به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، آرش مهربان؛ نویسنده و مترجم جوان کُرد، کتاب «مثل ماه شب چهاردە» اثر هوشنگ مرادی کرمانی؛ نویسندە نام‌آشنای ادبیات کودک و نوجوان را به زبان کُردی ترجمه کرد. این کتاب به‌تازگی از سوی انتشارات مادیار در یک هزار جلد چاپ و منتشر شده است.

مثل ماه شب چهاردە هوشنگ مرادی کرمانی

کتاب «مثل ماه شب چهارده» ماجرای معلم کاریکاتوریست است که فصل تابستان در فرهنگسرای محله قدیمی یک شهر حضور یافته و قصد دارد، تکنیک کاریکاتور را به دانش‌آموزان آموزش دهد.

داستان «مثل ماه شب چهارده» تلنگری است به جامعه انسانی مملو از زشتی رفتارهای ظاهری و باطنی و سعی بر آن دارد کە در قالب کاریکاتور مفاهیم والای انسانی را آموزش دهد. کاریکاتور چون گویای حقیقت است، چون حقیقت تلخ است و یک آینه شفاف تمام‌نماست، کاریکاتور هنر بیان زشتی‌های نهفته و پنهان ماست که کاریکاتوریست این داستان با تیزبینی و دقت نگاهش با کمک خط و نقطه و رنگ آن‌را خوب و برجسته و پیشنهاد می‌کند هنرجویان سوژه‌هایشان را از مردان و زنان پیر محله انتخاب کنند.

کتاب «مثل ماه شب چهارده» با تأكید بر مفاهیمی همچون حقوق شهروندی، نقد اجتماعی، آزادی بیان و تحمل مخالف و توضیح آن‌ها به زبان كودكانه، جایگاه ویژه‌ای در بین داستان‌های مرادی كرمانی دارد. از نام كنایه‌آمیز كتاب هم نمی‌توان به سادگی گذشت. م این نام در كنار طرح جلدی كه كودكان را در حالت نقاشی كردن یک شیء بی‌عیب و نقص «ماه شب چهارده» نشان می‌دهد، تكمیل می‌شود.

آرش مهربان، متولد سال 1376 است که در رشته زبان و ادبیات کُردی تحصیل کرده و سه کتاب شامل دو کتاب تألیفی با عنوان‌های «سمۆرە» مجموعه شعر برای کودکان و «ڕۆژێکم بۆ زرێبار» داستان برای کودکان و یک ترجمه با عنوان «مثل ماه شب چهارده» از او به چاپ رسیده است.

................ هر روز با کتاب ...............

مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...