ماریو بارگاس یوسا نمایشنامه‌ای را بر اساس هزار و یک شب با عنوان "شب‌های هزار و یک شب" نوشته که قرار است به زودی روی صحنه برود.

این نویسنده پرویی در مصاحبه ای اعلام کرد که ماه آینده قصد دارد نمایشنامه‌ای را با شخصیت‌های شهریار و شهرزاد و با اقتباس از قصه هزار و یک شب در سه شهر اسپانیا به روی صحنه ببرد.

یوسا تجربه سوم خود را در عرصه نمایشنامه نویسی تجربه ای شگفت انگیز خوانده و در مورد قصه جدید خود گفته است: تمثیل شهرزاد و شهریار، تمثیلی بسیار زنده و غنی است. این قصه ماجرای زندگی سلطان مستبدی است که هر شب را با یک قصه گیج کننده سر می کند و در پایان دست از استبداد برمی دارد و به فردی بخشنده تبدیل می شود. متحول شدن این سلطان مدیون داستان های عاشقانه و عاطفی هزار و یک شب شهرزاد است که او را از مردی مستبد به انسانی دل رحم بدل می سازد.

وی افزوده است: این نمایشنامه از ترجمه قصه های عامیانه فارسی برگرفته شده که چندین قرن پیش توسط مردم گفته شده است. نمایشنامه تازه یوسا با عنوان "شبهای هزار و یک شب" قرار است به کارگردانی "خوان اوله" از دوم تا چهارم جولای در مادرید، 17 تا 18 جولای در سویا و 26 تا 27 همان ماه در سانتاکروز به روی صحنه برود.

از این نویسنده آثاری چون سال‌های سگی، گفتگو در کاتدرال، جنگ آخرالزمان، مرگ در آند، سور بز، چرا ادبیات؟ و... به فارسی ترجمه شده است.
 

درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...