دوازدهمین چاپ «قرارداد اجتماعی: متن و زمینه متن» [The Social Contract (Du contrat social)] اثر ژان ژاک روسو و ترجمه مرتضی کلانتریان منتشر شد. آشتی میان آزادی و نظم اجتماعی مسئله این کتاب است.

قرارداد اجتماعی: متن و زمینه متن» [The Social Contract (Du contrat social)] اثر ژان ژاک روسو

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نشر آگه دوازدهمین چاپ «قرارداد اجتماعی: متن و زمینه متن» را با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه، ۵۸۲ صفحه و بهای ۹۸ هزار تومان منتشر کرد. 

روسو یکی از بزرگ‌ترین افسون‌گران ادبیات سیاسی است. تاثیر او بر انقلاب فرانسه، حقوق اساسی آن، تفکر سیاسی جدید، تدوین و جایگاه قانون در جامعه را بیشتر از مونتسکیو دانسته‌اند. در این زمینه قرارداد اجتماعی عمده‌ترین اثر او به شمار می‌رود. این کتاب سومین و در واقع مهم‌ترین اثر روسو است که به سال ۱۷۶۲ به رشته تحریر درآمد.

روسو در قرارداد اجتماعی با دید انتقادی شدید نسبت به نظریه پیشگامانی که در گذشته‌های دور و نزدیک در زمینه قرارداد اجتماعی اظهار نظر کرده بودند و با قرار گرفتن در بستر حقوق و نه در محدوده واقعات، کامل‌ترین پاسخ را در مورد مسئله‌ای که تا آن زمان غیر قابل پاسخ بود ارائه داد: چگونه باید میان آزادی و نظم اجتماعی آشتی برقرار کرد؟

او در این کتاب درباره اساس حکومت‌ها اظهار نظر و تئوری پردازی کرده و خود را معتقد به قراردادی نشان می‌دهد که در اجتماع همچون قرارداد یک پیکر و اعضایش، نه قراردادی میان طبقه‌ای حاکم و ملتی محکوم به اطاعت وجود دارد.

روسو طالب قراردادی منصفانه و عادلانه است که منافع عام را شامل شود و از نیروی عامه مردم استحکام پذیرد، در غیر این صورت، مردم که تابع اراده و خواست خویش‌اند، از هیچ چیز اطاعت نمی‌کنند. زیرا قرارداد یک طرفه حکومت‌ها به معنی سلب اراده افراد جامعه است و از نظر قضایی ارزشی ندارد.

در سراسرِ ترجمه زنده‌یاد مرتضی کلانتریان، پس از هر صفحه از متنِ قرارداد اجتماعی، صفحه یا صفحاتی، تحت عنوان «در زمینه‌ی متن» آمده که به مطالبی اختصاص داده شده که از دوران یونان باستان تاکنون درخصوص مسائلی که در آن قطعه قرارداد اجتماعی مورد بحث قرار گرفته، مطرح شده است.

«قرارداد اجتماعی» همچنین با ترجمه‌هایی از سعید حبیبی (با نشر ابرسفید)، غلامحسین زیرک زاده (با انتشارات قاصدصبا) و منوچهر کیا (با انتشارات گنجینه) نیز به ایرانیان عرضه شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...