«کایروس» [Kairos] نوشته جنی ارپنبک [Jenny Erpenbeck] با ترجمه مایکل هافمن برنده جایزه بین‌المللی بوکر ۲۰۲۴ شد.

کایروس» [Kairos] نوشته جنی ارپنبک [Jenny Erpenbeck]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، «کایروس» که داستانی درباره یک عشق بزرگ و زوال آن است و در عین حال داستان انحلال یک سیستم سیاسی کامل را روایت می کند، جایزه بوکر بین‌المللی ۲۰۲۴ را از آن خود کرد. جنی ارپنبک که سال ۲۰۱۸ هم نامزد دریافت این جایزه بود، اولین نویسنده آلمانی است که این جایزه را به خانه می‌برد.

در مراسم معرفی برنده جایزه بین‌المللی بوکر ۲۰۲۴ که در تیت مدرن لندن برگزار شد، النور واچتل، رییس داوران نام برنده را اعلام کرد و افزود این جایزه ۵۰ هزار پوندی به طور مساوی بین نویسنده جنی ارپنبک و مترجم مایکل هافمن تقسیم می‌شود.

رمان ارپنبک که در اصل به زبان آلمانی نوشته شده، درباره رابطه مخرب یک زن جوان و یک مرد مسن در برلین شرقی دهه ۱۹۸۰ است. این امر مسایل شخصی و سیاسی را درهم می‌آمیزد زیرا این دو در ظاهر تجسمی از آرمان‌گرایی درهم شکسته آلمان شرقی هستند و در تلاش برای حفظ گذشته. «کایروس» مدیتیشنی درباره امید و ناامیدی است که پرسش‌های پیچیده‌ای درباره آزادی، وفاداری، عشق و قدرت طرح می‌کند.

برنده از میان فهرستی شامل ۶ کتاب انتخاب شد که «نه یک رودخانه»، «جزییات»، «ماتر ۲-۱۰»، «آنچه ترجیح می‌دهم در مورد آن فکر نکنم» و «گاوآهن کج» دیگر مدعیان آن بودند. این کتاب‌ها از بین ۱۴۹ کتاب منتشر شده در بریتانیا یا ایرلند انتخاب شدند.

جنی ارپنبک درباره کتابش گفت: سقوط دیوار ایده رهایی است. چیزی که برای من جالب بود این است که رهایی تنها چیزی نیست که در چنین داستانی می‌توان گفت. سال‌های قبل و بعد از آن هم وجود دارد.

النور واچتل، رییس داوران ۲۰۲۴ هم درباره کتاب گفت: جنی ارپنبک در نثری درخشان، پیچیدگی رابطه بین یک دانشجوی جوان و نویسنده‌ای بسیار مسن‌تر را آشکار می‌کند و تنش‌ها و تغییرات روزانه را که نشان‌دهنده صمیمیت آن‌ها است، ردیابی می‌کند و از آپارتمان‌ها، کافه‌ها، خیابان‌های شهر، محل کار و غذای آنها می‌گوید. برلین شرقی با عشق و اشتیاق شروع می‌شود، اما به همان اندازه درباره قدرت، هنر و فرهنگ است.

ترجمه مایکل هافمن فصاحت و عجیب‌وغریب نوشته‌های ارپن‌بک، ریتم جملات تکراری آن، گستردگی واژگان احساسی او را به تصویر می‌کشد.

چیزی که «کایروس» را بسیار غیرمعمول می‌کند هم زیبا و هم ناراحت کننده بودن آن است؛ کتابی شخصی و سیاسی که در آن نویسنده از شما دعوت می‌کند بین این تحولات سیاسی تعیین کننده یک نسل ارتباط برقرار کنید؛ تحولاتی که ماهیت سرنوشت و اختیار را زیر سوال می‌برد.

جنی ارپنبک در سال ۱۹۶۷ در برلین آلمان به دنیا آمد و در حالی که به عنوان کارگردان اپرا کار می‌کرد، نخستین رمان خود را با عنوان «کودک پیر و کتاب کلمات» در سال ۲۰۰۸ منتشر کرد. از دیگر کتاب‌های او می‌توان به «دیدار» (۲۰۱۰)، «پایان روزها» در سال ۲۰۱۴ که برنده جایزه داستان‌های خارجی مستقل شد و «می‌روی، رفت، رفته است» در سال ۲۰۱۷ که به فهرست اولیه جایزه بین‌المللی بوکر راه یافت یاد کرد. آثار او به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده است.

مایکل هافمن شاعر، منتقد و مترجم است. او آثار چندین نویسنده آلمانی از جمله فرانتس کافکا، جوزف راث و هانس فالادا را ترجمه کرده و برنده چندین جایزه ادبی از جمله جایزه مستقل ادبیات داستانی خارجی در سال ۱۹۹۵ برای ترجمه رمان پدرش با عنوان «توضیح دهنده فیلم» است. او از داوران جایزه بین‌المللی بوکر سال ۲۰۱۸ بود که در همان سال جنی ارپنبک برای اولین بار به فهرست طولانی این جایزه راه یافت.

................ هر روز با کتاب ................

مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...