خاطراتی از جنس زنان | جام جم


امروز ۹ اسفند، سالگرد تولد شهید محمد(مرتضی) عبداللهی است. شهیدی که سال ۱۳۶۶ به دنیا آمد و ۲۳ آبان ۳۰سال بعد در سوریه به شهادت رسید. «هواتو دارم» درباره این شهید با روایت یک خواب در سال‌۸۵ شروع و با اتفاقات سال۹۷ پایان می‌یابد. در فاصله این ۱۲سال ‌رویدادهای مهم زندگی قهرمان کتاب رقم می‌خورد.

شهید محمد(مرتضی) عبداللهی است. خلاصه کتاب هواتو دارم

در حقیقت نویسنده در این اثر دو خط داستانی را در یکدیگر ادغام کرده است. یکی زندگی دختری با نام مستعار «ستاره» است که در قالب همسر، نقش روایتگری اثر را به عهده گرفته و این قصه زیرین کتاب است و دیگری داستان زندگی جوانی است ۲۰ساله که بعد از ازدواج با ستاره، شهید مدافع حرم می‌شود. شهیدی که داستان او قصه برجسته اثر است و عنوان کتاب براساس زندگی او نام‌گذاری شده است.

آنچه سبب جذابیت اثر شده همین دو وجهی بودن آن است. اثر از یک سوخاطراتی از جنس زنانه دارد و با رنگ و روح عاطفی توأم است و از سوی دیگر درباره سبک زندگی شهید مدافع حرم است. بازه زمانی پرداختن به خاطرات شهید از زمان خواستگاری تا لحظه شهادت شهید است. مخاطب این کتاب گام به گام با چگونگی شکل‌گیری شخصیت فردی، اجتماعی و سیاسی شهید آشنا می‌شود و در خلال آن تصویری از وقایع سوریه و جنایات داعش در خاک این کشور و جانفشا‌نی‌های مدافع حرم در ذهنش نقش می‌بندد. در کل می‌توان گفت که در اثر پیش‌رو، مسائل سیاسی در پس‌زمینه داستان حضور دارد و در زندگی شخصیت‌ها پنهان شده است. اوج کتاب و در واقع نقطه عطف روایت، خبری است که راوی اثر در کانال مسجد صفا می‌بیند. خبری شوکه‌کننده و باورناپذیر که سرگذشت و سرنوشت راوی و قهرمان داستان را تعیین می‌کند.

آنچه جالب توجه است این که نویسنده مرد است اما راوی زن را برای روایت زندگی یک شهید مدافع حرم انتخاب کرده و با قلمی مردانه سراغ یک کار زنانه رفته است. همچنین می‌بینم که مثل دو اثر قبلی خود «یادت باشد» و «کاش برگردی» خیلی خوب از عهده این مهم برآمده و احساسات و عواطف زنانه را در وقایع و اتفاقات زندگی به نحو احسن به تصویر کشیده است. از جمله ویژگی‌های کتاب که سبب جذابیت آن شده، ثبت مصرعی از اشعار مولوی (دیوان شمس) در ابتدای هر فصل است که نشان از علاقه نویسنده به حوزه شعر دارد. یکی دیگر از ارزش‌های اثر بارکدهایی است که در حاشیه برخی از صفحات ثبت شده؛ بارکدهایی که خواننده با اسکن هریک از آنها پی به محتویات‌شان می‎برد. بارکدهایی که نویسنده علت چرایی وجودشان را زیرنویس کرده است. کتاب حاضر که براساس ترتیب زمانی در دوازده فصل و با یک سخن پایانی به قلم «محمدرسول ملاحسنی» به رشته تحریر درآمده، توسط نشر شهید کاظمی روانه بازار چاپ شده است.

کتاب «هواتو دارم» به قلم محمدرسول ملاحسنی از جدیدترین کارهای نشر شهید کاظمی است که در ۳۰۴ صفحه بهار ۱۴۰۱ به چاپ رسیده است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

او «آدم‌های کوچک کوچه»ــ عروسک‌ها، سیاه‌ها، تیپ‌های عامیانه ــ را از سطح سرگرمی بیرون کشید و در قامت شخصیت‌هایی تراژیک نشاند. همان‌گونه که جلال آل‌احمد اشاره کرد، این عروسک‌ها دیگر صرفاً ابزار خنده نبودند؛ آنها حامل شکست، بی‌جایی و ناکامی انسان معاصر شدند. این رویکرد، روایتی از حاشیه‌نشینی فرهنگی را می‌سازد: جایی که سنت‌های مردمی، نه به عنوان نوستالژی، بلکه به عنوان ابزاری برای نقد اجتماعی احیا می‌شوند ...
زمانی که برندا و معشوق جدیدش توطئه می‌کنند تا در فرآیند طلاق، همه‌چیز، حتی خانه و ارثیه‌ خانوادگی تونی را از او بگیرند، تونی که درک می‌کند دنیایی که در آن متولد و بزرگ شده، اکنون در آستانه‌ سقوط به دست این نوکیسه‌های سطحی، بی‌ریشه و بی‌اخلاق است، تصمیم می‌گیرد که به دنبال راهی دیگر بگردد؛ او باید دست به کاری بزند، چراکه همانطور که وُ خود می‌گوید: «تک‌شاخ‌های خال‌خالی پرواز کرده بودند.» ...
پیوند هایدگر با نازیسم، یک خطای شخصی زودگذر نبود، بلکه به‌منزله‌ یک خیانت عمیق فکری و اخلاقی بود که میراث او را تا به امروز در هاله‌ای از تردید فرو برده است... پس از شکست آلمان، هایدگر سکوت اختیار کرد و هرگز برای جنایت‌های نازیسم عذرخواهی نکرد. او سال‌ها بعد، عضویتش در نازیسم را نه به‌دلیل جنایت‌ها، بلکه به این دلیل که لو رفته بود، «بزرگ‌ترین اشتباه» خود خواند ...
دوران قحطی و خشکسالی در زمان ورود متفقین به ایران... در چنین فضایی، بازگشت به خانه مادری، بازگشتی به ریشه‌های آباواجدادی نیست، مواجهه با ریشه‌ای پوسیده‌ است که زمانی در جایی مانده... حتی کفن استخوان‌های مادر عباسعلی و حسینعلی، در گونی آرد کمپانی انگلیسی گذاشته می‌شود تا دفن شود. آرد که نماد زندگی و بقاست، در اینجا تبدیل به نشان مرگ می‌شود ...
تقبیح رابطه تنانه از جانب تالستوی و تلاش برای پی بردن به انگیره‌های روانی این منع... تالستوی را روی کاناپه روانکاوی می‌نشاند و ذهنیت و عینیت او و آثارش را تحلیل می‌کند... ساده‌ترین توضیح سرراست برای نیاز مازوخیستی تالستوی در تحمل رنج، احساس گناه است، زیرا رنج، درد گناه را تسکین می‌دهد... قهرمانان داستانی او بازتابی از دغدغه‌های شخصی‌اش درباره عشق، خلوص و میل بودند ...