پژوهشی تاریخی درباره کارکرد‌های عترت در مرزبانی از قرآن در کتابی با عنوان «کارنامه اهل بیت(ع) در قرآن‌شناسی» منتشر شد.

به گزارش ایکنا، کتاب «کارنامه اهل بیت(ع) در قرآن‌شناسی» به قلم محمدهادی یعقوب‌نژاد و به همت انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و معارف قرآن منتشر شد. این اثر پرداختی جست‌وجوگرانه به آن بوده و به مباحثی مانند اقدام برای جمع و حفظ قرآن موجود؛ درست‌خوانی و ارجاع به قرآن متداول؛ احیای مفاهیم، محتوا معارف؛ فهم و تفسیر، شرح و بسط جزئیات و تحکیم گزاره‌ها و ارائه آموزه‌های نوپدید و پاسداشت حریم ارزش‌های قرآنی در نظر و عمل؛ کارویژه‌های عترت در ترویج و نشر قرآن و اجرای ارزش‌های وحیانی به عنوان الگوی عملی در جامعه اسلامی و نیز نقش بی‌مانند عترت در قرآن‌پژوهی و ماندگاری معارف آن، پی‌ریزی بنیان‌های قرآن‌شناسی با موقعیت‌های ویژه و حضور علمی ایشان به اقتضای زمان، مکان و تحلیلی اختصاص یافته است.

نویسنده در مقدمه کتاب نوشته است: قرآن بدون عترت و عترت بدون قرآن، مورد تأیید قرآن و عترت نیست. ارتباط میان این دو ارتباطی دوسویه است. از طرفی قرآن اهل بیت(ع) را والاترین و برترین انسان‌ها معرفی می‌کند و از سوی دیگر آگاه‌ترین انسان‌ها به حقایق وحی قرآنی، اهل بیت پیامبر(ع) هستند؛ به گونه‌ای که تمسک به هر یک از این دو رکن اساسی، بدون دیگری ناتمام است. خداوند در قرآن، اهل بیت(ع) را با بهترین فضایل یاد کرده و صد‌ها آیه در شأن آن‌ها نازل شده است که مفسران و مؤلفان مسلمان در شرح و تفسیر آن‌ها کتاب‌های بسیاری نگاشته‌اند.

آثار بی‌شماری که درباره ارتباط اهل بیت(ع) و قرآن نگاشته‌اند، درباره تاریخ و سیره، فضایل، اوصاف، خصایص و آیاتی است که در شأن آنان نازل شده است، اما درباره موضوع موردنظر که بحث از کارنامه عترت در قرآن‌شناسی است و به کارکرد‌های آن‌ها در مرزبانی از حریم قرآن می‌پردازد، کمتر واکاوی و بررسی مستقلی شده است؛ از این رو بررسی و پژوهش همه‌جانبه‌تری را می‌طلبد.

با مراجعه به شماری کتاب‌شناسی‌ها و مشورت‌ها با برخی کارشناسان و پرس‌وجو از صاحب‌نظرانی که با کتاب در حوزه علوم و معارف قرآنی آگاهند، چنین برآمد که درباره این موضوع، کار مستقل و جامعی تدوین نشده است؛ هر چند اگر هم باشد، مانع کار نیست.

نویسنده برای تنظیم بهتر این اثر، مباحث کلی و نظری یعنی بخش‌های اول و دوم را در زیرمجموعه دفتر اول و راهبردها، اقدامات و راهکار‌های عملی اهل بیت(ع) را نیز در چهار بخش در دفتر دوم سامانه داده و علاوه بر این مقدمه هر یک از بخش‌ها را در چند فصل به هم پیوسته، تدوین کرده است.

دفتر اول، بخش اول با عنوان «طرح رسالت برای بقای اسلام» دوراندیشی پیامبر(ص) را برای حفظ و بقای اسلام، پیوند میان قرآن و عترت دانسته و در بخش دوم با بازنمودی از قرآن و عترت، ثبات حتمی قرآن را در مقایسه با کتاب‌های آسمانی دیگر گوشزد کرده و با واژه‌شناسی اهل بیت(ع) و ویژگی‌های آن‌ها در قرآن‌شناخت، هم‌آوایی قرآن و عترت را اثبات کرده است.

دفتر دوم، بخش اول با عنوان «اهتمام عترت به نگاهداشت قرآن» توجه ویژه اهل بیت(ع) به قرآن متداول در میان مسلمانان و برنامه‌ریزی کاربردی برای پاسداری از آن را با فعالیت‌های اثربخشی مانند اهتمام به گردآوری و حفظ قرآن موجود و درست‌خوانی آن نیز ارجاع مردم به قرآن یادآور شده است و در بخش دوم با عنوان «احیای مفاهیم و محتوای قرآن» اثرگذاری اهل بیت(ع) در احیای معارف قرآن را در چند فصل بررسی کرده است.

در بخش سوم با عنوان «پاسداشت حریم ارزش‌های قرآنی در نظر و عمل» کارکرد‌های ویژه عترت در ترویج و نشر قرآن و همچنین اجرای ارزش‌های وحیانی به عنوان الگوی عملی در جامعه اسلامی را به بحث گذاشته است. چهارمین بخش نیز به نقش عترت در قرآن‌پژوهی و ماندگاری فرهنگ آن اختصاص یافته و اثربخشی اهل بیت(ع) را در این مسیر اثبات کرده است.

در سخن پایانی نیز با تأکید بر پیامد‌های ناگوار جدایی ساحت قرآن از آموزه‌های عترت، توجه کامل به قرآن و عترت را تنها راه حرکت درست امت اسلامی به سوی تمدن بزرگ اسلامی دانسته و بحث را پایان داده است.

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...