کتاب «روایت جنگ در دل جنگ» [Images, combattants et martyrs : la guerre Iran-Irak vue par le cinéma iranien] با نگاهی به مستندهای شهید سیدمرتضی آوینی از دید یک نویسنده فرانسوی منتشر شد.

روایت جنگ در دل جنگ» [Images, combattants et martyrs : la guerre Iran-Irak vue par le cinéma iranien]

به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «روایت جنگ در دل جنگ» در آستانه روز هنر انقلاب اسلامی و چهلمین سال آغاز دفاع مقدس توسط انتشارات بنیاد سینمایی فارابی و نشر واحه منتشر شد.

کتاب «روایت جنگ در دل جنگ»، تالیف انیس دوویکتور[Agnès Devictor] استاد دانشگاه سوربن است. محمدمهدی شاکری مترجم و مریم امینی سرویراستار آن بوده‌اند و ترجمه و انتشار این کتاب در چارچوب همکاری بنیاد سینمایی فارابی، انتشارات واحه و انجمن ایران شناسی فرانسه در ایران (ایفری) به انجام رسیده است.

ایفری سفارش ترجمه این کتاب را ۲ سال پیش انجام داد و پس از امضای قراردادی سه جانبه از سوی ایفری، بنیاد سینمایی فارابی و نشر واحه، برگردان به فارسی کتاب که توسط محمدمهدی شاکری به انجام رسیده بود سرانجام در ماه‌های پایانی سال گذشته در قالب کتاب به چاپ رسید تا این اثر در آستانه بیستم فروردین ۹۹ سالروز شهادت شهید سیدمرتضی آوینی - روز هنر انقلاب اسلامی ارائه شود.

در یادداشت ناشر کتاب آمده است: «تصمیم به مشارکت نشر واحه در چاپ این کتاب از این جهت گرفته شد که شاید بتواند جای خالی پژوهش روش‌مند در زمینه آثار سینمایی و مکتوبات شهید آوینی را اندکی پر کند.»

کتاب «روایت جنگ در دل جنگ» در چهار فصل «جنگ به روایت سینمای داستانی» شامل ۴ بخش در باب مشخصه‌های ژانری، نسل‌های سینماگر، نشانه‌شناسی، تصویر ذهنی کربلا در میزانسن‌های سینمایی و ...، «انقلاب در نگاه چیز دیگری را دگرگونه فیلم گرفتن» شامل ۲ بخش در باب نوگرایی، تجربه‌ها، تعهد در روایت و نگاه، «فیلم‌های مرتضی آوینی از جبهه جنگ» شامل ۳ بخش در باب روش‌شناسی، نگاه انسان‌شناسانه، بازتاب‌ها و تصاویر حذفی و «در میان امر مرئی و امر نامرئی- مستند جنگی به مثابه مناسک عرفانی» شامل ۴ بخش در باب تأثیر عرفان شیعی، ارجاعات عرفانی، تأویل سینمایی و... است.

انیس دوویکتور نویسنده این کتاب متولد ۱۹۷۱ دانش آموخته کارشناسی علوم سیاسی تطبیقی و دکترای سیاستگذاری فرهنگی با موضوع سیاستگذاری سینمایی از نگاه جمهوری اسلامی ایران است. او مدرس دانشگاه آوینیون در مقطع کارشناسی ارشد بوده و از سال ۲۰۱۱ به بعد در بخش تاریخ سینما و تاریخ هنر در دانشگاه سوربن مشغول به تدریس است. انیس دوویکتور علاوه بر فعالیت‌های پژوهشی و مشارکت در برپایی برنامه‌های فرهنگی مختلف، نگارش کتاب تصاویر رزمندگان و شهدای جنگ تحمیلی در سینما را به انجام رسانده، کتاب «روایت جنگ در دل جنگ» بخش‌هایی از این کتاب است که توسط نویسنده برای چاپ در ایران برگزیده شده است.

