جایزه بوکر عربی 2020 به عبدالوهاب عیساوی، نویسنده الجزایری برای نگارش رمان تاریخی «دیوان اسپارتی» [الدیوان السبرطی] تعلق گرفت.

دیوان اسپارتی  الدیوان السبرطی بوکر عربی 2020 عبدالوهاب عیساوی

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از روزنامه الیوم السابع- برگزارکنندگان جایزه بوکر عربی برنده مهم‌ترین جایزه داستانی جهان عرب را در حالی اعلام کردند که به دلیل شیوع ویروس کرونا سیزدهمین دوره این جایزه به صورت آنلاین برگزار شد و عبدالوهاب عیساوی، نویسنده الجزایری برای نگارش رمان تاریخی «دیوان اسپارتی» به عنوان برنده معرفی گردید.

رئیس هیئت داوران جایزه بوکر ضمن تحسین اثر برگزیده برای کیفیت عالی و تعدد صداها درباره آن گفت «مطالعه این رمان فرصت خوبی برای خواننده فراهم می‌آورد تا از تاریخ الجزایر به اسلوب داستانی و از خلال آن با تاریخ درگیری‌های کل منطقه مدیترانه آشنا شود. این رمان از خواننده دعوت می‌کند تا به فهم و درک درستی از ماجراهای اشغال و چگونگی شکل‌گیری مقاومت به اشکال مختلف آن برسد. این رمان پرعمق تاریخی اما فقط در گذشته درنگ نکرده بلکه سبب می‌شود خواننده به وضعیت موجود نیز بنگرد و آن را زیر ذره‌بین سوال ببرد.»

عبدالوهاب عیساوی، رمان‌نویس الجزایری در سال 1985 در منطقه جلفا الجزایر متولد شد. اولین رمان او به عنوان «سینمای یعقوب» برنده جایزه اولین رمان در رقابت ریاست جمهوری سال 2012 شد و در سال 2015 نیز جایزه آسیه جبار را که یکی از مهم‌ترین جوایز رمان در الجزایر است برای رمان «سييرا دي مويرتي» دریافت کرد. در سال 2017 نیز رمان دیگرش با عنوان «دایره‌ها و درها» برنده جایزه سعاد الصباح شد و در همان سال نیز جایزه کتارا را برای رمان «سفر به آثار فراموش‌شده» که هنوز رنگ چاپ به خود ندیده دریافت کرد.

عیساوی پس از اعلام نامش به عنوان برنده در مصاحبه اختصاصی با برگزارکنندگان جایزه بوکر عربی گفت «رمان تاریخی، داستان را برای نفس داستان بازسازی نمی‌کند؛ بلکه هدف مهم و اساسی آن جست‌وجو، تحقیق و رسیدن به جواب درباره پرسش‌های کنونی پیرامون شرایطی است که ما آن را درون فضاهای اولیه که اول‌بار به وجود آمده‌اند زندگی می‌کنیم.»

اعضای هیئت داوران امسال جایزه بوکر عربی به ریاست محسن جاسم الموسوی، منتقد عراقی عبارت بودند از: چون بیار ابی صعب، منتقد و روزنامه‌نگار لبنانی، ویکتوریا زاریتوفسکایا، پژوهشگر روسی، امین الزاوی، رمان‌نویس الجزائری و ریم ماجد، روزنامه‌نگار مصری.

پنج نامزد نهایی دیگر جایزه بوکر عربی که از میان 16 اثری که به مرحله نخست مهم‌ترین جایزه ادبی جهان عرب در سال 2020 راه یافته بودند شامل رمان‌های «هیزم سارایوو» نوشته سعید الخطیبی از الجزایر، «پادشاه هند» نوشته جبور الدویهی از لبنان، «محله روسی» نوشته خلیل الرز از سوریه، «فردقان» نوشته یوسف زیدان از مصر، و رمان «تانکر» نوشته عالیه ممدوح از عراق بودند.

جایزه بوکر عربی از مهم‌ترین جوایز داستانی جهان عرب به شمار می‌رود که در سال 2007 به همت هیئت گردشگری و فرهنگ ابوظبی و با حمایت و پشتیبانی جایزه بوکر بریتانیا پایه‌گذاری شد. این جایزه صرفا در حوزه رمان برگزار می‌شود.

به هریک از شش نامزد راه یافته به مرحله نهایی مبلغ ده هزار دلار و برنده نهایی مبلغ 50 هزار دلار تعلق می‌گیرد؛ علاوه بر این‌که رمان برگزیده نهایی به زبان انگلیسی نیز ترجمه خواهد شد.

سال گذشته رمان «پست شبانه» نوشته هدی برکات برنده جایزه بوکر عربی در سال 2019 شد.

................ هر روز با کتاب ...............

مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...