جلد نخست مجموعه سه‌جلدی «تک‌گویی در سینمای ایران» به‌قلم رسول نظرزاده به همت نشر تابان خرد منتشر شد.

تک‌گویی در سینمای ایران رسول نظرزاده

به گزارش کتاب نیوز به نقل از هنرآنلاین، رسول نظرزاده با اعلام این خبر گفت: جلد نخست این مجموعه روندی تاریخی دارد و با مرور سینمای ایران از سال ۱۳۱۱ تا ۱۳۵۹ به هر فیلمی که در آن تک‌گویی استفاده شده پرداخته‌ام.

این نویسنده و پژوهشگر، پیدا کردن و بازبینی فیلم‌ها را در دهه‌های گوناگون کاری سخت و طاقت‌فرسا دانست و افزود: با تمام تلاشی که انجام گرفته است برخی فیلم‌ها پیدا نشد و یا نسخه‌ای از آن ها موجود نبود. دیدن تمام فیلم‌های سینمای ایران و یادداشت‌برداری حدود پنج سال به‌طول انجامید. فیلم‌ها از منابع گوناگون شخصی، کانال‌های مجازی، آرشیو دانشگاهی، دوستان و اطرافیان تهیه و به امانت گرفته و یا خریداری شده‌اند. متاسفانه در ایران مرکزی برای آرشیو و بایگانی فیلمنامه‌های سینما وجود ندارد و بخش زیادی از اسناد سینما در حال نابود شدن هستند.

نظرزاده با این توضیح که تک‌گویی‌ها، نزدیک شدن به حرف‌های ناگفته و دنیای درونی نقش‌ها هستند و اغلب در تنهایی به‌صورت مونولوگ درونی یا بیرونی بیان می‌شوند و حجمی از اطلاعات ضروری فیلم را به مخاطب ارائه می‌دهند، ادامه‌داد: این صداها جنبه‌های پنهانی بحران‌های حل نشده نقش‌های اصلی فیلم‌ها را بیان می‌کنند. صحنه‌هایی که در آن می‌توان صدای بغض‌ها، رنج‌ها، خطاها، اعتراف‌ها، درد دل‌ها و از سویی رجزخوانی‌ها و خودگویی‌های نقش‌های اصلی یا فرعی را شنید. صداهایی که در آن صدای درونی زن‌ها، مردها و قشرهای مختلف مردم با لحن‌های مختلف در دهه‌های مختلف را می‌توان پی‌گیری کرد.

او با بیان این که مطالعه «تک‌گویی در سینمای ایران» نشان می‌دهد لحن، زبان و واژه‌ها چگونه تغییر می‌کنند، اظهارداشت: زبان تک‌گویی‌ها طی سال‌ها و دهه‌های مختلف کم‌کم، کابردی‌تر، درونی‌تر و محاوره‌ای‌تر شده‌اند و لغات و اصطلاحات تازه‌ای به آن‌ها وارد و از حالت اندرزی خارج شده‌اند. تک‌گویی‌های این کتاب می‌تواند الهامی برای بازیگران و فیلمنامه‌نویسان سینمای ایران باشد. همچنین علاقه‌مندان و پژوهشگران براساس دسته‌بندی‌های این تک‌گویی‌ها می‌توانند به پژوهش‌های تازه رو بیاورند.

نظرزاده با این توضیح که جلد نخست مجموعه «تک‌گویی در سینمای ایران» را انتشارات تابان خرد به چاپ رسانده است، اضافه‌کرد: این کتاب در سه جلد عرضه خواهد شد، جلد اول از ۱۳۱۱ تا ۱۳۵۹ با تک‌گویی فیلم «حاجی‌آقا آکتور سینما» آغاز و با تک‌گویی فیلم «زنده باد» ساخته خسرو سینایی به پایان می‌رسد. فیلم‌ها بر اساس دهه‌های مختلف دسته‌بندی شده‌اند. فرضا «تک‌گویی از آغاز تا پایان دهه ۳۰» شامل تک‌گویی فیلم‌هایی مانند «امیر ارسلان نامدار»، «رستم و سهراب»، «دختران حوا» و... «تک‌گویی فیلم‌های دهه ۴۰» مانند «انتقام روح»، «در انتهای ظلمت»، «مادر فداکار»، «گنج قارون»، «سلطان قلب‌ها»، «طوفان نوح»، «قصه شب یلدا» و... در آخر «تک‌گویی فیلم‌های دهه ۵۰» مانند «فرار از تله»، «نقره‌داغ»، «دیوار شیشه‌ای»، «ایوب»، «شهر قصه»، «شورش» و... تمامی فیلم‌ها همراه عکس و تحلیل هستند و پیدا کردن عکس مناسب برای هر فیلم، وقت و توان زیادی به خود اختصاص داده است.

جلد اول از مجموعه سه‌جلدی «تک‌گویی در سینمای ایران» به‌قلم رسول نظرزاده در 368صفحه وزیری و با قیمت 158هزار تومان توسط نشر تابان خرد منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...