کتاب «متون فقه شهیدین» اثر مهدی منتظر قائم از سوی سازمان سمت و با همکاری دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری منتشر شد.
به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، کتاب «متون فقه شهیدین» اثر مهدی منتظر قائم در 763 صفحه و با شمارگان 300 نسخه و قیمت 119 هزار تومان از سوی سازمان سمت و با همکاری دانشگاه علوم قضایی و عدالت اداری منتشر شد.
نویسنده در پیشگفتار این اثر آورده است: «این کتاب برای دانشجویان رشته حقوق و حقوق اسلامی در مقطع کارشناسی به عنوان یکی از منابع درس متون فقه تدوین شده است. امید است سایر دانشجویان، طلاب و دیگر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند.
محمد العاملی معروف به «شهید اول» (شهادت:786 ق)، کتاب اللمعه الدمشقیه فی فقه الإمامیه را نوشت و زین‌الدین العاملی معروف به «شهید ثانی» (شهادت: 966 ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه را تألیف کرد که شرح ممزوج با متن است و به شرح لمعه معروف شده است. شرح لمعه که همه ابواب رایج فقهی را دربر دارد، صدها سال است کتاب درسیِ حوزه‌های علوم دینی است و قسمتهایی از این دو کتاب ده‌ها سال است در دانشکده‌های حقوق و الهیات تدریس می‌شود.»
در ادامه همین مقدمه می‌نویسد: «اختصارِ اللمعه موجب شده بسیاری از مسائل فقهی و ادله آن ذکر نشود و بعضی از عبارت‌های آن را برای دانشجویان مبهم کند. توضیح و تفصیل شرح لمعه نیز باعث طرح بعضی از مطالب غیرضروری شده که با فرصت محدود دانشجویی مناسب نبوده و نیست. از این‌رو، علیرضا امینی و سید محمدرضا آیتی، از استادان محترم حوزوی، مطالب غیر ضروری شرح لمعه را حذف و بعضی از مواد قانونی مناسب با آن را در پاورقی اضافه کرده و انتشارات طه و سازمان «سمت» آن را به نام تحریر الروضه فی شرح اللمعه در سال 1381 منتشر کردند. پس از آن بعضی از دانشکده‌ها، ازجمله دانشکده علوم قضایی که نسبت به سایر دانشکده‌های حقوق برای تدریس متون فقهی وقت بیشتری گذاشته بود، تحریر الروضه را منبع اصلی درس «متون فقه» قرار دادند.»
وی یادآوری می‌کند: «با تدریس این کتاب از آغاز انتشار، به نظر رسید برای تسهیل مطالعه استادان و دانشجویان لازم است بعضی از مطالب آن توضیح یا تفصیل داده شود. از این‌رو، با هماهنگی آقای علیرضا امینی در موارد لازم مطالبی در پاورقی اضافه شد. در این پاورقی‌ها عبارت‌های مشکل توضیح داده شده، به بعضی از نظرهای دیگر اشاره شده، بعضی از آیات و روایاتِ مستندِ فتواها اضافه و در بعضی موارد، ادامه عبارت شرح لمعه ضمیمه شده است. از آن سال تا کنون اکثر مباحث حقوقی تحریر الروضه و مباحث «قصاص و دیات» از شرح لمعه (با حذف احکام بردگان) به همراه این توضیح‌ها و تفصیل‌ها به صورت جزوه‌های درسی و به عنوان متون فقه یک تا هفت بارها تدریس و هر بار بازنگری شده است. تلاش شده است پاورقی‌ها به‌گونه‌ای باشد که استادان و دانشجویان را برای فهم بهترِ متن، از مراجعه به قرآن، کتب روایی متقدمان (مثل کتب اربعه)، بعضی از کتب فقهی و شرح‌هایی که برای متن لمعه و شرح لمعه نوشته شده، بینیاز کند.»
در جایی دیگر نیز آورده است: «پس از انتشار چاپ بیست و دوم تحریر الروضه در سال 1397 (با ویرایش جدید)، این جزوه‌های درسی با آن مطابقت داده شد، تغییرهای مواد قانونی إعمال شد، بعد از هر مبحث، نمونه سؤال اضافه شد و با تجمیع آنها و موافقت مؤلّفان محترم، مدیر محترم «طه» و رئیس محترم «سمت» با انتشار آن، مراحل داوری و انعقاد قرارداد بین «سمت» و دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری پایان یافت و به نام «متون فقه شهیدین» با ویراستاری دقیق خانم عذرا قبله‌ای در نوبت چاپ قرار گرفت.»
در پشت جلد این کتاب نیز درج شده است: «تحریر الروضه که گزیده جامعی از شرح لمعه (تالیف دو شهید محمد و زین‌الدین العاملی) است مهم‌ترین منبع درس متون فقه شهیدین مباحث جهاد تا حدود را از این کتاب و قصاص و دیات را از شرح لمعه نقل کرده و پاورقی‌هایی به آن افزوده است. در پاورقی‌ها برخی از عبارت‌های مشکل متن توضیح‌داده‌شده، بعضی از مطالب آن مفصل‌تر بیان شده و روایات مورد استناد فقها از کتب روایی متقدم نقل شده است. این توضیح و تفصیل‌ها بر اعتبار تحریر الروضه افزوده و اغلب استادان و دانشجویان را از رجوع به کتب روایی و فقهی و شرح‌ها و ترجمه‌های شرح‌العمه بینیاز کرده است.
با مطالعه این کتاب معلوم می‌شود بسیاری از فتواهای فقهای قدیم کارآمد و عقلایی است. به علاوه، اجتهاد مستمر موجب شده است فقه به سمت کارآمدی بیشتر پیش برود و توجه فقیهان به ارزش‌گذاری‌های بیشتر شود. اکنون بسیاری از مجتهدان دریافته‌اند برای تعالی فقه علاوه بر احاطه بر فتواهای فقهای قدیم و ادله آنان؛ شناخت مقتضیات زمانه نیز لازم است.»
