کتاب «جلوه‌های نمایشی مثنوی» نوشته مریم کهنسال توسط انتشارات سخنوران به چاپ رسید.

به گزارش مهر، تالیف این کتاب به عهده مریم کهنسال بوده و ویراستاری آن را ربابه زمانی انجام داده است.

در مقدمه کتاب «جلوه‌های نمایشی مثنوی» آمده است: نگرش متکی بر رابطه شعر و درام در فرهنگ ایران به نوع ساختار هنری منتهی می‌شود که می‌توان آن را هنر ادبیات نامید. جوهر شعر، پویا و وابسته به حرکت است. تمامی عناصر شعری، زمان‌مند هستند به این معنا که ضرباهنگ کلام و واژگان پی در پی در بافت شعر، همواره شنونده شعر را زمانی در انتظار شنیدن واژگان بعدی و زمانی در تحلیل و بازآفرینی زبان پویا و تصویری شعر درگیر می‌نمایند.

این کتاب در 20 بخش موضوعی، تدوین شده که ترتیب عبارتند از: «داستان و نمایشنامه»، «وجه نمایشی یا ویژگی‌های درامی»، «نشانه‌شناسی ساختار دراماتیک»، «گفتگوی دراماتیک»، «شخصیت‌پردازی در داستان و درام»، «وزن و آهنگ کلام در وجه درامی»، «کشمکش در وجه درامی»، «ساختار کنش در وجه درامی»، «حرکت در ساختار دراماتیک»، «وجه درامی و جلب توجه»، «مکان و صحنه‌آرایی در ساختار دراماتیک»، «ساختار زمان در وجه درامی»، «توهم دراماتیک»، «زاویه دید در متون دراماتیک»، «انواع نمایش و موقعیت‌های دراماتیک»، «خواندن، گونه‌ای از هنرهای نمایشی»، «مخاطب آثار دراماتیک» و «یافته‌ها».

در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم: داستان دقوقی و هفت شمع یکی از شگفت‌انگیزترین داستان‌های مثنوی به لحاظ چرخش زاویه دید و تقسیم آگاهی میان مولانا، راوی، مخاطب و شخصیت‌های درون متن است. ( رک: فصل توهم دراماتیک)

«جلوه‌های نمایشی مثنوی» در 416 صفحه با شمارگان 2100 نسخه و قیمت 7500 تومان توسط نشر سخنوران روانه بازار شده است.

 

مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...