«کایروس» [Kairos] نوشته جنی ارپنبک [Jenny Erpenbeck] با ترجمه مایکل هافمن برنده جایزه بین‌المللی بوکر ۲۰۲۴ شد.

کایروس» [Kairos] نوشته جنی ارپنبک [Jenny Erpenbeck]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، «کایروس» که داستانی درباره یک عشق بزرگ و زوال آن است و در عین حال داستان انحلال یک سیستم سیاسی کامل را روایت می کند، جایزه بوکر بین‌المللی ۲۰۲۴ را از آن خود کرد. جنی ارپنبک که سال ۲۰۱۸ هم نامزد دریافت این جایزه بود، اولین نویسنده آلمانی است که این جایزه را به خانه می‌برد.

در مراسم معرفی برنده جایزه بین‌المللی بوکر ۲۰۲۴ که در تیت مدرن لندن برگزار شد، النور واچتل، رییس داوران نام برنده را اعلام کرد و افزود این جایزه ۵۰ هزار پوندی به طور مساوی بین نویسنده جنی ارپنبک و مترجم مایکل هافمن تقسیم می‌شود.

رمان ارپنبک که در اصل به زبان آلمانی نوشته شده، درباره رابطه مخرب یک زن جوان و یک مرد مسن در برلین شرقی دهه ۱۹۸۰ است. این امر مسایل شخصی و سیاسی را درهم می‌آمیزد زیرا این دو در ظاهر تجسمی از آرمان‌گرایی درهم شکسته آلمان شرقی هستند و در تلاش برای حفظ گذشته. «کایروس» مدیتیشنی درباره امید و ناامیدی است که پرسش‌های پیچیده‌ای درباره آزادی، وفاداری، عشق و قدرت طرح می‌کند.

برنده از میان فهرستی شامل ۶ کتاب انتخاب شد که «نه یک رودخانه»، «جزییات»، «ماتر ۲-۱۰»، «آنچه ترجیح می‌دهم در مورد آن فکر نکنم» و «گاوآهن کج» دیگر مدعیان آن بودند. این کتاب‌ها از بین ۱۴۹ کتاب منتشر شده در بریتانیا یا ایرلند انتخاب شدند.

جنی ارپنبک درباره کتابش گفت: سقوط دیوار ایده رهایی است. چیزی که برای من جالب بود این است که رهایی تنها چیزی نیست که در چنین داستانی می‌توان گفت. سال‌های قبل و بعد از آن هم وجود دارد.

النور واچتل، رییس داوران ۲۰۲۴ هم درباره کتاب گفت: جنی ارپنبک در نثری درخشان، پیچیدگی رابطه بین یک دانشجوی جوان و نویسنده‌ای بسیار مسن‌تر را آشکار می‌کند و تنش‌ها و تغییرات روزانه را که نشان‌دهنده صمیمیت آن‌ها است، ردیابی می‌کند و از آپارتمان‌ها، کافه‌ها، خیابان‌های شهر، محل کار و غذای آنها می‌گوید. برلین شرقی با عشق و اشتیاق شروع می‌شود، اما به همان اندازه درباره قدرت، هنر و فرهنگ است.

ترجمه مایکل هافمن فصاحت و عجیب‌وغریب نوشته‌های ارپن‌بک، ریتم جملات تکراری آن، گستردگی واژگان احساسی او را به تصویر می‌کشد.

چیزی که «کایروس» را بسیار غیرمعمول می‌کند هم زیبا و هم ناراحت کننده بودن آن است؛ کتابی شخصی و سیاسی که در آن نویسنده از شما دعوت می‌کند بین این تحولات سیاسی تعیین کننده یک نسل ارتباط برقرار کنید؛ تحولاتی که ماهیت سرنوشت و اختیار را زیر سوال می‌برد.