در پیش درآمد این کتاب آمده است: در تاریخ سینما به‌ندرت پیش آمده است که جنگی که در بیرون سالن‌های سینما روی می دهد در قالب فیلم داستانی روی پرده سینما برود. بدین ترتیب این مطالعه بافت‌محور به آن چشم‌انداز سینمایی می‌پردازد که «اثر» مرتصی آوینی در آن جای خواهد گرفت. این کتاب می‌کوشد تا پژوهش در محتوای این فیلم‌ها و با نظرداشت شرایط ساخت آنها از زمان تصویربرداری تا تفسیر بافاصله از رویداد، نشان دهد چگونه این فیلم‌ها منبعی گران‌بها برای مشارکت در تاریخ‌نگاری این جنگ و تاریخ جهانی سینمای جنگ محسوب می‌شوند.»

................ هر روز با کتاب ...............

او «آدم‌های کوچک کوچه»ــ عروسک‌ها، سیاه‌ها، تیپ‌های عامیانه ــ را از سطح سرگرمی بیرون کشید و در قامت شخصیت‌هایی تراژیک نشاند. همان‌گونه که جلال آل‌احمد اشاره کرد، این عروسک‌ها دیگر صرفاً ابزار خنده نبودند؛ آنها حامل شکست، بی‌جایی و ناکامی انسان معاصر شدند. این رویکرد، روایتی از حاشیه‌نشینی فرهنگی را می‌سازد: جایی که سنت‌های مردمی، نه به عنوان نوستالژی، بلکه به عنوان ابزاری برای نقد اجتماعی احیا می‌شوند ...
زمانی که برندا و معشوق جدیدش توطئه می‌کنند تا در فرآیند طلاق، همه‌چیز، حتی خانه و ارثیه‌ خانوادگی تونی را از او بگیرند، تونی که درک می‌کند دنیایی که در آن متولد و بزرگ شده، اکنون در آستانه‌ سقوط به دست این نوکیسه‌های سطحی، بی‌ریشه و بی‌اخلاق است، تصمیم می‌گیرد که به دنبال راهی دیگر بگردد؛ او باید دست به کاری بزند، چراکه همانطور که وُ خود می‌گوید: «تک‌شاخ‌های خال‌خالی پرواز کرده بودند.» ...
پیوند هایدگر با نازیسم، یک خطای شخصی زودگذر نبود، بلکه به‌منزله‌ یک خیانت عمیق فکری و اخلاقی بود که میراث او را تا به امروز در هاله‌ای از تردید فرو برده است... پس از شکست آلمان، هایدگر سکوت اختیار کرد و هرگز برای جنایت‌های نازیسم عذرخواهی نکرد. او سال‌ها بعد، عضویتش در نازیسم را نه به‌دلیل جنایت‌ها، بلکه به این دلیل که لو رفته بود، «بزرگ‌ترین اشتباه» خود خواند ...
دوران قحطی و خشکسالی در زمان ورود متفقین به ایران... در چنین فضایی، بازگشت به خانه مادری، بازگشتی به ریشه‌های آباواجدادی نیست، مواجهه با ریشه‌ای پوسیده‌ است که زمانی در جایی مانده... حتی کفن استخوان‌های مادر عباسعلی و حسینعلی، در گونی آرد کمپانی انگلیسی گذاشته می‌شود تا دفن شود. آرد که نماد زندگی و بقاست، در اینجا تبدیل به نشان مرگ می‌شود ...
تقبیح رابطه تنانه از جانب تالستوی و تلاش برای پی بردن به انگیره‌های روانی این منع... تالستوی را روی کاناپه روانکاوی می‌نشاند و ذهنیت و عینیت او و آثارش را تحلیل می‌کند... ساده‌ترین توضیح سرراست برای نیاز مازوخیستی تالستوی در تحمل رنج، احساس گناه است، زیرا رنج، درد گناه را تسکین می‌دهد... قهرمانان داستانی او بازتابی از دغدغه‌های شخصی‌اش درباره عشق، خلوص و میل بودند ...