جمیل جان کوچای [Jamil Jan Kochai] نویسنده افغانستانی ساکن آمریکا، برای مجموعه داستان «جن‌زدگی حاجی هوتک» [The Haunting of Hajji Hotak and Other Stories] برنده جایزه ادبی اسپن وردز 2023 [The Aspen Words Literary Prize] شد. این جایزه سالانه به اثر داستانی تأثیرگذاری که بر موضوع مهم معاصری، نور تابانده و قدرت دگرگون‌کننده ادبیات در اندیشه و فرهنگ را نشان می‌دهد، اعطا می‌شود.

میل جان کوچای [Jamil Jan Kochai] جن‌زدگی حاجی هوتک» [The Haunting of Hajji Hotak and Other Stories]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، کتاب کوچای که جولای گذشته منتشر شد، داستان‌هایی از افغانستانی‌های ساکن این کشور و آمریکا را روایت می‌کند.

هیئت داوران جایزه از کوچای به دلیل «مجموعه داستان متهورانه» تمجید کردند. بر اساس اعلام هیئت داوران، «داستان‌ زندگی‌های از دست رفته و بازپس‌گرفته‌شده در سایه سال‌های جنگ علیه تروریسم-که در این کتاب آمده- به همان اندازه که غیرممکن به نظر می‌رسد، خواندنی و شگفت‌انگیز است.»

جمیل جان کوچای با کتاب «جن‌زدگی حاجی هوتک» در رقابت با آثار و نویسندگان زیر به عنوان برنده امسال انتخاب شد:
«وقتی خواهر بودیم» نوشته فاطمه اصغر، «اگر من بیشتر از تو دوام بیاورم» اثر جاناتان اسکوفری، «این می‌تواند متفاوت باشد» اثر سارا تانکام ماتیوس، «شهر بابل» نوشته الخاندرو وارلا، «آخرین مرد سفیدپوست» نوشته محسن حمید، «گلوری» نوشته ناویولت بولاوایو، «چطور در یک لیوان آب غرق نشویم» اثر انجی کروز، «آخرین تمرد مشکوک» نوشته لادی هوبارد، «پرنده هری سیلورستر» اثر چینلو اوکپارانتا، «ممفیس» نوشته تارا استرینگ‌فلو، «فراخوانی برای رقص پتویی» نوشته اسکار هوکیه، «آنچه به مانتیکور خوراندیم» نوشته تالیا لاسخمی کولوری و «پیامدها» اثر مانوئل مونوز.

جایزه ادبی 35 هزار دلاری اسپن وردز در سال 2018 از سوی موسسه اسپن پایه‌گذاری و اهدا شد. تایاری جونز برای «ازدواج آمریکایی»، کریستی لفتری برای «زنبوردار حلب» و لوئیز اردریچ برای «نگهبان شب» از جمله برندگان پیشین این جایزه هستند.

................ هر روز با کتاب ................

نگاه تاریخی به جوامع اسلامی و تجربه زیسته آنها نشان می‌دهد که آنچه رخ داد با این احکام متفاوت بود. اهل جزیه، در عمل، توانستند پرستشگاه‌های خود را بسازند و به احکام سختگیرانه در لباس توجه چندانی نکنند. همچنین، آنان مناظره‌های بسیاری با متفکران مسلمان داشتند و کتاب‌هایی درباره حقانیت و محاسن آیین خود نوشتند که گرچه تبلیغ رسمی دین نبود، از محدودیت‌های تعیین‌شده فقها فراتر می‌رفت ...
داستان خانواده شش‌نفره اورخانی‌... اورهان، فرزند محبوب پدر است‌ چون در باورهای فردی و اخلاق بیشتر از همه‌ شبیه‌ اوست‌... او نمی‌تواند عاشق‌ شود و بچه‌ داشته‌ باشد. رابطه‌ مادر با او زیاد خوب نیست‌ و از لطف‌ و محبت‌ مادر بهره‌ای ندارد. بخش‌ عمده عشق‌ مادر، از کودکی‌ وقف‌ آیدین‌ می‌شده، باقی‌مانده آن هم‌ به‌ آیدا (تنها دختر) و یوسف‌ (بزرگ‌‌ترین‌ برادر) می‌رسیده است‌. اورهان به‌ ظاهرِ آیدین‌ و اینکه‌ دخترها از او خوش‌شان می‌آید هم‌ غبطه‌ می‌خورد، بنابراین‌ سعی‌ می‌کند از قدرت پدر استفاده کند تا ند ...
پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...