای تحلیل تعامل، همکاری و ادغام بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی، راهبردها و تاکتیک‌های جرایم سازمان یافته و جهادگرایی بین‌المللی بهره می‌گیرد. تحلیل بازیگران منتخب، شبکه حقانی، شرکت دی و لشکر طیّبه، نشان می‌دهد که چه چیزهای جدیدی دربارة تروریسم نوین در قالب راهبردی، تاکتیکی و همکاری پرسنل و تاکتیک‌های ترکیبی مانند آدم‌ربایی برای اخاذی وجود دارد.

در فصل ۴ ابزارهای جدید فن‌آوری اینترنت و رسانه‌های مخابراتی قرن بیست و یکم با استفاده از علوم سیاسی، جامعه‌شناسی و علوم رسانه به عنوان ابزارهای ضروری یا تعویض‌کننده‌های بازی تحلیل می‌شوند. این واقعیت را به یاد داشته باشید که یک سازمان تروریستی مانند القاعده بیش از ۲۰ سال است در حیات خود به استفاده از اینترنت ادامه داده است، در حالی که گروه‌های تروریستی به طور متوسط کمتر از ۱ سال استفاده کرده‌اند. آنچه محل تردید نیست این است که «دولت اسلامی» چنین جهاد عظیمی از مبارزان و هواداران خارجی اروپایی را برای جهاد خود در سوریه و عراق و حملات تروریستی در کشورهای غربی بدون وجود اینترنت و رسانه‌های اجتماعی استخدام نکرده است. فصل ۴ با تحلیل راهبردها و تاکتیک‌های سازمان‌های جهادی در اینترنت شروع می‌کند و اینترنت را ابزاری جهادی برای تبلیغات، شبکه‌های اجتماعی، ارتباطات و کنترل تاکتیکی حملات بررسی می‌کند.

در سطح علوم سیاسی و همچنین در سطح روابط بین‌الملل، راهبردها و تاکتیک‌های تروریسم نو در فصل ۵ بررسی خواهد شد. این تحلیل دارای دو سطح است: سطح سازمان‌های جهادی بین‌المللی مانند القاعده و «دولت اسلامی» و فعالان تنها و سلول‌ها به عنوان بازیگران تروریسم سطح پایین، حملات منتخب جهادی که در سال‌های اخیر در اروپا انجام شده است از نظر تاکتیکی مورد بررسی قرار می‌گیرد و شدت عملیاتی جدید را نشان می‌دهد.

نتیجه
نتیجه این تحقیق نظری و تجربی از بازیگران بی‌شماری از جهادگرایی بین‌المللی و جرایم سازمان یافته (منطقه‌ای و فراملی) و همچنین راهبردها و تاکتیک‌های آن‌ها، تروریسم نوین است. تروریسم نوین چیزی بیش از یک سازمان تروریستی صرف است. تروریسم نوین در سطوح ایدئولوژی و همکاری و حتی ادغام با سایر بازیگران، استفاده از ابزارهای فن‌آوری اینترنت و سطح راهبرد و تاکتیک‌ها نوین است. تحلیل علمی (علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، حقوق، مطالعات منطقه‌ای آفریقا و خاورمیانه و اقتصاد) و تحلیل مقامات امنیتی باید سطوح این تروریسم نوین و افزون بر همة تعامل و ارتباط متقابل آن‌ها را شناسایی و بررسی کنند. هدف این کتاب شناسایی و بررسی سطوح مختلف تروریسم نوین است.

^{_{................}} هر روز با کتاب ^{_{................}}