کتاب «اسطوره سیاوش» نوشته فهیمه گردگیران به همت حوزه هنری استان مازندران و توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسید.

اسطوره سیاوش فهیمه گردگیران

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، مطالعه مسائل اساطیری ازجمله موضوعات بسیار مهم در فرهنگ و ادب هر کشوری، به‌‏ویژه در فرهنگ و ادب ایران است. در این قسمت، اسطوره سیاوش فوق‌‏العاده جلوه‌‏گر است. هرچند فردوسی این اسطوره را در شاهنامه بیان کرده؛ اما پیش از او هم مطرح بوده است. بنابراین، اسطوره سیاوش از جمله موضوعاتی است که همه افراد، اعم از عوام و خواص به آن توجه ویژه دارند.

یک اسطوره فقط اسطوره نیست؛ بلکه مبانی و پایه‏‌هایی دارد که در طول زمان شاخ ‏و برگ‏‌هایی به آن داده‌‏اند؛ اما بی‌ر‌یشه نیست و دیده‏‌ایم که برخی از اسطوره‌‏ها در اثر کاوش و تحقیق باستان‌شناسان و محققان تبدیل به تاریخ شده‏‌اند؛ همچون باغ اِرَم. درست است که داستان سیاوش، اسطوره است؛ اما معلوم نیست که روزگاری یک شخصیت تاریخی نشود. در نتیجه ضروری است محققان و باستان‏‌شناسان ریشه‏‌های اسطوره‏‌ها را از زیر خاکستر بیرون بکشند؛ زیرا اسطوره‌‏ها در دنیا تاریخی ممتد دارند.

داستان راست‏‌گفتاری، پاک‏دامنی، تعهد به پیمان، مظلومیت، خسته‏‌جانی و شهادت ناجوانمردانه سیاوش، چه پیش از اسلام در باورهای مهری و چه پس از اسلام تا به امروز، در فرهنگ و ادب ایران تأثیرگذار بوده و این اسطوره نزد ایرانی هنرمند و نژاده جایگاهی بس عظیم یافته است.

داستان‌‏های کهن و اسطوره‏‌ها اصولاً حقایقی نمادین و پر رمز و راز هستند؛ یعنی در نهاد آن‏ها حقیقتی وجود دارد؛ اما وقایع داستانی ممکن است با آرایه‌‏های خیالی و رؤیایی تنظیم شده باشد.

سیاوش از چهره‌‏های درخشان اساطیری ایران باستان به شمار می‏‌رود. در این پژوهش، چهره سیاوش در نزد محققان و عامه مردم، داستان‌‏های مربوط به او و شخصیت مذهبی‌‏اش بیان می‌‏گردد.

اسطوره سیاوش جزء باورهای مردم باستان در بین‌‏النهرین است که بر اثر مهاجرت وارد فرهنگ ایران شده‌ است. این اسطوره سینه‌به‌‏سینه گشته تا به دست فردوسی رسیده و وی نیز در شاهنامه به آن شاخ‏ و برگی داده است.

انگیزه نگارنده در گزینش این موضوع علاقه به شاهنامه فردوسی، این دریای بی‏کران فرهنگ و ادب پارسی، به‏‌ویژه غم‏نامه سیاوش است. گرچه تحقیقات بسیار بر روی شاهنامه انجام شده و کتب متعدد در این زمینه وجود دارد، لیکن هنوز کافی نیست؛ زیرا این اثر به عنوان شاهکار جاودان و پشتوانه فرهنگ ایران و ایرانی است. بنابراین، تلاش شده در زمینه‌‏ای دیگر جاودان‌بودن این حماسه ملی بیان شود.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...