کتاب «نامه‌های اداری و خصوصی محمدعلی فروغی» به همت محمد افشین‌وفایی و مهدی فیروزیان توسط بنیاد موقوفات محمود افشار منتشر شد.

نامه‌های اداری و خصوصی محمدعلی فروغی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، محمدعلی فروغی ملقب به ذکاءالملک یکی از مؤثرترین رجال سیاسی قرن اخیر و از چهره‌های فرهنگی مهم روزگار خویش است. او نخستین نخست‌وزیر دوران پادشاهی رضاشاه پهلوی و نیز فرزندش محمدرضاشاه بوده است. آثار علمی درخشانی چون سیر حکمت در اروپا و تصحیح کلیات سعدی نیز از فروغی برجا مانده که نمایانگر دانش و آگاهی گسترده اوست.

در این کتاب ۱۳۰ نامه از فروغی جمع‌آوری شده که تعداد قابل توجهی از آن‌ها برای اولین بار است که به دست چاپ سپرده می‌شود. گردآورندگان کوشیده‌اند با جستجو در اسناد مجموعه‌های خصوصی و عمومی، مطبوعات عهد پهلوی و کتاب‌های مختلف مربوط به آن دوران تمام نامه‌های بر جامانده از فروغی را گردآوری کنند و البته همان‌طور که در مقدمه کتاب ذکر شده جلدهای دیگر این کتاب نیز در دست تألیف و تدوین است.

مخاطبان نامه‌های فروغی رجال سرشناس سیاسی، علمی، فرهنگی و مذهبی ایران در عصر پهلوی اول و دوم از جمله دو شاه این سلسله، و کسانی چون حسن مستوفی‌الممالک، مهدی‌قلی هدایت (مخبرالسلطنه)، عبدالحسین تیمورتاش، سید حسن تقی‌زاده، علامه محمد قزوینی، آیت‌الله ابوالقاسم کاشانی، آیت‌الله عبدالکریم حائری یزدی، علی سهیلی، رجبعلی منصور، محمود افشار، صادق مستشارالدوله، حسین علاء، یحیی قراگوزلو (اعتمادالدوله)، فتح‌اللّه پاکروان و علی‌اکبر گلشن (گلشن آزادی) بوده‌اند. او البته نامه‌نگاری‌هایی هم با فرزندان خود و دیگر اعضای خانواده، ازجمله برادرش، ابوالحسن فروغی، و شوهرخواهرهایش محمود اورنگ (وقارالسلطنه) و عبدالرزاق بغایری داشته است.

به‌جز این مخاطب تعدادی از نامه‌های این کتاب شخصیت‌های سیاسی یا فرهنگی خارجی مانند وینستون چرچیل، ژوزف استالین، آرتور میلسپو، ریدر ویلیام بولارد، آنتونی ایدن، توفیق رشدی‌بیک، فریدریش شولنبرگ، ادوارد براون و ژوزف اونول بوده‌اند. تعداد چشمگیری از نامه‌های این کتاب نیز برای سازمان‌ها یا وزارتخانه‌های گوناگون ازجمله وزارت خارجه و داخله، وزارت دربار، عدلیه، معارف یا نشریات مانند مطبوعات انگلیس و روزنامه کاوه ارسال شده است.

محدوده زمانی این نامه‌ها که به ترتیب تاریخی مرتب شده‌اند از سی‌ودو سالگی تا پایان عمر فروغی را در بر می‌گیرد. یعنی می‌توان گفت مکتوبات موجود حاصل دوران تصدی مقام‌های مهم سیاسی و نیز دوره پختگی و کمال فروغی است.

در پایان کتاب آلبومی با بیش از هشتاد عکس از فروغی و اعضای خانواده‌اش و همچنین شخصیت‌های سیاسی و علمی ایرانی و خارجی که با او در ارتباط بوده‌اند قرار گرفته است که بعضی از این عکس‌ها برگرفته از آرشیو خصوصی و خانوادگی فروغی است و پیش از این در جایی منتشر نشده است.

این کتاب در ۵۰۴ صفحه و قیمت ۳۹۰ هزار تومان عرضه شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...