جنی ارپنبک در سال ۱۹۶۷ در برلین آلمان به دنیا آمد و در حالی که به عنوان کارگردان اپرا کار می‌کرد، نخستین رمان خود را با عنوان «کودک پیر و کتاب کلمات» در سال ۲۰۰۸ منتشر کرد. از دیگر کتاب‌های او می‌توان به «دیدار» (۲۰۱۰)، «پایان روزها» در سال ۲۰۱۴ که برنده جایزه داستان‌های خارجی مستقل شد و «می‌روی، رفت، رفته است» در سال ۲۰۱۷ که به فهرست اولیه جایزه بین‌المللی بوکر راه یافت یاد کرد. آثار او به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده است.

مایکل هافمن شاعر، منتقد و مترجم است. او آثار چندین نویسنده آلمانی از جمله فرانتس کافکا، جوزف راث و هانس فالادا را ترجمه کرده و برنده چندین جایزه ادبی از جمله جایزه مستقل ادبیات داستانی خارجی در سال ۱۹۹۵ برای ترجمه رمان پدرش با عنوان «توضیح دهنده فیلم» است. او از داوران جایزه بین‌المللی بوکر سال ۲۰۱۸ بود که در همان سال جنی ارپنبک برای اولین بار به فهرست طولانی این جایزه راه یافت.

................ هر روز با کتاب ................

از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...
گوته بعد از ترک شارلوته دگرگونی بزرگی را پشت سر می‌گذارد: از یک جوان عاشق‌پیشه به یک شخصیت بزرگ ادبی، سیاسی و فرهنگی آلمان بدل می‌شود. اما در مقابل، شارلوته تغییری نمی‌کند... توماس مان در این رمان به زبان بی‌زبانی می‌گوید که اگر ناپلئون موفق می‌شد همه اروپای غربی را بگیرد، یک‌ونیم قرن زودتر اروپای واحدی به وجود می‌آمد و آن‌وقت، شاید جنگ‌های اول و دوم جهانی هرگز رخ نمی‌داد ...
موران با تیزبینی، نقش سرمایه‌داری مصرف‌گرا را در تولید و تثبیت هویت‌های فردی و جمعی برجسته می‌سازد. از نگاه او، در جهان امروز، افراد بیش از آن‌که «هویت» خود را از طریق تجربه، ارتباطات یا تاریخ شخصی بسازند، آن را از راه مصرف کالا، سبک زندگی، و انتخاب‌های نمایشی شکل می‌دهند. این فرایند، به گفته او، نوعی «کالایی‌سازی هویت» است که انسان‌ها را به مصرف‌کنندگان نقش‌ها، ویژگی‌ها و برچسب‌های از پیش تعریف‌شده بدل می‌کند ...
فعالان مالی مستعد خطاهای خاص و تکرارپذیر هستند. این خطاها ناشی از توهمات ادراکی، اعتماد بیش‌ازحد، تکیه بر قواعد سرانگشتی و نوسان احساسات است. با درک این الگوها، فعالان مالی می‌توانند از آسیب‌پذیری‌های خود و دیگران در سرمایه‌گذاری‌های مالی آگاه‌تر شوند... سرمایه‌گذاران انفرادی اغلب دیدی کوتاه‌مدت دارند و بر سودهای کوتاه‌مدت تمرکز می‌کنند و اهداف بلندمدت مانند بازنشستگی را نادیده می‌گیرند ...
هنر مدرن برای او نه تزئینی یا سرگرم‌کننده، بلکه تلاشی برای بیان حقیقتی تاریخی و مقاومت در برابر ایدئولوژی‌های سرکوبگر بود... وسیقی شوئنبرگ در نگاه او، مقاومت در برابر تجاری‌شدن و یکدست‌شدن فرهنگ است... استراوینسکی بیشتر به سمت آیین‌گرایی و نوعی بازنمایی «کودکانه» یا «بدوی» گرایش دارد که می‌تواند به‌طور ناخواسته هم‌سویی با ساختارهای اقتدارگرایانه پیدا کند ...